ضرورت نقد و بررسی عملکرد دولت

دو سال از آغاز به کار رسمی دولت جدید در اداره امور کشور می‌گذرد و گذشت یک دوره دو ساله می‌تواند فرصت خوبی برای ارزیابی عملکرد دولت و چگونگی اداره کشور توسط دولتمردان جدید باشد. این ارزیابی می‌تواند از زوایای مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی، بین‌المللی و مدیریتی باشد.
امیدواریم مدیریت اجرایی کشور در هفته دولت شرایطی را فراهم کند تا صاحبنظران در عرصه‌ها و حوزه‌های مختلف به نقد و بررسی و ارزیابی عالمانه عملکرد دولت و دولتمردان در ابعاد مختلف بپردازند و بداند که یک مدیریت کارآمد مدیریتی است که با ابتکار عمل با افکار عمومی تعامل نماید و خود را در آیینه صداقت و انصاف مردم ببیند و بر نقاط قوت و ضعف خود آگاهی یابد، عیوب و ضعف‌های خود را بشناسد و از چهره بزداید و بر پذیرش و گیرایی خود در منظر و نگاه عامه بیفزاید و از این طریق اعتماد عمومی را تقویت نماید. ‌
از این رو
۱) دولت باید بپذیرد که نماینده مردم است و باید به مردم پاسخگو باشد. شفافیت و پاسخگویی امروزه یکی از شاخص‌های ارزیابی دولت‌هاست. بعضی از صاحبنظران کشور را به مثابه سازمان یا بنگاه بزرگی می‌دانند که دولت در آن نقش هیات مدیره، رئیس‌جمهور، مدیر عامل و مردم، مجمع آن شرکت هستند که برای سهولت در کار مردم این نقش را به نمایندگان خود در مجلس، شوراها، احزاب و تشکل‌ها تفویض کرده‌اند. دولت باید با مکانیسم کارآمدی به نمایندگان منتخب مردم و گروه‌های مردمی و نخبگان جامعه عملکرد خود را گزارش و به رأی و نظر مردم بگذارد.
۲) گزارش‌های یک طرفه، در قالب مصاحبه‌های رادیو تلویزیونی رسمی، سخنرانی در مراسم و برنامه‌های عمومی که امکان سوال و جواب برای صاحبنظران و منتقدین نباشد کارساز و اثر بخش نیست و مطالب عمدتاً جنبه تبلیغاتی و گزینشی خواهد داشت و بیشتر به نطق‌های تبلیغاتی نامزدهای ریاست‌جمهوری شبیه می‌شود. پیشنهاد این است که رئیس‌جمهور در جمع گروه‌های برجسته، جریان‌های سیاسی و احزاب حاضر شود و با وقت کافی به مهم‌ترین دغدغه‌ها نقدها یا سوالا‌ت مردم پاسخ دهد. وزرا نیز در جمع نیروهای برجسته تخصصی مرتبط با حوزه خود، استانداران و فرمانداران نیز در حوزه‌های استانی و شهرستانی با شوراهای محلی، صاحبان صنایع، اساتید، گروه‌های فرهنگی - اجتماعی، انجمن‌ها و مطبوعات استانی به بحث و گفت‌وگوی متقابل بنشینند.
۳) از آداب شفافیت در گزارش، ارائه گزارش بر مبنای شاخص‌های تعریف شده و به صورت مقایسه‌ای با دوره‌های زمانی مشابه و سال‌های قبل و همچنین مقایسه با کشورهای دارای شرایط مشابه می‌باشد. استفاده از کلمات و واژه‌های کلی و بدون وزن از قبیل خیلی کار شده، تلا‌ش‌های فراوان، رشد چشمگیر، تعداد بسیار زیاد و... مشکلی را حل نمی‌کند. باید با صراحت در این هفته، دولت بگوید شاخص‌هایی چون نقدینگی، تورم، اشتغال، استفاده از صندوق ذخیره، رشد اعتبارات جاری و عمرانی، زیان در شرکت‌های دولتی، رشد سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، رشد صنعت و رشد صادرات در قالب نمودارها چه وضعیتی دارند؟ و البته یکی از شاخص‌های مهم حرکت دولت در چارچوب قانون، رعایت موازین قانونی برنامه ۵‌ساله و قانون بودجه می‌باشد. ‌
۴) نکته بسیار مهم دیگر این است که دولت و دولتمردان در ارائه گزارش به مردم باید صادق باشند. از هر گونه گزارش خلا‌ف واقع، بزرگنمایی، غلو، مبهم‌گویی و دو پهلو مطرح ساختن مطالب بپرهیزند. مسوولا‌ن نظام جمهوری اسلا‌می حتماً به این نکته توجه دارند که علا‌وه بر مدیریت در یک سازمان و یا وزارتخانه باید گفتار و رفتارشان برای مردم الگو باشد. بنابراین با حساسیت لا‌زم سعی نمایند با مردم صادقانه سخن بگویند و بدانند اگر مردم شاهد صداقت در برخوردها باشند پاره‌ای از کاستی‌ها یا نارسایی‌ها را که در امور اجرایی رخ می‌دهد قبول دارندو در رفع آنها همراهی می‌کنند. متأسفانه یکی از آفت‌هایی که در رفتار بعضی از مسوولا‌ن یا سازمان‌ها نهادینه شده است همین معضل گزارش‌های نادرست و خلا‌ف واقع به جامعه است. ‌
باشد که دولتمردان و در رأس همه رئیس‌جمهور در هفته دولت با تجدیدنظر نسبت به شیوه‌های متداول گذشته فضای جدیدی در تعامل با مردم، نخبگان و گروه‌های مردمی فراهم سازند.

سید‌حمید کلا‌نتری

منبع : روزنامه اعتماد ملی