پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

مرزهای اروپا را گسترش دهید


در آن بعدازظهر دلگیر، فرماندار استانبول و دوستم «عبدالله گل» وزیر خارجه تركیه در كنارم بودند. احساسات و افكار زیادی داشتم. یكی از آنها كه با مشاهده مردم و دولت تركیه به من القا می شد، همبستگی و وحدت قاطعانه و مستحكم در میان آنها بود. و احساس دیگری كه بر من غلبه كرد، این بود كه چقدر با استانبول (اروپایی) احساس نزدیكی و قرابت دارم و دیگر اینكه، به رغم تلاش های تفرقه افكنانه تروریست ها، ما چقدر به هم نزدیك بودیم. در جریان مذاكراتی كه درباره درخواست تركیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا داشتیم، به این مسائل زیاد فكر كرده بودم. با نزدیك شدن روز سوم اكتبر كه برای آغاز مذاكرات عضویت كامل تركیه در اتحادیه اروپا، تفكر در مورد اهمیت استراتژیك این كشور و نتایج تصمیمات صورت گرفته، ارزش بیشتری می یافت.زمانی كه به مدرسه می رفتم، آموختم كه مرز میان اروپا و آسیا از تنگه بسفر و از میان شهر استانبول می گذرد. البته تأثیرات آسیا بر تركیه بسیار بیشتر است؛ درست مثل تأثیرات شمال آفریقا بر اسپانیا و ایتالیا. اما ما مدتهاست كه تصمیم خود را درباره تركیه گرفته ایم، یعنی زمانی كه خواستیم تركیه را به سوی خود جلب كنیم. در سال ،۱۹۵۲ ما - ایالات متحده آمریكا، آلمان، بریتانیا، فرانسه و برخی كشورهای دیگر - از تركیه دعوت كردیم تا به عضویت سازمان پیمان آتلانتیك شمالی (ناتو) درآید. در سال ،۱۹۶۳ تركیه موافقت نامه ای امضا كرد و به دنبال آن، وارد اتحادیه گمركی اروپا شد.
این موافقت نامه، چشم انداز عضویت این كشور در اتحادیه اروپا را تعیین كرد. تركیه در سال ۱۹۸۷ درخواست عضویت داد و سال ۱۹۹۹ نامزد ورود به اتحادیه شد. در سال ،۲۰۰۲ شورای اروپا تصمیم گرفت در صورتی كه تركیه خود را با معیارهای عضویت وفق دهد، مذاكرات برای پذیرش آن را آغاز كند. این تصمیمات شورای اروپا درباره تركیه در شكل دهی به اروپایی كه ما در حال آفرینش آن هستیم، اهمیت بسیاری دارد. اكنون دو گزینه وجود دارد: ۱) اروپایی كه در درون خود سیر می كند و ۲) اروپایی كه در سایر نقاط دنیا پیش می رود. در مورد اول، اروپا درها را به روی همسایگانش می بندد و در مورد دیگر، مرزهای خود را گسترش می دهد تا جامعه ای بزرگتر از دموكراسی های باثبات و كامیاب را به وجود آورد. ما انتخاب های فراوانی نداریم. ما در دنیای رقابت جهانی و چالش های جهانی زندگی می كنیم. اروپای ساكن از ثبات و اعتماد به نفس برخوردار نخواهد بود. توقف گسترش مرزها تنها قدرت اروپا برای اقتصادهای در حال ظهور آسیایی را تضعیف می كند. گسترش اتحادیه برای اعضای جدید و در كل برای خود اروپا مفید است. چشم انداز عضویت در اتحادیه اروپا برای اسپانیا، پرتغال و یونان در دهه ۱۹۷۰ و برای كشورهای شرق اروپا در دهه ۱۹۹۰ و نیز تحقق عضویت آنها به مثابه یك موتور تغییر و تحول قوی بوده است. برخی از اعضای جدید در زمانی كه مذاكرات برای عضویت را آغاز كردند، با استانداردهای عضویت در اتحادیه اروپا فاصله زیادی داشتند. آنها در جریان روند عضویت دچار تحولات بسیاری شدند و به طور قطع، تركیه نیز تا زمان عضویت در اتحادیه اروپا شاهد تحولات زیادی خواهد بود.
گسترش اروپا ثبات و رفاه كشورهای جدید اتحادیه اروپا را تضعیف نكرد؛ بلكه آن را تقویت نموده است. این امر باعث شده است تا اروپا پس از چند دهه درگیری و انشقاق، به اتحاد دست یابد و نفوذ آن در دنیا بیشتر شود. اما چرا تركیه و چرا حالا؟ برآوردها حاكی است كه اقتصاد تركیه تا سال آینده ۱۰ درصد رشد خواهد داشت - یعنی بیشتر از بسیاری از اعضای فعلی اتحادیه اروپا. نیمی از تجارت تركیه با این اتحادیه صورت می گیرند و در حال حاضر، این كشور بازار بزرگی برای صادركنندگان بریتانیایی و اتحادیه اروپا است. اما بعد سیاسی عضویت تركیه بسیار قوی تر است. این مسأله نشان می دهد كه تنوع فرهنگی و مذهبی تا چه اندازه با یگانگی هدف هماهنگ و سازگار است. یك تركیه باثبات و مرفه و یك كشور سكولار با جمعیت اكثریت مسلمان كه در اتحادیه اروپا جای گرفته است، می تواند یك سمبل قدرتمند باشد. چرا حالا؟ زیرا اكنون زمان مناسبی است. چشم انداز عضویت در اتحادیه اروپا، به ویژه در ۳ سال اخیر، روند سریعی را در ایجاد تغییرات و تحولات در تركیه به وجود آورده است. دولت «رجب طیب اردوغان» نخست وزیر تركیه برنامه اصلاحات را با اقتدار و شجاعت اجرا كرده كه لغو مجازات اعدام و مقابله با شكنجه از آن جمله است.
در دسامبر گذشته، شورای اروپا اعلام كرد كه تركیه به اندازه كافی خود را با معیارهای سیاسی كپنهاگ همسو كرده و این كشور می تواند مذاكرات برای عضویت آغاز كند. پس مشكل چیست؟ بخشی از آن به مسأله ناتمام جزیره تجزیه شده قبرس مربوط می شود. در سال ،۱۹۹۷ بریتانیا اعلام كرد كه مسأله قبرس نمی تواند مانعی در پیوستن این كشور به اتحادیه اروپا به شمار آید. بنابراین، سال گذشته، قبرس را به عضویت در اتحادیه خود پذیرفتیم. اما متأسفانه روند اتحاد جزیره با هدایت سازمان ملل متحد كه مورد حمایت اتحادیه اروپا نیز بود، موفقیتی در برنداشت. با این حال، ما به حمایت های خود از تلاش های سازمان ملل متحد ادامه می دهیم.از این پس، اتحادیه اروپا باید تحت نظارت شدید كمیسیون اروپا، مذاكرات با تركیه را پیگیری كند. در غیر اینصورت، نه تنها اعتبار اتحادیه اروپا مخدوش خواهد شد، بلكه پیشرفت های قابل توجهی كه در تركیه حاصل شده است، در معرض خطر قرار خواهد گرفت. ما باید در برابر این خطر بسیار هوشیار باشیم. اگر در جریان كار مرتكب اشتباهی شویم، باید بدانیم كه در دروازه جدید خود با بحران مواجه هستیم.
منبع: روزنامه اینترنشنال هرالد تریبون
نوشته: «جك استراو» وزیر خارجه انگلیس
ترجمه: هرمز برادران
منبع : روزنامه ایران