جایگاه حداقلی مجلس در تحولا‌ت بین‌المللی

مجلس هفتم در حالی وارد سال پایانی عملكرد خود می‌شود كه در طول ۳ ساله عملكرد خود با كامیابی‌ها و ناكامی‌ها در نیل به اهداف نظارتی و قانونگذاری و تعامل مردمی‌ مواجه بوده است. این مجلس متناسب با وظایف، اختیارات و ظرفیت‌ها و مقتضیات زمانی می‌توانست بیش از دستاوردهای موجود كاركردهای مطلوبی را در كارنامه خود جای دهد.
مجلس هفتم در اهتمام به مسائل معیشتی مردم و برخی اصلا‌حات در این رابطه گام‌های عملی برداشت. هرچند كه مجلس هفتم متناسب با برخی انتظارات و اعتراضات معیشتی مردم به‌طور نسبی در پیگیری این مطالبات توفیق داشت اما قانونگذاری و پیگیری مطالبات معیشتی مردم در این مجلس از انسجام و راهبرد جامع برخوردار نبود.
به این ترتیب مجلس هفتم به علل گوناگون در استفاده از فرصت‌ها و ظرفیت‌های قوه مقننه موفق نبود و در صورت داشتن راهبرد و مشی اصولی در انجام وظایف و پاسخگویی به نیازهای این مقطع زمانی امكان موفقیت‌های چشمگیر را داشت. سازماندهی نامناسب در به كارگیری توانمندی‌های نمایندگان و ظرفیت‌های عمومی ‌مجلس توام با اعمال نفوذ برخی روابط پیدا و پنهان شبكه‌های قدرت برای قدرت و منفعت‌جویی جناحی به هویت و ماهیت كاركردی مجلس آسیب وارد ساخت. مجلس هفتم با پدیده‌هایی چون نان خوردن از نام اصولگرایی و رفتارهای غیراصولی در برخی از مقاطع و ترجیح دادن منافع جناحی و گروهی بر منافع ملی از سوی برخی از متنفذین سیاسی مجلس مواجه بود.
انسجام كاركردی مجلس صرف‌نظر از سلا‌یق گوناگون و طبیعی به علت شكل‌گیری روابط غیراصولی در بین برخی از گردانندگان پشت صحنه مجلس آسیب دید. از سوی دیگر تاثیرپذیری از ورود غیراصولی مجلس به انتخابات ریاست‌جمهوری موجب تشدید جزایر سیاسی و گروهی در فضای مجلس شد.
مجلس هفتم علی‌رغم وجود اكثریت اصولگرایان و مشی اصولگرایی بین اغلب اعضای ۳ فراكسیون اصلی با پدیده جزیره جزیره شدن در رویكردهای رسمی ‌و غیررسمی‌ مواجه شد. در مقایسه با دولت نهم مجلس هفتم جایگاه و موقعیت خود را در بین مردم ارتقا نداد و انفعال‌های غیرمنطقی مجلس هفتم در برابر دولت نهم به هویت و ماهیت مردم‌گرایی و اصولگرایی مجلس آسیب وارد ساخت. مجلس هفتم می‌توانست و در این فرصت باقیمانده نیز می‌تواند توام با حمایت منطقی و عملی و صادقانه از دولت به نقد منصفانه از عملكردها اهمیت دهد. در حال حاضر ایجاد موانع رسمی ‌و غیررسمی ‌از سوی گردانندگان آشكار و پنهان مجلس برای كاركردهای نظارتی مجلس به اعتبار و جایگاه مردمی ‌قوه مقننه آسیب‌زده است.
در عرصه سیاست خارجی نیز مجلس به جز چند مورد خاص در اكثر تحولا‌ت منطقه‌ای و بین‌المللی به جایگاه و كاركرد حداقلی اكتفا كرد و از ظرفیت پارلمانی و جایگاه مردمی ‌مجلس در پیشبرد سیاست خارجی و دیپلماسی كارآمد استفاده مطلوب نشد.
شكل‌گیری برخی از روابط غیرمنطقی بین مجلس و سطوح دست چندم دولت موجب كاهش كارآمدی دیپلماسی پارلمانی و به حاشیه رفتن مجلس هفتم در معادلا‌ت و تحولا‌ت منطقه‌ای و بین‌المللی شده است البته نباید فراموش كرد كه برخی از مصوبات مجلس هفتم در حمایت از حقوق هسته‌ای و حمایت از پیشبرد فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز جای تقدیر دارد. در مجموع مردم از مجلس هفتم با توجه به توانمندی‌های فردی نمایندگان و حمایت‌های گسترده مجموعه نظام و ملت انتظاراتی بیش از كارنامه موجود در ۳ سال اخیر داشتند.
برخی اشتباهات و انحرافات در عملكردهای مجلس به اعمال نظرهای سطحی و غیرمنطقی چهره‌های سیاسی مربوط می‌شود. تصویب طرح تثبیت قیمت‌ها و عوارض نامطلوب آن در چند سال اخیر و نیز نقش ضعیف مجلس در نظارت بر تحقق سیاست‌های اصل ۴۴ و قانون برنامه توسعه و عدم جلوگیری از تصمیم‌های انحرافی در حوزه‌های اقتصادی كشور ناشی از غلبه روابط بر مشی اصولی در این رویكردها است.

رضا طلا‌یی‌نیك
نماینده كبودرآهنگ و عضو فراكسیون وفاق و كارآمدی

منبع : روزنامه اعتماد ملی