تلاش هالیوود برای تحریف مراتب رحمانیت در عرصه تصویر

خدا و نشانه های خداشناسی در عرصه سینما به عنوان هنر - صنعتی پیچیده، امروز همواره با اشکال مختلف و با نگاههای متفاوت در میان ادیان توحیدی، روی پرده نقره ای رخ نمایی کرده است .
پدیده ی سینمای دینی و با لطبع زبان دینی در جهان امروز بی سابقه نیست ، اما ویژگی های خاص مکتب اسلام و بخصوص دیدگاه شیعه باعث شده تا سینمای دینی پرور ش یافته در دامان انقلاب اسلامی به گونه ای متفاوت با سینمای دینی رایج در دنیا پا گرفته و توانایی حرکت یا پیشرفت پیدا کند و از این روست که لزوم شناخت اشکال مختلف و سابقه این مهم بیش از پیش ضروری به نظر می رسد. در پاسخ به چنین نیازی ، تحقیق حاضر در چند بخش می کوشد تا به بررسی نمونه ی آثار سینمای دینی در سینمای جهان و ایران بپردازد.
سخن گفتن از خداوند همواره مهمترین بخش زبان دینی است و به عقیده برخی همچون «ویلیام آلستون» زبان دینی اعم است و مشتمل بر گزاره های کلامی ، گزاره های غیر کلامی می باشد .
زبان دینی در جایی مطرح می شود که زبان در خدمت مقولات دینی قرار می گیرد و این در حالی است که سخن گفتن از خدا در هسته و نقطه مرکزی زبان دینی است .
در این میان ، نکته از جایی آغاز می شود که زبان طبیعی از یک امر دیگر با عالمی دیگر می گوید و به عبارتی با این زبان طبیعی که درهمین عالم به کار می رود ، ساحتی که سخن گفتن از آن بیانی فراتر را طلب می کند.
از سویی عده ای نیز معتقدند که تا زمانیکه تجربه ای مشترک میان دو انسان حاصل نشود ، این زبان طبیعی نمی تواند به فرد در بیان تجربه شخصی کمک کند و شاید ناتوانی زبانی برا ی گفت وگوی ملحد و متدین که برخی از متفکران روی آن صحه می گذارند، از همین جا ناشی می شود.
اما سینما به عنوان هنر - صنعتی پیچیده، امروز دامنه خیال آدمی را تا بی انتها امتداد داده و تعلقات ذهنی او را با هر باور و عقیده به تصویر کشیده است و خدا در سینما و نشانه های خداشناسی در این عرصه با اشکال مختلف و با نگاههای متفاوت در میان ادیان، روی پرده نقره ای رخ نمایی کرده است .
از سویی پرداخت دقیق و موشکافانه به مقوله دین و زبان دینی در رسانه سینما به دلیل جای گیری این صنعت در حوزه سرگرمی، حساسیتها و دشواریهای خاص خود را داشته و علاوه بر تاکید بربیان و ارایه تصویر از واقعیت ها ، لحاظ کردن حریم ارزشهای مورد احترام ادیان و گروههای فکری - مذهبی مختلف در پیرامون را طلب می کند.
زبان دینی در سینما با هر گرایش و تفکر ، با محوریت اخلاق گرایی ، پرداختن به مباحث انسانی که خاستگاه آن نیاز فطری بشر به ماورا و قدرت مطلق است و... می تواند از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گیرد.
● تصویر هالیوودی از دین
عده ای سینمای تجاری و صرف سرگرمی را سازگار با دین و زبان این عرصه برای ارایه فرهنگی معنوی در سینما نمی دانند و این ذهنیت ناشی از رفتار هالیوود و بعضا استهزای صنعت فیلمسازی آمریکا در مواجهه با مقوله دین و ایجاد تناقض در برداشت های زبانی و تصویری در سینما بوده است .
هرچند از تولید فیلمهای موسوم به «آفرینش» تا «ده فرمان» ، «روح» و حتی آثار بشدت تخیلی معاصر که جملگی به نوعی در خود، باور دنیای ماورایی را به شکلی فانتزی فارغ از واقعیت های منتقل شده در قالب ادیان مختلف و کتب الهی به ذهن مخاطب امروز که روزمرگی و زندگی ماشینی بیش از پیش او را مسخ کرده القا می کند، بسیار می بینیم ومی شنویم.
