چرا پشتیبانی؟ (لینوکس)

هسته سیستم‌عامل لینوکس آزاد و رایگان است و بسیاری از توزیع‌های لینوکس مبتنی بر این هسته به صورت رایگان توسعه و عرضه می‌شوند. نرم‌افزارها و راهکارهای مبتنی بر این سیستم‌عامل نیز رایگان‌اند؛ طبیعتاً باید استفاده و به کارگیری آن‌ها نیز رایگان باشد.
اما در عمل این‌طور نیست و بزرگ‌ترین شرکت‌های توسعه‌دهنده لینوکس کسب‌وکاری تجاری دارند و از طریق عرضه خدمات پشتیبانی و سرویس‌های افزوده به مشتریان درآمد کسب می‌کنند. اصولاً کسب‌وکار در دنیای نرم‌افزارهای اپن‌سورس بر اساس خدمات پس از فروش است و شرکت‌های توسعه‌دهنده این نرم‌افزارها از جهت فروش محصول تجارت نمی‌کنند.
این دو اصل یعنی رایگان بودن سیستم‌عامل لینوکس و نرم‌افزارهای اپن‌سورس و کسب و کار مبتنی بر خدمات پس از فروش یک تناقض یا پارادوکس را برای مدیران شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ ایجاد کرده است و آن‌ها را در مقابل این چالش قرار داده که اگر لینوکس رایگان است، چه نیازی به خدمات پس از فروش است؟
می‌توان این موضوع را به گونه‌ای دیگر نیز مطرح کرد: کاربران لینوکس چه نیازی به خدمات پشتیبانی دارند؟ آیا می‌توانند بدون خدمات پشتیبانی از این سیستم‌عامل و سرویس‌های ارایه شده مبتنی بر آن بهره ببرند؟
برای پاسخ‌گویی به این پرسش باید کاربران لینوکس و راهکارهای اپن‌سورس را به دو گروه تقسیم کنیم: کاربران خانگی و کاربران غیرخانگی. کاربران خانگی چون انتظارها و کاربردهای گسترده‌ای ندارند و نهایت استفاده آن‌ها از این سیستم‌عامل، برای کاربردها و نیازهای شخصی و امور روزانه است، می‌توانند از لینوکس و نرم‌افزارهای آن به همان صورت که رایگان عرضه می‌شود، استفاده کنند و به پشتیبانی و دریافت خدمات افزوده کمتر نیاز دارند.
اگر هم به سرویس‌هایی بیشتر از آن چه که در توزیع‌های رایگان لینوکس گنجانده شده است، نیازمند باشند از طریق اینترنت قابل دریافت و باز هم به رایگان در دسترس‌ هستند. حتی خود افراد نیز می‌توانند برخی از خدمات مورد نیاز را برای خودشان فراهم کنند.
اما برای کاربران غیرخانگی این چنین نیست. سازمان‌های گسترده برای راه‌اندازی و مهاجرت از سیستم‌عامل‌هایی مانند ویندوز، ناول و مک به لینوکس و برآورده کردن نیازها و انتظاراتشان از این سیستم‌عامل و نگهداری و به‌روزرسانی و بومی کردن آن با مشکل مواجه هستند و به تنهایی و با توزیع‌های لینوکس و نرم‌افزارهای رایگان نخواهند توانست به اهداف مورد نظرشان برسند. هرچه سازمان مورد نظر گسترده‌تر و دارای اطلاعات و سرویس‌های بیشتر باشد، این مشکل بیشتر بروز خواهد کرد.
دلایل زیادی برای این موضوع وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
▪ مهاجرت به لینوکس: شاید شرکت‌های کوچک اداری برای کوچ تمام سیستم‌ها، اطلاعات، شبکه و سرویس‌های مورد نظر روی آن به لینوکس با مشکل‌های پیچیده و گسترده‌ای روبه‌رو نباشند، اما سازمان‌های گسترده برای این منظور به خدمات و پشتیبانی شرکت‌های تجاری اپن‌سورس نیازمند هستند.
