به چه دلیل آمریکا ایران را تهدید خواند؟

جورج بوش، رئیس جمهور آمریکا در واکنش به گزارش فرمانده نیروهای آمریکایی و همچنین سفیر این کشور در عراق ادعا کرده که ایران دارای تاثیر مخرب در عراق است. بوش همچنین در حالی که موضوع اصلی در این گزارش روند عقب نشینی نیروهای آمریکایی از عراق اعلام شده بود، مدعی شد که عراق نقطه همگرایی دو تهدید بزرگ علیه آمریکا در قرن جدید است: یعنی القاعد و ایران.
رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا نیز با اشاره به گزارش پترائوس که در آن وقاع اخیر در بصره به دخالت ایران در عراق نسبت داده شده بود، گفت که حمایت ایران از شبه نظامیان شیعه در این کشور افزایش یافته است. گیتس همچنین مدعی شد که دولت عراق هم اکنون متوجه تاثیر زیان آور فعالیت های ایران در داخل این کشور شده است.
این تاکید بیش از حد روی نقش ایران در وقایع اخیر عراق در موقعیتی صورت می گیرد که به صورتی نامحسوس تلاش می شود تا از نقش القاعده در این وقایع فروکاسته شود. پترائوس در جلسه خود با اعضا کنگره آمریکا به ندرت به نقش القاعده در عراق اشاره کرده و به جای آن تلاش کردند که موضوع فعالیت های ایران را برجسته سازند.
روزنامه واشنگتن پست با اشاره به این موضوع به نقل از یکی از مقامات دولت آمریکا که می خواست نامش فاش نشود، نوشته است که به دلیل عقب نشینی و هرج مرج در میان نیروهای القاعده عراق، موانع دیگری که قبلا زیر آب قرار داشتند، مورد توجه قرار گرفته اند.
به نوشته این روزنامه دولتمردان آمریکا در واکنش به توصیه های پترائوس و کروکر اکنون حرکت به سوی ارزیابی فعالیت های ایران در عراق را آغاز کرده اند و در تلاش هستند تا شیوه های مقابله و بهره برداری از آن را یافته و به کارگیرند. این تلاش زمانی به چشم می آیند که به اظهارات پترائوس، کروکر و سایر مقامات نظامی آمریکا پس از گزارش اخیر کنگره به طور دقیق تر نگاه کنیم.
رابرت گیتس که به همراه مایکل مولن، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در یک کنفرانس خبری پس از ارائه گزارش پترائوس و کروکر شرکت کرده بودند، به این مو ضوع اشاره داشتند. مولن ادعا کرد که وقایع بصره نشان داده است ایران با وجود این که تصور می شد در تنش های عراق دست ندارد، در این تنش ها دخالت دارد.
دولت آمریکا تا چند ماه پیش تبلیغات بر روی حضور ایران در عراق را شدت بخشیده بود. تبلیغات مذکور مبتنی بر برخی گزارش ها بودند که مدعی می شدند ایران برخی تسلیحات پیشرفته را در اختیار شبه نظامیان در عراق قرار می دهند. ادامه انتشار گزارش هایی از این دست اخیرا به دلیل کاهش خشونت ها در عراق و همچنین پیگیری روند مذاکرات ایران و آمریکا بر سر عراق در این کشور، کاهش یافته بود.
اما با گزارش اخیر فرمانده نیروهای آمریکا و همچنین سفیر این کشور در عراق، به نظر می رسد که باردیگر فشار های جدیدی علیه تهران از سوی آمریکا به بهانه وضعیت امنیتی در عراق آغاز شده است. این فشارها می تواند بر اساس دو هدف عمده در دستور کار آمریکایی ها قرار گرفته باشد.
▪ هدف اول: تلاش برای ترغیب ایران برای قرار گرفتن مجدد در پشت میز مذاکره بر سر وضعیت عراق. روزنامه نیویورک تایمز در این مورد نوشت که کاخ سفید در صدد است تا برای استفاده حداکثری از توان لابی ایران در میان شعیان عراقی، این مذاکرات را ادامه دهد. موضوع درگیری های اخیر در بصره بهانه جدید در این مورد را به دولت بوش داد.
به نوشته این روزنامه به نقل از یکی از مقامات ناشناس در دولت بوش، یکی از مهمترین اهرم موثر در دست آمریکا برای به کارگیری از این توان ایران، اعمال فشار به این کشور از طریق وارد ساختن اتهام بیشتر در زمینه دست داشتن در اوضاع متشنج عراق است.
▪ هدف دوم: ایجاد توازن قدرت میان سنیان و شیعیان عراق در استراتژی کلان آمریکا ایجاب می کند که گاهی شبه نظامیان شیعه و گاهی القاعده خطرناک جلوه داده شوند. در حال حاضر به دلیل ضرورت کمک های اقتصادی کشورهای سنی به دولت عراق این توازن به نفع القاعده تغییر کرده است.
بنابراین به نظر می رسد که معرفی ایران به عنوان اولین تهدید فعلی علیه منافع آمریکا در عراق از طریق پروژه ای که با گزارش پترائو و کروکر کلید خورده است، روندی است که نمی تواند تداوم داشته باشد و به نظر می رسد که در آینده ای نزدیک این تهدید جای خود را به تهدیدی دیگر خواهد داد.

نویسنده : حسن بنانج

منبع : دیپلماسی ایرانی