بازار عصبی

این روزها سرمایه گذارانی كه بر روی سهام شركت های آمریكایی سرمایه گذاری كرده اند، درست شبیه یك زنگ خطر با هر خبری به شدت دچار اضطراب و وحشت می شوند. آنها كه چند هفته پیش با انتشار اخبار مبهم اقتصادی و شركتی سراسیمه شده بودند، به سرعت با تبدیل سهام خود به سایر اوراق بهادار علاوه بر پایین كشیدن شاخص های بزرگ و برجسته بهای سهام به پایین ترین حد ممكن در پنج ماه گذشته، بازارهای اروپا و ژاپن را نیز به دنبال خود كشیدند. البته چند هفته پیش، علیرغم انتشار گزارش زیان یك میلیارد دلاری سه ماهه اول سال جاری شركت جنرال موتورز، سهامداران مقداری نفس راحت كشیدند؛ هر چند، روز بعد از آن كه افزایش غیرمنتظره نرخ تورم و كاهش چشمگیر ذخایر سوختی موجب افزایش بهای نفت و كاهش قیمت سهام شركت ها و سایر اوراق بهادار شد، آنها را مجدداً غافلگیر نمود. با این وضعیت، آیا سرمایه گذاران حق ندارند كه مدام عصبی و مضطرب باشند؟ متأسفانه اخبار داخلی جملگی نشان می دهند كه اقتصاد آمریكا متأسفانه در حال پیشروی به سمت رشد ملایم تر و نرخ تورم فزاینده تر است. برای مثال، نرخ اصلی تورم در سه ماهه اول سال جاری به ۳/۳ درصد رسید كه از حد استاندارد مورد نظر فدرال رزرو بیشتر است. با این وضعیت، اكنون برخی فكر می كنند كه فدرال رزرو ممكن است به افزایش پله به پله نرخ های بهره خود شتاب بیشتری بدهد.افزایش نرخ بهره از جمله مواردی است كه بر ترس و وحشت بورس آمریكا می افزاید. مصرف كنندگان آمریكایی كه هم اكنون رشد اقتصادی جهان را بر دوش می كشند، با افزایش نرخ های بهره و بهای نفت در بازارهای جهانی، دچار تنش موضعی خواهند شد. حال اگر بازار مسكن آمریكا نیز از خود ضعف نشان دهد، در آن صورت ممكن است زنجیره ناكامی های مصرف كنندگان این كشور تكمیل گردد. به این جمع باید كاهش ۴ واحدی شاخص اعتماد مصرف كنندگان دانشگاه میشیگان را هم اضافه كرد. در مورد رشد درآمد شركت ها نیز باید گفت كه برخلاف سال گذشته كه نرخ آن از حد انتظار كمتر بود، پیش بینی های سال جاری نشان می دهد كه سود شركت ها در حال افزایش است. در همین راستا، سه شاخص شناخته شده اعتماد مصرف كنندگان همگی حاكی از یك تغییر جهت ناگهانی است. برای مثال، در ماه مارس براساس بررسی های ماهانه مؤسسه مریل لینچ از ۳۲۴ مدیر صندوق های اعتباری بین المللی كه بیش از یك تریلیون دلار دارایی در اختیار دارند، بیش از ۱۱ درصد آنها معتقد بودند كه رشد اقتصادی به جای كاهش، در آینده افزایش خواهد یافت. البته برخی ها معتقدند كه این همه دستپاچگی در میان سرمایه گذاران، مقداری عجیب و غریب است، زیرا به هر صورت شركت های آمریكایی موفق شدند با افزایش نرخ بهره وری، ترازنامه های قوی و پایدار و سودآوری هنگفت روزهای سیاه سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۲ را پشت سر بگذارند. به علاوه، اخبار و رویدادهای اقتصادی چندان ناامیدكننده نیستند.براساس نمودار همراه، شركت های آمریكایی در این فاصله زمانی آن چنان نقدینگی به دست آورده اند كه واقعاً نمی دانند با آن چكار كنند. به عنوان نمونه، بازدهی سرمایه های غیرمالی گروه شركت های اِس اَند پی ۵۰۰ (۵۰۰ )s & p به شدت افزایش یافته كه در نوع خود نمایانگر سودآوری چشمگیر این گروه می باشد. همچنین نرخ رشد سرمایه شركت های این گروه كه در فاصله سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ به سرعت كاهش یافته بود، اكنون تا حدودی رو به افزایش نهاده است كه البته این امر نشان دهنده عدم تمایل شركت های این گروه به سرمایه گذاری های جدید می باشد. برخی از كارشناسان اقتصادی معتقدند كه بزرگی اندازه این قبیل شركت ها به آنها اجازه سرمایه گذاری های بیشتر را نمی دهد، زیرا هر چقدر یك شركت بزرگ تر می شود، به همان اندازه مدیریت دارایی ها و املاك آن مشكل تر می گردد. به همین دلیل است كه اكنون یك شركت بسیار بزرگ نظیر سیتی گروپ، به جای سرمایه گذاری جدید، با به فروش رساندن یكی از شركت های تابعه خود به سرمایه زدایی روی آورده است.

منبع : ماهنامه اقتصاد ایران