▪ مشاوره در انتخاب راهکار: دنیای اپن‌سورس انتخاب‌ها و گزینه‌های زیادی را در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهد. برای هر حوزه کاری از نوع توزیع لینوکس تا انواع وب سرورها، بانک‌های اطلاعاتی، ابزارهای توسعه و برنامه‌نویسی، سرویس‌های تحت وب، نرم‌افزارهای اداری و مدیریتی و... انتخاب‌های زیادی وجود دارد که هر یک ویژگی‌ها و قابلیت‌های متفاوتی دارند.
یکی از بیشترین خدماتی که توسعه‌دهندگان برنامه‌های اپن‌سورس به شرکت‌ها می‌دهند، راهکارها و مشاوره‌های انتخاب پلتفرم و سرویس‌های مورد نظر است.
▪ خدمات جانبی: این مورد نیز بخش بزرگی از خدمات پشتیبانی را تشکیل می‌دهد. شرکت‌ها پس از انتخاب پلتفرم و برنامه‌های مورد نیاز، به برخی از نرم‌افزارها و سرویس‌ها نیاز پیدا خواهند کرد که نیازمند سفارش دادن به شرکت‌های فعال در این زمینه هستند.
▪ بومی‌سازی: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های راهکارهای اپن‌سورس قابلیت بومی‌سازی آن‌ها است؛ یعنی می‌توان لینوکس و نرم‌افزارها را دقیقاً مطابق با نیازهای سازمان مورد نظر بومی کرد. غالباً شرکت‌ها به تنهایی و بدون مشاوره و خدمات پشتیبانی نمی‌توانند به این هدف دست یابند.
▪ اطمینان‌پذیری: شرکت‌های گسترده نمی‌توانند بدون اطمینان کامل از رفع مشکلات و موانع احتمالی از سوی یک شرکت معتبر و قدرتمند به سوی یک راهکار گسترده حرکت کنند. راهکارهای تجاری در پشت نام خود شرکت‌های معتبر و گسترده‌ای را دارند که موجب می‌شود شرکت‌ها راحت‌تر به آن‌ها اعتماد کنند.
دلایل فوق موجب می‌شوند که شرکت‌های تجاری بزرگ و دارای شاخ و برگ به خدمات پشتیبانی روی لینوکس و راهکارهای مبتنی بر آن نیازمند باشند. برای همین امر کسب و کار اپن‌سورس معنا پیدا می‌کند و شرکت‌های زیادی به این نوع شیوه از کسب و کار روی می‌آورند.
سؤال دیگری که در این زمینه مطرح می‌شود، استقلال و آزادی راهکارهای اپن‌سورس و عدم نیاز به شرکت‌های ثالث است. یکی از شعارهای طرفداران این راهکارها عدم وابستگی به شرکت‌های تجاری و استقلال کاربران است. یعنی کاربران لینوکس می‌توانند هر مشکل و نیاز و درخواست مورد نظرش را به کمک نیروهای فنی درون شرکت یا شرکت‌های همکار برطرف کند و دیگر به خدمات و سرویس‌های شرکت‌های دیگر نیازمند نباشد.
با این اوصاف، این سؤال مطرح می‌شود که چرا شرکت‌ها به خدمات پشتیبانی روی راه‌کارهای اپن‌سورس روی خوش نشان می‌دهند و خودشان خدمات مورد نظر را فراهم نمی‌کنند؟ جواب این سوال ساده است: اول این‌که خدمات ارائه شده از سوی شرکت‌های اپن‌سورس از لحاظ کیفی و کمی به مراتب بهتر از خدمات به وجود آمده از سوی خود شرکت‌ها است و دوم این که بسیاری از شرکت‌ها قابلیت و توانایی فراهم کردن خدمات و نیازمندی‌ها را ندارند یا برایشان مقرون به صرفه نیست.

منبع : شرکت توانگر اندیشان صنایع