جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

۲۶ ژوئیه ۱۹۰۸ـ راه سالوادور آلنده برای رسیدن به سوسیالیسم


۲۶ ژوئیه  ۱۹۰۸ـ راه سالوادور آلنده برای رسیدن به سوسیالیسم
۲۶ ژوئیه زادروز «دکتر سالوادور آلنده» راد مرد بزرک شیلیایی است که در ۱۹۰۸ به دنیا آمد و در ۱۹۷۳ در جریان کودتا کشته شد. او که یک پزشک بود در سال ۱۹۳۳ حزب سوسیالیست شیلی را تاسیس کرد که اینک دختر او را بر کرسی ریاست مجلس مقننه این کشور نشانیده است. افکار سوسیالیستی آلنده عملی ترین راه را برای برابری اجتماعی ــ اقتصادی مردم به دست می دهد و مخالفت شدید کاپیتالیستها با او به همین دلیل بود. برخلاف سوسیالیسم شوروی وقت، نظر آلنده (آینده) این بود که به جای ملی کردن صنایعی که صنایع مادر محسوب نمی شوند؛ کارگران و مهندسان در مالکیت صنایع غیر مادر شریک شوند و دولت با افزایش مالیات بر آنها، پول حاصله را صرف رفاه عمومی از جمله آموزش و بهداشت رایگان و بازنشستگی همگانی کند و هرکارخانه که در طول سال پیشرفت نداشته باشد آن را مصادره و سپس به کسانی که قول پیش برد بدهند واگذار کند. در زمینه اراضی، وی معتقد به اجاره دادن آنها برای کشاورزی و ساختمان بود، اجاره مادام العمر (۹۹ ساله) به شرط بهره برداری از آن، صرفا توسط موجر. وی می گفت که تجارت خارجی و سیاست پولی کشور باید در اختیار شوراهای کثیر العضو مرکب از کارشناسان باشد.
آلنده که با آراء چپهای شیلی از جمله کمونیستها رئیس جمهوری شده بود با ملی کردن منافع آمریکائیان در آن کشور و نزدیک شدن به چین، کره شمالی و کوبا که در لیست سیاه آمریکا بودند بر دشمنی این دولت نسبت به خود افزود و دولت او پس از سه سال حکومت با کودتای ژنرال پینوشه (پینوچت) که طبق برخی اسناد با نقشه و کمک «سیا» انجام گرفت ساقط، و خودش هم درجریان کودتا کشته شد.
پینوشه هم سرانجام خوبی نداشت و در بازداشت خانگی و در جریان رسیدگی قضایی و درمیان انتقاد و نفرین مردم در سال ۲۰۰۶ درگذشت. اینک هواداران آلنده در شیلی قدرت را به دست دارند و رئیس جمهور شیلی یک بانوی سوسیالیست و در عین حال همانند آلنده یک پزشک است که دوران جوانی را در تبعید گذرانیده بود.
در ایران در سال ۱۳۸۶ خورشیدی اعلام شده است که دولت، زمین به شرط ساختن و استفاده شخصی ۹۹ ساله به اجاره «بی خانه ها» می دهد که تحولی بزرگ است.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز