چهارشنبه, ۹ خرداد, ۱۴۰۳ / 29 May, 2024
مجله ویستا
نهضت مشروطه و نهادهای مدنی
۱۰۲ سال پیش، پس از مجاهدت فراوان مبارزان راه آزادی، سرانجام در ۱۳ مرداد سال ۱۲۸۵ فرمان مشروطه صادر شد. یکی از ویژگی های برجسته نهضت مشروطه، شکلگیری «انجمنهای مردمی» در آن دوره است. اگرچه، سابقه شکلگیری این انجمنها به پیش از انقلاب مشروطه باز میگردد، اما پس از آن دوره، شاهد آن هستیم که تعداد بسیار زیادی انجمن اجتماعی - سیاسی در سراسر ایران شکل گرفتند. حتی زنان نیز در این دوره توانستند تشکلهای خاص خود را ایجاد کنند. در واقع، تشکیل این انجمنها، برجستهترین اقدام در جهت نهادسازی و شکلگیری فضای مدنی در دوره مشروطه بوده است. این نهادهای مدنی زمینههای اصلی حرکت به سمت دموکراسی در ایران به شمار میآیند. در واقع، بیش از آنکه تجربه دموکراسی در ایران مدیون شکلگیری مجلس شورای ملی باشد، مرهون تلاشهایی است که بواسطه چنین انجمن هایی انجام شد. تا جایی که می توان گفت: مجلس شورای ملی، پیامد و سرآمد چنین تجاربی بود.
نهادهای مدنی، سازنده اصلی فضای جامعه مدنی هستند. فضایی که امکان تجربه «عمل جمعی» را برای افراد فراهم می سازد. در محیط خانواده، بیشتر کنشهای افراد بر اساس وظایف سنتی تنظیم می شود. در جامعه سیاسی و مناسباتی که توسط دولت تنظیم میشود نیز، کنشهای افراد در چارچوب نقشهای از پیش تعیین شده جای دارد. تنها در جامعه مدنی و نهادهای موجود در آن است که افراد میتوانند کنشهای خلاقانه ای را تدارک ببینند. البته، به این معنی نیست که جامعه مدنی اساسا فضایی مطلوب و آرمانی است. در واقع، جامعه مدنی فضای خودخواهی افراد است. درست به همین سبب، این امکان فراهم میشود تا «نهادهای بدیل و پیشرو» شکل بگیرند. از این جهت، جامعه مدنی و نهادهای موجود در آن، مناسب ترین ظرف عمل برای مدافعان آزادی و برابری به حساب میآید. عمل جمعی، در جامعهای استبدادی که به ناگاه دچار انبساط سیاسی میشود، ممکن است همراه با عوارض نیز باشد. فردمحوری، عدم تساهل، و مسائلی از این دست، از آفتهای اصلی عمل جمعی در چنین فضایی است. شاید اصطلاحات بدبینانهای همچون «فرقهگرایی» یا هراس از کار «حزبی» ناشی از چنین تجارب نامطلوبی باشد. اما در نهایت، باید پذیرفت که تنها از مسیر تجربه کردن و آزمون و خطای چنین مشکلاتی است که دموکراسی به معنای صحیح کلمه، قابلیت عینی شدن پیدا می کند. متاسفانه، امروز بسیاری هستند که با شعار ذهنی دموکراسی، رفتارهای استبدادی انجام میدهند. اما مساله اینجاست که دموکراسی، یک ایدئولوژی یا مجموعه ای از گزارههای نظری نیست، بلکه «توافقی عملی» است. دموکراسی یعنی تنظیم همکاری میان دو گروه متفاوت. دموکراسی یعنی پذیرش حقوق اقلیت. دموکراسی یعنی هر نفر یک رای. آن چیزی که مانع تحقق دموکراسی میشود، ناشی از عدم آگاهی و دانش افراد نیست، بلکه نتیجه تفاوت در رفتار است.
نویسنده : کاوه مظفری
منبع : روزنامه مردم سالاری
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات مجلس دوازدهم مجلس شورای اسلامی مجلس محمدباقر قالیباف سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور سیدابراهیم رئیسی انتخابات ریاست جمهوری 1403 رئیسی ریاست جمهوری
قتل سلامت تهران هواشناسی قوه قضاییه شهرداری تهران پلیس سازمان هواشناسی سرقت فضای مجازی وزارت بهداشت افزایش حقوق بازنشستگان
بازار سرمایه بازار خودرو قیمت خودرو قیمت دلار ایران خودرو بورس دولت سیزدهم حقوق بازنشستگان قیمت طلا مسکن تورم دلار
ابراهیم رئیسی جهان سینمای ایران تلویزیون سریال سینما بازیگر هنرمندان رسانه ملی موسیقی تئاتر
دانشگاه آزاد اسلامی وزارت علوم دانش بنیان
اسرائیل رفح فلسطین رژیم صهیونیستی غزه جنگ غزه روسیه آمریکا حماس نوار غزه ترکیه چین
استقلال پرسپولیس فوتبال لیگ برتر شمس آذر قزوین لیگ برتر فوتبال ایران لیگ برتر ایران جواد نکونام باشگاه پرسپولیس باشگاه استقلال بازی مهدی طارمی
هوش مصنوعی تبلیغات هواپیما اپل سامسونگ ایلان ماسک ماهواره بنیاد ملی نخبگان گوگل تسلا
رژیم غذایی سرطان افسردگی کاهش وزن استرس سازمان غذا و دارو تجهیزات پزشکی نمک