این تاج را بر سر خود بگذارید

نعمت سلامتی، هدیه ای است از طرف خدا و بدن ما امانتی است از طرف آن قادر متعال. در نگهداری این امانت ارزشمند باید نهایت کوشش و دقت را داشته باشیم.
مطالعات گسترده نشان داده است که تغییرات مثبت در سبک زندگی؛ مانند رعایت رژیم غذایی مناسب و کم چرب، افزایش فعالیت بدنی و عدم استعمال دخانیات و دوری از استرس و فشارهای روحی می تواند از بروز بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری مرض قند (حتی در میان آن دسته از افرادی که به علت سابقه دیابت در فامیل نزدیک، با خطر بالایی از ابتلا به این بیماری مواجه بوده اند) جلوگیری کند.
زندگی بی تحرک (ورزش نکردن)، چاقی، داشتن کلسترول و فشار خون بالا و مصرف دخانیات و الکل از مهم ترین عوامل خطرآفرین بوده و موجب بروز بیماریهای غیرواگیر مثل بیماریهای قلبی و عروقی، دیابت، انواع سرطان و... هستند. لذا، به شما عزیزان تأکید می گردد که به توصیه های زیر توجه نمائید و آنها را در برنامه های روزانه خود قرار دهید:
سعی کنید روزانه از پنج گروه مواد غذایی زیر استفاده کنید: مواد لبنی و پروتئینی؛ نان، غلات و حبوبات؛ میوه ها و سبزیجات و کربوهیدرات ها و چربی در حداقل ممکن.
سعی کنید در رژیم غذایی روزانه خود بیشتر از سبزیجات تازه و میوه (روزانه یک سیب، یک پرتقال و یک موز) استفاده کنید.چای را به عنوان یک میان وعده مناسب که دارای مواد آنتی اکسیدان است، در نظر بگیرید. به همراه چای به جای قند، از موادی مانند توت خشک، انجیر، کشمش و یا خرما، که به صورت طبیعی شیرین هستند، (منتها به میزان کم) مصرف کنید. اندازه نگهدار که اندازه نکوست.
روشی که برای پخت غذاها در نظر می گیرید، بهتر است کبابی، بخارپز و یا حداقل آب پز باشد. هرگز غذاها را سرخ نکنید و اگر تصمیم به سرخ کردن آن دارید، سعی کنید که روغن را زیاد حرارت ندهید و از آن به میزان حداقل ممکن استفاده کنید. ضمناً، برای سرخ کردن، به جای روغن جامد از روغن مایع مخصوص سرخ کردن استفاده کنید. روغن را به مدت طولانی نگه ندارید، آن را دور از نور نگهداری کنید و از مصرف مجدد روغن اضافه آمده (که سرطان زاست) جداً خودداری کنید.
از مصرف غذاهایی مثل کیک، شیرینی، مربا، شله زرد، حلوا و...، که در تهیه آنها قند و شکر اضافه شده است، و همچنین غذاهای چرب و پرروغن مثل کله پاچه، سیرابی و... جداً خودداری کنید و یا مصرف آنها را به حداقل ممکن برسانید. توجه داشته باشید که این غذاهای شیرین و چرب دارای کالری بسیار زیادی هستند که بیش از نیاز بدن است و موجب افزایش وزن، چاقی و بروز بیماریهای مختلف می شود.
از خوردن غذاهای سرخ کرده و چرب تا حد امکان خودداری کنید. چربی ها (از نوع بد آن) در دیواره عروق به ویژه رگهای قلب رسوب می کنند و چه بسا که موجب تنگ شدن عروق شده و بالطبع به علت نرسیدن خون به سلول ها، تغذیه آنها را مختل می کنند. رسوب چربی گاهی موجب بروز بیماری آرترواسکلروز می شود و در این صورت صدمات جدار عروق آنچنان وسیع است که ممکن است یک یا چند مویرگ و یا حتی رگ اصلی در یک سیستم از بدن دچار تنگی شده و یا به طور کامل گرفتگی ایجاد کند. اصطلاحاً به این بیماری آنفارکتوس گفته می شود. (انفارکتوس قلبی وقتی بروز پیدا می کند که گرفتگی در رگهایی که مسئول تغذیه سلول های قلبی خون رسان به قلب هستند رخ دهد).
