زنان‌ عراقی‌ قربانیان‌ خشونت‌ در خانه‌ و اجتماع‌

نقض‌ حقوق‌ بشر از جمله‌ دلایلی‌ بود كه‌ از جانب‌ دولت‌ امریكا برای‌ حمله‌ به‌ عراق‌ مورد استفاده‌ قرار گرفت‌. حال‌ رژیم‌ صدام‌ ساقط‌ شده‌ اما ساكنان‌ غیرنظامی‌ عراق‌ هر روز در آتش‌ سوء قصدها و انفجارهای‌ پی‌ درپی‌ جان‌ خود را از دست‌ می‌دهند و در زیر حملات‌ گروه‌های‌ بنیادگرا و تروریستی‌ از یك‌ سو و نیروهای‌ نظامی‌ از سوی‌ دیگر قرار دارند. بكارگیری‌ زبان‌ خشونت‌ بیش‌ از همه‌ زنان‌ را مورد هجوم‌ خود قرار داده‌ است‌. آنان‌ هر روز بیش‌ از روز قبل‌ نگران‌ از دست‌ دادن‌ حقوق‌ خود هستند.
چند هفته‌ پیش‌ خانم‌ عمل‌ الما ملجی‌ از مبارزان‌ و فعالان‌ حقوق‌ زنان‌ و از بنیانگذاران‌ مجمع‌ زنان‌ غیروابسته‌ عراقی‌ در بغداد در اتومبیلش‌ به‌ قتل‌ رسید. همزمان‌ بنا به‌ گزارش‌های‌ سازمان‌ عفو بین‌الملل‌ قتل‌های‌ ناموسی‌، كشتن‌ زنان‌ و دختران‌ به‌ دست‌ مردان‌ خانواده‌ به‌ بهانه‌ رفتار غیراخلاقی‌ افزایش‌ یافته‌ است‌.
فشار بر زنان‌ عراقی‌ بویژه‌ در بغداد و جنوب‌ این‌ كشور همچنان‌ افزایش‌ می‌یابد. خانم‌ احلام‌ منصور، نویسنده‌ مشهور عراقی‌ در شمال‌ عراق‌، در بخش‌های‌ كردنشین‌، در خیابان‌ بدون‌ نامی‌ در شهر سلیمانیه‌ زندگی‌ می‌كند. در این‌ شهر نیم‌ میلیونی‌ كمتر كسی‌ است‌ كه‌ آدرس‌ كاملی‌ داشته‌ باشد. خانه‌ احلام‌ منصور محل‌ دیدار بسیاری‌ است‌. پیش‌ از همه‌ زنان‌ جوانند كه‌ به‌ دیدار این‌ زن‌ پنجاه‌ و شش‌ ساله‌ می‌آیند. در آنجا آنها می‌توانند به‌ شكل‌ باز درباره‌ مشكلات‌ خانوادگی‌ و درگیری‌ها با والدینشان‌ یا از درد عشق‌ سخن‌ بگویند.
احلام‌ منصور تا چندی‌ پیش‌ استاد زبان‌ و ادبیات‌ انگلیسی‌ در دانشگاه‌ سلیمانیه‌ بود و حال‌ از كارش‌ اخراج‌ شده‌ است‌:
«من‌ درست‌ می‌دانم‌ كه‌ در این‌ سیستم‌ چه‌ نقشی‌ بازی‌ شده‌، در بسیاری‌ از كلاس‌های‌ درس‌ جاسوسان‌ و خبرچینان‌ همكار پلیس‌ حضور دارند كه‌ از همه‌ چیز یادداشت‌ برمی‌دارند و دانشجویان‌ جرات‌ ندارند كه‌ نظراتشان‌ را بیان‌ كنند. من‌ از دولت‌ ترسی‌ ندارم‌. شاید به‌ همین‌ دلیل‌ مرا از دانشگاه‌ اخراج‌ كردند. طبیعی‌ است‌ كه‌ برای‌ آنها خوشایند نیست‌ كه‌ من‌ به‌ شكل‌ باز درباره‌ تاریخ‌ كشورم‌ و مسائل‌ و مشكلات‌ جنسی‌ دانشجویان‌ صحبت‌ كردم‌.»
