یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا
افزایش بیابان ها و خطرات خشکی در جهان عرب
در پی افزایش تعداد جمعیت، افزایش تقاضا برای غذا و توسعه عمرانی در اراضی کشاورزی پدیده بیابان زایی و کاهش اراضی قابل کشاورزی روز به روز بحرانی تر می شود و آثار منفی آن تمام زمینه های محیطی، اجتماعی و اقتصادی را در بر می گیرد. کشورهای عربی با توجه به موقعیت خاص جغرافیایی از مناطق خشک به شمار می رود و پدیده های جوی تأثیر زیادی در ترکیب آنها ایفا می کند. با توجه به افزایش دمای کره زمین و سایر عوامل موجود بیابان زایی سرزمین های عربی را در می نوردد. آنهم در زما نی که برای پاسخگویی به نیازهای رشد جمعیت به تولیدات کشاورزی و حیوانی بیشتری نیاز است. سازمان ملل نیز در گزارش خویش آورده است سالانه حدود ۱۶ میلیارد دلار به خاطر بیابان زایی از تولیدات کشورهای در حال توسعه کاهش می یابد.
بیابان زایی عبارتست از کاهش قدرت تولید بیولوژیکی محیط که باعث پدیدار شدن بیابان می شود و این مسأله یکی از مشکلات شایعی است که محیط زیست با آن روبه رو است. علت بیابان زایی این است که زمین بخش مهمی از توانایی های خویش را برای هماهنگی با تغییرات آب و هوایی و پرورش نباتات از دست می دهد، و سپس به علت کاهش نباتات آب های زیر زمینی روبه کاهش می نهد. بیابان زایی تأثیر هنگفتی بر وضعیت اقتصادی کشورها می گذارد و سالانه خساراتی حدود ۴۰ میلیارد دلار بر تولیدات کشاورزی وارد می کند. در نتیجه افزایش بیابان ها سالانه حدود ۶۹۱ کیلومتر مربع از اراضی کشاورزی از دست می رود و به طور کلی حدود یک سوم اراضی جهان در معرض تبدیل شدن به بیابان قرار دارند.
بیابان زایی یکی از خطرناک ترین مشکلات محیط به شمار می رود و در اغلب مناطق جهان با سرعت زیادی در حال گسترش است. برآورد می شود که سالانه حدود ۵۰ هزار کیلومتر مربع از اراضی تبدیل به بیابان شوند و حدود ۴۰ درصد خشکی ها در معرض تبدیل شدن به بیابان قرار دارند که وطن بیش از یک میلیارد انسان است.
● عوامل بیابان زایی
علل افزایش بیابان ها به دو عامل طبیعی و انسانی مربوط می شود از جمله عوامل طبیعی مهم وضعیت جوی است. اکثر کشورهای عربی در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارند به طوری که در ۹۵ درصد از اراضی کشورهای عربی سالانه کمتر از ۴۰۰ میلیمتر باران می بارد و فقط در ۵ درصد کل اراضی کشورهای عربی بیش از ۴۰۰ میلیمتر باران می بارد. عملاً تمام کشورهای عربی در معرض بیابان زایی قرار دارند. علاوه بر آن خشکسالی هایی که رخ می دهد در افزایش بیابانها نقش مهمی ایفا می کنند. همان طوری که چنین اتفاقی در مراکش از سال ۱۹۸۰ رخ داده و طی سال های اخیر در عراق نیز ملاحظه شده است.
علل تبدیل شدن اراضی کشاورزی به زمین غیر حاصلخیز به عواملی همچون سوء بهره برداری از زمین و آبیاری نامناسب مربوط می شود. بالا بودن شوری آب باعث تخریب زمین ها می شود. شوری آب در بغداد طی سال های ۱۹۶۷/۱۹۷۹ به ۴۲درصد و در موصل به ۲۰ درصد رسید و چنین نمونه هایی در کشورهای عربی به وفور یافت می شود.