از خوردن غذاهای شور و نمک سود (مانند، ماهی دودی و...) تا حد امکان خودداری کنید. نمک تأثیر زیادی در افزایش فشار خون دارد و با کم کردن نمک غذا می توان از فشار خون بالا و بروز سکته های مغزی پیشگیری کرد. از آوردن نمکدان به سر سفره خودداری کنید. نیازی نیست به غذاهای پخته شده نمک اضافه کنید. برای حفظ سلامتی، مصرف غذاهای کم نمک ترجیح دارد و نمک مورد نیاز بدن، اغلب به طور طبیعی از طریق کلیه مواد غذایی که می خوریم، تأمین می شود.
از مصرف سیگار و یا از اعتیاد به هر گونه مواد مخدر (اعتیادآور) خودداری کنید. مصرف سیگار یکی از علل اصلی ابتلا به سرطان ریه و سایر سرطان ها شناخته شده است. در نظر داشته باشید که اگر در معرض دود سیگار شخص دیگری هم قرار بگیرید، به همان میزان می تواند به سلامت شما لطمه بزند. لذا، توصیه می شود در این موارد از فرد سیگاری تقاضا کنید که سیگارش را حداقل در محیط های باز بکشد. حفظ حقوق دیگران نشانه بلوغ شخصیت یک فرد است.
فعالیت ورزشی را حتماً در برنامه های روزمره خود قرار دهید. در طول هفته حداقل سه تا پنج بار و هر بار به مدت نیم ساعت تا چهل و پنج دقیقه ورزش مفید داشته باشید. ورزشی مفید است که موجب شود ضربان قلب شما به قدری افزایش یابد که بتوانید با فردی که به همراه شما ورزش می کند، صحبت کنید و او بتواند سخنان شما را به طور واضح بشنود.
طی فعالیت ورزشی آن قدر به خود فشار نیاورید که موجب نفس نفس زدن بسیار زیاد شده و یا موجب دردهای عضلانی شدید شود. این نوع ورزش احتمالاً به شما لطمه خواهد زد. باید از ورزش کردن لذت ببرید، نه اینکه اذیت شوید.
قبل از ورزش حتماً با انجام حرکاتی، بدنتان را گرم کرده و در انتهای هر جلسه ورزش هم با انجام یکسری حرکات، بدنتان را سرد کنید و یک مرتبه ورزش را قطع نکنید.
حتماً در قبل، حین و بعد از ورزش آب به میزان کافی بنوشید. توصیه می شود که در طول روز کلاً ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشید؛ مگر اینکه از نظر پزشکی برای شما محدودیتی تعیین شده باشد.
ورزش های هوازی مثل پیاده روی تند، دویدن آهسته و دوچرخه سواری را روزانه انجام دهید. ورزشهای هوازی باید دستگاه های تنفسی و قلب و عروق شما را به حدی فعال کنند که حداکثر اکسیژن رسانی در این دو سیستم حیاتی صورت پذیرد و فرد در حین انجام این نوع فعالیت ها عرق کرده و ضربان قلبش افزایش یابد.
خواب خوب و آرام به میزان شش تا هشت ساعت در شبانه روز برای تمدید نیرو و تقویت قوای جسمی و فکری شما ضروری است. در طول روز هم حداقل ده دقیقه چشمان خود را ببندید و با آرامش فکری کامل به مجموعه سیستم های بدن خود استراحت بدهید.
روشهای ایجاد آرامش و مدیریت سازگاری با عوامل استرس زای محیط را با شرکت در دوره های آموزشی که بدین منظور طراحی گردیده اند بیاموزید و آنها را با تمرین و تکرار به صورت یک عادت درآورید.
راز و نیاز با خدا، توجه به انجام فرایض دینی (با تمرکز و تفکر) به سلامت بهداشت روان شما کمک می کند و شما را در داشتن یک زندگی آرام و با هدف کمک می کند.
هایده نکته دان
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

منبع : روزنامه همشهری