قبلا در بیست‌ و پنج‌ سال‌ پیش‌، احلام‌ منصور در بغداد زندگی‌ می‌كرد و با مردی‌ عرب‌ ازدواج‌ كرده‌ بود. زندگی‌ زناشویی‌ آنان‌ خوب‌ ادامه‌ نیافت‌ و تقاضای‌ طلاق‌ كرد. احلام‌ منصور معتقد است‌ كه‌ مردان‌ كمی‌ هستند كه‌ زن‌ با اعتماد به‌ نفس‌ را دوست‌ دارند. او در دانشگاه‌ سوربن‌ پاریس‌ تحصیلات‌ خود را به‌ پایان‌ رسانده‌ و اروپا را خوب‌ می‌شناسد. او زندگی‌ در شهر سلیمانیه‌ را خود برگزیده‌، اما بسیار مایل‌ است‌ به‌ بغداد بازگردد. شرایط‌ زندگی‌ در آنجا در حال‌ حاضر برای‌ وی‌ خطرناك‌ است‌. او می‌گوید كه‌ با زن‌ مطلقه‌ در جامعه‌ به‌ نوع‌ دیگری‌ برخورد می‌شود. اما دلایل‌ دیگری‌ نیز هستند كه‌ برای‌ وی‌ مشكل‌سازند. وجود او خاری‌ در چشم‌ بسیاری‌ از سنت‌گرایان‌ است‌ زیرا او به‌ شكل‌ باز درباره‌ مسائل‌ و مشكلات‌ جنسی‌ جوانان‌ سخن‌ می‌گوید.
احلام‌ منصور می‌گوید: من‌ به‌ آنها كمك‌ می‌كنم‌. آنها گریه‌ می‌كنند و از دردهایشان‌ می‌گویند. معمولا خانواده‌های‌ كم‌درآمدی‌ دارند. در اینجا اگر دختری‌ قبل‌ از ازدواج‌ رابطه‌ جنسی‌ داشته‌ باشد خطر مرگ‌ او را تهدید می‌كند. ازدواج‌ اجباری‌ در اینجا رواج‌ دارد و اغلب‌ قبل‌ از ازدواج‌، دختر نمی‌داند كه‌ احساسات‌ همسر آینده‌اش‌ چیست‌ و او چگونه‌ فكر می‌كند. تنها چیزی‌ كه‌ مهم‌ است‌ اینكه‌ آیا او پول‌ به‌ اندازه‌ كافی‌ دارد و می‌تواند هزینه‌ یك‌ خانواده‌ را تامین‌ كند و خانه‌ بزرگی‌ بسازد.
بسیاری‌ از زنان‌ جوان‌ می‌گویند كه‌ ازدواج‌ كرده‌اند تا از فشارهای‌ خانواده‌شان‌ آزاد شوند. احلام‌ منصور نویسنده‌ سرشناس‌ عراقی‌ كتابی‌ با داستان‌های‌ كوتاه‌ درباره‌ رابطه‌ زن‌ و مرد و حق‌ تصمیم‌گیری‌ مستقل‌ آنان‌، منتشر كرده‌ است‌.
در بیشتر روزنامه‌های‌ محلی‌، مردان‌ هستند كه‌ می‌نویسند و بندرت‌ زنان‌ در انتخاب‌ موضوعات‌ سهم‌ دارند. سازمان‌های‌ زنان‌ زیادی‌ در سلیمانیه‌ برنامه‌های‌ آموزشی‌ و دوره‌های‌ كاری‌ ارایه‌ می‌كنند. برای‌ حمایت‌ از آنها دوره‌های‌ كامپیوتر و زبان‌ عرضه‌ می‌شود. احلام‌ منصور می‌گوید برای‌ قانع‌ كردن‌ پدران‌ و همسران‌ در مورد اینكه‌ اجازه‌ گذراندن‌ این‌ دوره‌ها را به‌ دختران‌ یا زنان‌ خود بدهند كار زیادی‌ لازم‌ است‌. او به‌ دولت‌ امید زیادی‌ ندارد كه‌ گام‌های‌ مثبتی‌ برای‌ زنان‌ بردارد. برخی‌ از سیاستمداران‌ از این‌ موضوع‌ می‌گویند كه‌ در قانون‌ اساسی‌ جدید، حداقل‌ در منطقه‌ كردنشین‌، حقوق‌ زنان‌ تضمین‌ خواهد شد اما احلام‌ منصور با ناباوری‌ به‌ آنان‌ می‌گوید:ما در اینجا فرهنگ‌ درستی‌ نداریم‌، همه‌ چیز كنترل‌ می‌شود.

منبع : روزنامه اعتماد