چهارشنبه, ۲۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 15 May, 2024
مجله ویستا
مراسم پرخوانی ، استان گلستان
تركمنها قبل از پذیرش دین اسلام به خاطر شرایط سرزمینشان كه آسمان و نور آن باشكوهتر از هر سرزمین دیگر به چشم میآید، به «تانگری» یعنی روح آسمان اعتقاد داشتند. تانگری قدرتی نامرئی و مافوق همه چیز و همه كس بود كه در فرهنگهای امروزی تركزبانان مترادف با خداوند متعال معنی شده است. «سمن» رهبر روحانی آنان و «سامانیسم» آیین آنها بود. طبق آیین سامانی، دنیا از طبقههای متعددی كه بر روی هم قرار دارند تشكیل شده است و انسان برای رسیدن به این مرتبه «سمن» بوده است. سمنها با برگزاری آیین مخصوصی بر بالای بلندیها، انسان را در جهت رسیدن به مقصود یاری میكردند كه بعد از پذیرفتن اسلام توسط تركمنها، این مراسم رنگ اسلامی به خود گرفت و تحت عنوان آیین ذكر یا «پرخوانی» به صورتهای گوناگون زنده نگه داشته شد كه امروزه به اشتباه مراسم پرخوانی «رقص خنجر» نامیده میشود. پرخوانی یكی از آیینها و سنتهای بسیار قدیمی مردم تركمن است كه تا چند دهه پیش برگزار میشد. اما امروزه این سنت تنها ظاهری نمایشی دارد و به صورتی ناقص اجرا میشود. پرخوانی حاوی جنبههای ویژهای از «رواندرمانی» است و ریشه در «سامانیسم» دارد. در این آیین نوازنده دو تار یكی از افراد اصلی گروه پرخوانی است كه رهبری مراسم را در دست دارد.
پرخوانی بر بالای بلندیها میرود و انجام رقصهای ویژه و خواندن وردها و ذكرها با روح نیاكان خویش تماس میگیرد و از آنها استمداد میطلبد تا در شفای خستهدلان و بیماران روحی، سمن را یاری دهد. مراسم پرخوانی، معمولاً در یكی از روزهای خوش یمن، بویژه شبهای جمعه برگزار میشد. پس از نماز مغرب، یاران پرخوان بیمار را یاهو یاهوگویان در حالی كه كتفش را بستهاند به اتاق مخصوص میبرند و در كنار اجاقی پر از آتش مینشانند. گردانندگان آیین، یك قبضه شمشیر برنده و یك عدد كفگیر آخته را كه از ابزارهای اصلی پرخوانی است از قبل در آتش میگذارند. به تدریج یاران پرخوان و همآوازان حاضر در جلسه، بیمار، پرخوان و نوازنده دو تار را در حلقهیی محاصره میكنند به صورتی ك راه فرار وجود نداشته باشد. با اشاره پرخوان، نوازنده دو تار آرام آرام به نواختن آغاز میكند.
پرخوان به تدریج به وجد میآید و با خواندن شعرهایی از عارفان و صوفیان تركستان چون «صوفیاللّه»، «مشرب» و ... شروع به چرخیدن به دور بیمار میكند. مجلس به تدریج اوج میگیرد. یاران پرخوان در مجلس و زنان آبادی، بیرون از مجلس به همآوایی با پرخوان میپردازند و از روحهای بدنهادی كه روح و جسم بیمار را آزرده كردهاند، میخواهند كه كالبد بیمار و قبیلهشان را ترك كند. این مراسم در حال حاضر تقریباً منسوخ شده و به ندرت اجرا میشود.
پرخوانی بر بالای بلندیها میرود و انجام رقصهای ویژه و خواندن وردها و ذكرها با روح نیاكان خویش تماس میگیرد و از آنها استمداد میطلبد تا در شفای خستهدلان و بیماران روحی، سمن را یاری دهد. مراسم پرخوانی، معمولاً در یكی از روزهای خوش یمن، بویژه شبهای جمعه برگزار میشد. پس از نماز مغرب، یاران پرخوان بیمار را یاهو یاهوگویان در حالی كه كتفش را بستهاند به اتاق مخصوص میبرند و در كنار اجاقی پر از آتش مینشانند. گردانندگان آیین، یك قبضه شمشیر برنده و یك عدد كفگیر آخته را كه از ابزارهای اصلی پرخوانی است از قبل در آتش میگذارند. به تدریج یاران پرخوان و همآوازان حاضر در جلسه، بیمار، پرخوان و نوازنده دو تار را در حلقهیی محاصره میكنند به صورتی ك راه فرار وجود نداشته باشد. با اشاره پرخوان، نوازنده دو تار آرام آرام به نواختن آغاز میكند.
پرخوان به تدریج به وجد میآید و با خواندن شعرهایی از عارفان و صوفیان تركستان چون «صوفیاللّه»، «مشرب» و ... شروع به چرخیدن به دور بیمار میكند. مجلس به تدریج اوج میگیرد. یاران پرخوان در مجلس و زنان آبادی، بیرون از مجلس به همآوایی با پرخوان میپردازند و از روحهای بدنهادی كه روح و جسم بیمار را آزرده كردهاند، میخواهند كه كالبد بیمار و قبیلهشان را ترك كند. این مراسم در حال حاضر تقریباً منسوخ شده و به ندرت اجرا میشود.
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران رئیس جمهور مجمع تشخیص مصلحت نظام مجلس شورای اسلامی قوه قضاییه مجلس رهبر انقلاب شورای نگهبان قوه قضائیه دولت سیزدهم صادق زیباکلام مجلس دوازدهم
قتل پلیس تیراندازی هواشناسی تهران شهرداری تهران بارش باران دستگیری پلیس راهور سازمان هواشناسی سیل وزارت بهداشت
یارانه چین بانک مرکزی قیمت دلار قیمت خودرو خودرو قیمت طلا سایپا بازار خودرو مسکن بورس دلار
فردوسی شاهنامه آلیس مونرو نمایشگاه کتاب همایون شجریان سحر دولتشاهی نمایشگاه کتاب تهران کتاب تلویزیون سینمای ایران دفاع مقدس سریال
دانشگاه تهران وزارت علوم فضا تحقیقات و فناوری
اسرائیل روسیه رژیم صهیونیستی غزه فلسطین آمریکا جنگ غزه حماس نوار غزه افغانستان اوکراین طوفان الاقصی
فوتبال استقلال پرسپولیس لیگ برتر رئال مادرید لیگ برتر انگلیس فولاد خوزستان لیگ برتر ایران مهدی طارمی باشگاه استقلال فولاد بازی
هوش مصنوعی گوگل همراه اول موبایل تبلیغات هواپیما ناسا نوآوری دوربین اپل
زوال عقل کاهش وزن ویتامین کودک نمک سلامت روان پرستار کنسرو