انسان عامل اصلی تخریب اراضی و همچنین مهم ترین قربانی آن به شمار می رود. در جهان سوم بحران اراضی عامل اصلی مهاجرت کشاورزان به مناطق اطراف شهرها محسوب می شود که جامعه در معرض امراض، جنایات و درگیری ها قرار می گیرد. علل مهاجرت های زیادی که از اواخر دهه هفتاد در آفریقا رخ داد به اوضاع نامناسب محیطی مربوط می شد. اوج این بحران در آفریقا به سال های ۱۹۸۴ و ۱۹۸۵ باز می گردد طبق آمارها در آن سال ها حدود ۳۰ الی ۳۵ میلیون نفر در ۲۱ کشور آفریقایی بشدت تحت تأثیر قرار گرفتند. حدود ۱۰ میلیون نفر از آنها آواره و به آوارگان محیط زیست معروف شدند که امراض و سوء تغذیه مزمن آنها را تهدید کرد.
● وضعیت خشکی در جهان عرب
منطقه عربی از ۲۲ کشور تشکیل شده است که مساحت کل این منطقه ۱۴/۱ میلیون کیلومتر مربع است که حدود ۱۰/۲ درصد مساحت جهان را تشکیل می دهد. ۹۰ درصد منطقه عربی از سرزمین های خشک، نیمه خشک و تقریباً خشک تشکیل شده است و در ۷۲ درصد از مساحت جهان عرب کمتر از ۱۰۰ میلیمتر و در ۱۸ درصد ما بین ۱۰۰ الی ۳۰۰ میلیمتر باران می بارد و فقط ۱۰ درصد سرزمین های عربی بیشتر از ۳۰۰ میلیمتر باران دریافت می کند. بسیاری از کشورهای عربی در سواحل خلیج فارس، دریای عمان، دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس واقع اند. انتظار می رود تا سال ۲۰۱۰ تعداد ساکنان مناطق عربی به ۲۹۰ میلیون نفر برسد. ۹/۷ میلیون کیلومتر از مساحت کلی جهان عرب یعنی حدود ۶۸ درصد کل مساحت آنرا بیابان تشکیل داده است. اکنون خشکی و فقر ۹۰۰ میلیون نفر را تهدید می کند و ۵۰۰ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی نیز به بیابان تبدیل شده اند. مساحت زیادی از کشورهای شبه جزیره عربی و شمال آفریقا را شن های متحرک پوشانده است و این گونه مناطق ۳۶ درصد خاک عربستان و بیش از ۲۵ درصد صحرای غربی مصر و مناطق زیادی در سودان خصوصاً جنوب آن و سایر مناطق را تشکیل می دهد. در سایه بحران و خطرات ناشی از بیابان زایی در کشورهای عربی برخی از آنها تلاش هایی را برای احیای اراضی انجام داده اند. از جمله این کشورها می توان به سوریه، اردن، عربستان و کویت اشاره کرد.
مترجم: اسد شکورپور
منبع : روزنامه ایران
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران شورای نگهبان آمریکا انتخابات مجلس شورای اسلامی دولت حسین امیرعبداللهیان حجاب جنگ حسن روحانی دولت سیزدهم دانشگاه تهران
تهران شهرداری تهران هواشناسی سیل فضای مجازی قتل سامانه بارشی شهرداری باران آموزش و پرورش یسنا سلامت
خودرو قیمت دلار قیمت طلا بازار خودرو یارانه قیمت خودرو بانک مرکزی دلار مسکن ایران خودرو حقوق بازنشستگان ارز
تلویزیون سینمای ایران نمایشگاه کتاب دفاع مقدس صدا و سیما کتاب مسعود اسکویی صداوسیما موسیقی سریال مهران غفوریان تئاتر
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین حماس جنگ غزه روسیه اوکراین امیرعبداللهیان نوار غزه انگلیس ایالات متحده آمریکا
فوتبال پرسپولیس استقلال رئال مادرید لیگ برتر مهدی طارمی سپاهان جواد نکونام بارسلونا باشگاه استقلال بازی باشگاه پرسپولیس
باتری اپل گوگل آیفون سامسونگ پهپاد عکاسی ناسا مایکروسافت
خواب ویتامین دیابت بیمارستان کاهش وزن فشار خون چای سلامتی توت فرنگی آلرژی کبد چرب اعتماد به نفس