اما زبان دینی درهالیوود در طول سالیان اخیر تابع دگردیسی رفتاری استکباری و استعمار نوین در هیبت قدرتهای اقتصادی ، نظامی و امنیتی و در جهت نظم نوین جهانی آمریکایی قرار گرفته و همواره کشورهای مستقل و ادیان مترقی همچون اسلام و جامعه مسلمانان در محور تحریف و نشانی های انحرافی این صنعت سرگرمی قرار گرفته است .
هالیوود که خود به اعتقادات مسیحیان نیز خیلی در آثارش پایبند نبوده و همواره در ارایه زبانی از دین و اعتقادات مذهبی تابع نگاههای سیاسی آمیخته با خوی استکباری بوده است .
هالیوود در طول این سالها همواره کوشیده با تولید آثار مختلف ، مسیحیت را گرایش دینی خنثی و تابع شرایط محیطی و زمانی به مخاطب خود نشان دهد و شخصیت های دینی و مذهبی همچون حضرت مسیح (ع) نیز از تحریف هالیوود مصون نمانده اند.
فیلم تلخ «مصائب مسیح » مل گیبسون که در زمان خود با واکنش های متفاوت کلیسا روبه رو شد و به دنبال آن فیلمهایی چون «رمز داوینچی» و ... .
بسیاری از صاحب نظران مستقل آمریکایی نیز معتقدند که به هیچ عنوان زبان دینی به معنای واقعی در میان آثار هالیوود و حتی فیلم هایی که به نوعی متاثر از یک داستان و روایت مذهبی نیز هستند ، ارایه نمی شود.
به عقیده بسیاری از فیلمسازان مستقل آمریکایی سخن گفتن از خداوند در تولیدات هالیوود نیز به نگاه بیرونی و حاکمیتی استکبار بستگی داشته و تعاریفی که از رحمانیت خدا در این دسته آثار ارایه می شود متفاوت با واقعیت های درکی و عقیدتی هر انسان معتقد است .
مسخ شدگی به عنوان دستاورد هنر - صنعت سرگرمی آمریکا ابتدا در میان جامعه امریکایی و در نهایت به مخاطب گسترده این صنعت در کشورهای دیگر سرایت کرده به نحوی که صنعت فیلمسازی آمریکا به زعم بسیاری حتی مقامات واتیکان به عنوان یک خطر جدی سلامت روانی و اخلاقی انسان امروز که به شدت نیاز به دین و دینداری را برای بازیافتن ارزشهای از دست رفته پی جویی می کند، است .
هالیوود با داشتن امکانات و فناوری نوین و دستیابی به دنیای دیجیتال و جلوه های شگرف ویژه رایانه ای در عرصه فیلمسازی هنوز دچار لکنت برای بیان زبان دینی در آثار شبه مدرن و سرگرم کننده خود است و هرگاه تلاشی برای خلق اثری ماندگار مبتنی بر حقایق موجود جهان در دستور کار قرار گرفته در نهایت دچار تحریف و غرض ورزی قرار گرفته است .
به گفته بسیاری از صاحب نظران برخی تولیدات هالیوود که به نوعی رنگ وبوی دینی و زبان دینی به خود داده اند نیز با دامن زدن به جنگ صلیبی نوین با دیگر ادیان از جمله اسلام ومسلمانان ، مروج خشونت و برداشت های سطحی نزد مخاطب عام سینما که صرف سرگرمی را دنبال می کند ، می شود.
زبان دینی در سینما ، زبان فاخر برای فرهنگ سازی مبتنی بر اخلاق گرایی با مبانی انسانی است که کمتر ردپای آن در سینمای هالیوود دیده می شود.
سخن گفتن از خداوند و رهیافت به مراتب رحمانیت در عرصه تصویر، هنری است که نزد همگان نبوده و تفکر تعمق و باورقوی نزد پردازشگران فکری و تصویرگران ذهنی را طلب می کند.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی سینمای ایران

منبع : روزنامه کیهان