پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

ستاره شناسی رادیویی


ستاره شناسی رادیویی
کارل یانسکی در سال ۱۹۳۱ امواج رادیویی فضایی را کشف نمود. این امواج توسط تلسکوپهای رادیویی که همان آنتنهای بزرگ منحنی روبه آسمان هستند، دریافت میشوند.
آنتن، امواج رادیویی را درست همانند متمرکز شدن نور توسط تلسکوپ انکساری ، متمرکز میکند. آنتن های رادیویی میتوانند ابرهای گازی میان ستارگان را که در نور مرئی غیر قابل تشخیص اند، شناسایی کنند.
نقاط روشن این تصویر نشانه شدیدترین فعالیت رادیویی هستند.
آنتن های رادیویی علائم اجرام سماوی مانند خورشید و کوازارها را شناسایی میکنند.
● ستاره شناسی با رادار
تلسکوپهای رادیویی علاوه بر دریافت امواج رادیویی، میتوانند علائم رادیویی را نیز منتقل کنند. این فوران علایم بسوی جسمی در منظومه شمسی ارسال میشود. و پژواک آن توسط آنتنهای رادیویی دریافت میشود. زمان بازگشت پژواک فاصله از جسم آسمانی را برای ستاره شناسان مشخص میکند. تجهیزات راداری کاوشگر ماژلان که در مدار زهره میچرخد، نقشه ها و تصاویری از سطح این سیاره که مرتبا " با باریکه ای از ابر ضخیم پوشیده میشود، تهیه کرده است. رادار همچنین معلوم ساخت که زهره در خلاف جهت سایر سیارات منظومه شمسی میچرخد.
● پژواکهای زمین
میتوان تجهیزات راداری را در مدار زمین به تجهیزات رصد متصل کرد. علائم از زمین منعکس میشوند و نقشه های دقیقی از سطح زمین پدید می آورند. این نقشه راداری بخشی از دره "لانگ ولی" کالیفرنیاست.
● تداخل سنجی
میتوان علائم دریافت شده توسط دو یا چند تلسکوپ رادیویی را ترکیب نمود و منبع علائم رادیویی مذکور را یافت. به این شیوه تداخل سنجی میگویند. هرچه تلسکوپها از یکدیگر دور باشند ، اندازه گیریشان دقیقتر خواهد بود. برای تهیه تصویر رادیویی آسمان، به تلسکوپهای بیشتری احتیاج است. مجموعه پایگاههای بسیار طولانی (وی ال بی ای) ۱۰ تلسکوپ رادیویی دارد و از هاوایی در اقیانوس آرام تا آمریکای شمالی و دریای کارائیب امتداد میابد.
● آنتن قاره ای
قطر موثر مجموع این ۱۰ آنتن ۸ هزار کیلومتر (۵ هزار مایل) است.
● مجموعه بسیار بزرگ
مجموعه بسیار بزرگ واقع در سوکورو، در ایلت نیو مکزیکو در آمریکا، از ۲۷ آنتن رادیویی مجزا تشکیل شده که به شکل حرف "وای" نصب شده اند. این مجموعه به کمک شیوه تداخل سنجی علائم هر آنتن را جهت تهیه "تصاویر" رادیویی آسمان با یکدیگر ترکیب میکند. این تصاویر آنقدر دقیق اند که با تصاویر نوری قابل مقایسه اند. این مجموعه قابل گسترش است و میتوان آنرا تا ۳۶ کیلومتر (۲۳ مایل) گسترش داد. قطر هر آنتن ۲۵ متر (۸۲ پا) است.
● علامت بزرگ تر
آنتنهای مجموعه بسیار بزرگ با ترکیب علائم رادیویی ، به عنوان یک آنتن رادیویی بزرگ عمل میکند.
منبع : گروه علمی نابغه های ایران