خانه‌ شیشه‌ای مدیریت در بانک‌های خصوصی

از ماجرای كنار گذاشته شدن مدیرعامل و رییس هیات‌مدیره بانك پارسیان توسط رییس كل بانك مركزی بیش از چهار ماه می‌گذرد. اما به‌رغم تشكیل مجمع فوق‌العاده این بانك از سوی سهامداران عمده و تعیین هیات‌مدیره جدید، هنوز اقدامی در خصوص تعیین مدیرعامل برای بانك پارسیان صورت نگرفته است و هر روز شایعه تازه‌ای در خصوص نام این یا آن فردی كه قرار است این سمت را عهده‌دار شود، بر سر زبان‌ها می‌افتد، اما سرنوشت مدیریت این بزرگ‌ترین و تاثیرگذارترین بانك خصوصی كشور در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
بی‌تردید یكی از دلایل اصلی هیات‌مدیره جدید در انتخاب مدیرعامل جایگزین عبدا... طالبی برای بانك پارسیان را باید در تاثیرات غیرقابل انكاری جست‌و‌جو كرد كه این انتخاب می‌تواند در تعیین سرنوشت كلی بانك مزبور داشته باشد چه اثرات تغییر و جابه‌جایی مدیرعامل یك بانك خصوصی آن هم بانكی در حد و اندازه بانك پارسیان، از هر جهت متفاوت با پیامدهایی است كه تغییر مدیران عامل بانك‌های دولتی در سرنوشت آن بانك‌ها و در اذهان عمومی باقی می‌گذارد، كما اینكه شاهد بودیم تغییرات صورت‌گرفته در مدیریت چند بانك دولتی طی یكی دو سال گذشته حساسیت چندانی در سطح جامعه ایجاد نكرد و به خاطر آن تغییرات به قول معروف آب از آب تكان نخورد. اما در مورد بانك‌های خصوصی وضع كاملا متفاوت است و هر گونه بی‌احتیاطی و سهل‌انگاری در انتخاب و انتصاب مدیران عامل و روسای هیات‌مدیره این بانك‌ها به مثابه سنگی است كه به سوی خانه‌ای شیشه‌ای پرتاب شود و تكلیف خانه‌ای كه سنگ به سوی آن پرتاب شود بر همگان روشن است و شاید به همین دلیل است كه خود سهامدارن عمده بانك پارسیان كه تا چند ماه پیش برای به دست گرفتن سكان مدیریت این بانك خصوصی از خود اشتیاق نشان می‌دادند تاكنون برای تعیین مدیرعامل جدیدی كه از هر جهت شرایط و شایستگی نشستن بر صندلی طالبی را داشته باشد، به اجماع نرسیده‌اند.
بی‌تردید كسی نمی‌تواند ادعا كند كه طالبی تنها كسی است كه از تمامی ویژگی‌های لازم برای تصدی مدیریت بانك پارسیان برخوردار است و احتمالا خود وی هم به عنوان یك انسان فرهیخته مدعی آن نیست كه در كارنامه خدمتی او در بانك پارسیان كمترین نقطه ضعفی به چشم نمی‌خورد اما اگر قانون نسبیت را ملاك قرار دهیم و پیشرفت بسیار سریع و شتابان این بانك را در پنج سالی كه از تاسیس آن می‌گذرد مدنظر داشته باشیم، می‌توانیم ادعا كنیم كه بخش عمده‌ای از این پیشرفت‌ها مدیون شیوه مدیریتی بوده كه طالبی در این بانك اعمال كرده و در سایه اعمال چنین مدیریتی بانك پارسیان به یك بانك از هر جهت پیشتاز در میان بانك‌های خصوصی ما مبدل شده است.
واقعیت موجود این است كه در‌حال‌حاضر سهامداران عمده بانك پارسیان را گروه صنعتی ایران‌خودرو چند سازمان و بنگاه دولتی دیگر تشكیل می‌دهند كه به نظر نویسنده خود این مساله یك نقطه ضعف و به مثابه پاشنه آشیل برای بانك پارسیان و هر بانك و بنگاه خصوصی دیگر محسوب می‌شود.
رفع این معضل در گرو اصل قانون تجارت و قانون بورس سهام خواهد بود اما تا زمان تحقق اصلاحات مورد بحث سهامداران دولتی بانك پارسیان به خاطر منافع و خیر و صلاح خودشان هم كه شده باید با جدا كردن كامل حساب مالكیت خود با مدیریت این بانك به نحوی از انحا به قول معروف آب رفته را به جوی بازگردانند و موجبات ترمیم پیامدهای سویی را كه تصمیم شتاب‌زده و فراقانونی بانك مركزی در خصوص متزلزل ساختن مدیریت این بانك به وجود آورد فراهم سازند. حتما سهامداران عمده بانك پارسیان كه اینك اكثریت هیات‌مدیره این بانك را به تسخیر خود درآورده‌اند به این واقعیت وقوف دارند كه كارفرمایان اصلی هر بانك خصوصی كه سرنوشت آن را رقم می‌زنند سپرده‌گذاران آن بانك هستند و به همین سبب هیات‌مدیره جدید بانك پارسیان در هر گونه تصمیم‌گیری در خصوص تعیین مدیر عامل جدید برای این بانك باید روانشناسی رفتاری سپرده‌گذاران و نیز میزان رضامندی و واكنش‌های زیر پوستی مجموعه كاركنان و مدیران میانی این بانك را كه به چیزی كمتر از بهترین‌ها رضایت نخواهند داد مدنظر قرار دهند.
باز هم تاكید می‌شود كه خانه مدیریت در یك بانك خصوصی از جنس شیشه است و هیچ سهامدار خرد پیشه‌ای به سوی این خانه شیشه‌ای سنگ پرتاب نمی‌كند.

غلامرضا كیامهر
[e-mail]

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد