یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

کمک مالی آمریکا به دولت زاهدی، موضوع ناپدید شدن اسناد ۲۸ مرداد و رساله یرواند آبراهیمیان در این زمینه (در این روز ۲۶ اوت)


چهارم شهریور سال ۱۳۳۲ زاهدی نخست وزیر به اصطلاح كودتا از دولت آمریكا تقاضای كمك مالی كرد كه ۴۵ میلیون دلار كمك بلاعوض و ۲۳ میلیون و ۴۰۰ هزار دلار كمك فنی برایش حواله شد و گویا مبلغی نیز برای خود او ارسال گردید.
دكتر مصدق قبلا درخواست ده میلیون وام دارای بهره كرده بود كه با آن، پس از ماهها امروز و فردا كردن موافقت نشده بود.
"یرواند آبراهامیان" در رساله ای كه همزمان با چهل و هشتمین سالگرد رویداد ۲۸ مردادنگاشته و در سال ۲۰۰۱ در نشریه دوزبانه ایران تایمز چاپ واشنگتن انتشار یافته جملاتی از آیزنهاور رییس جمهور وقت آمریكا نقل کرده و همچنین نوشته است كه اسناد سیا درباره كودتای ۲۸ مرداد با وحود گذشت نزدیك به نیم قرن و انقراض سلسله پهلوی و مرگ بسیاری از گردانندگان آن و پایان جنگ سرد و ... هنوز غیر قابل دسترس است و برای مورخان عبوردادن شتر از سوراخ سوزن آسانتر از دسترسی به اسناد سیا در باره رویداد اوت ۱۹۵۳ تهران است و هر چه كه تا كنون انتشار یافته ناقص و فقط اشاره و یا ازدست دوم بوده است.
به نوشته وی آیزنهاور در این زمینه گفته بود كه درسال ۱۹۵۳ به ما ( از سوی برخی سیاستمداران آمریکایی ) توصیه شده بود كه با دكتر مصدق كنار آییم ولی حمایت كمونیستهای ایران (حزب توده) از دكتر مصدق و تظاهرات سه روزه به پشتیبانی از او در تهران، وی را در نظر ما چیز دیگری جلوه گر ساخت و ترس از استیلای كمونیسم بر ایران وجود ما را به لرزه در آورد و ....
آبراهامیان نوشته است: در آمریكا طبق یك ضابطه سازمانهای دولتی موظف اند كه اسناد را پس از گذشت ۲۵ سال بدون هیچ تشریفاتی از طبقه بندی خارج و در اختیار محققان متقاضی قرار دهند كه سیا درباره اسناد مربوط به كودتای ۲۸ مرداد، نخست بهانه آورد كه بودجه كافی برای تهیه فهرست این اسناد حجیم را ندارد و چند سال بعد ناگهان اعلام كرد كه اسناد مربوط در در دهه ۱۹۶۰ ناخودآگاه از میان رفته و امكان علنی كردن آنها وجود ندارد كه دفعتا در آوریل ۲۰۰۰ (فروردین ۱۳۷۹} گزارشی تحت عنوان "تاریخ نهفته( سری )" در ۸۰ صفحه در سایت نیویورك تایمز در اینترنت قرار گرفت و چون اعتراض شد كه بسیاری از حقایق سانسور شده است، بعدا همان گزارش كاملتر و در ۱۶۹ صفحه در اینترنت قرار گرفت و این بار تحت عنوان "سرنگونی دكتر مصدق نخست وزیر ایران" . هنوز حالت تعجب باقی مانده بود كه گفته شد اصل این گزارش را دكتر دونالد ویلبر یكی از عوامل سیا یك سال پس از كودتای مرداد ۱۳۳۲ به سفارش اداره امور تاریخی سیا تحریر كرده كه به صورت یك دفترچه راهنما در اختیار ماموران و برنامه ریزان سیا قرار گیرد تا در عملیات مشابه دچار اشتباه نشوند ، بنابراین اطلاعات دست اول و حاوی همه اسناد و شرح كامل عملیات نیست.
آبراهامیان معتقد است كه اسناد دست اول را تلگرافها و مكاتبات مبادله شده میان واشنگتن، لندن، تهران و مركز عملیات اینتلیجنس سرویس انگلستان در نیكوزیا به دست می دهد كه هنوز در دسترس عموم قرار نگرفته اند و دكتر ویلبر در گزارش خود بسیاری از نكات مهم و دست اول را از قلم انداخته است. تازه، گزارش انتشار یافته در اینترنت هم دستكاری شده و از صافی گذشته است. به عبارت دیگر ، هم دچار خود سانسوری ویلبر شده و هم سانسور بعدی در آن صورت گرفته است. بایگانی وزارت خارجه انگلستان نیز از اسناد بودار پاك شده است. كتب تالیف "كرمیت روزولت" (رییس عملیات سیا در ایران در جریان ۲۸ مرداد) و "وودهاوس" همتای انگلیسی او را هم، تلاش به منظور دفاع از این كودتا باید تلقی کرد که تا حدی زیاد تحریف واقعیات و قلب حقایق است و ....

دکتر نوشیروان کیهانی زاده
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید