نقد بی‌رحمانه یا بی‌رحمی به ملت!‌!

‌روز گذشته برخی خبرگزاری‌ها، جمله‌ای را از رئیس صدا و سیما نقل کردند که یکی از حرفه‌ای‌ترین اظهارنظرهای او در سال‌های تصدی مسئولیت فعلی، به نظر می‌رسد. عزت‌الله ضرغامی با اشاره به ضرورت نقد دقیق و جدی نسبت به برنامه‌های صدا و سیما اظهار داشته است: »نقد باید بی رحمانه و جدی باشد.« اگر چه این سخن، در ظاهر متوجه برنامه‌های رسانه ملی است اما کسی که چنین دیدگاهی نسبت به عملکرد دستگاه تحت مدیریت خود دارد باید نشانه‌هایی از این طرز تفکر را در برخورد با شخصیت‌ها و جناح‌های مورد علاقه خود نیز به نمایش بگذارد. اما آیا واقعا عملکرد فعلی صدا و سیما، تداعی کننده این دیدگاه می‌باشد؟ احتمالا پاسخ‌گویی به این سوال چندان سخت نیست. برای این پاسخگویی، نه مراجعه به اصلاح‌طلبان لازم است و نه پرس و جو از مردم کوچه و خیابان. کافی است یک روز صبح، رادیو مجلس را باز کنید و برخی از انتقادات را بشنوید که البته ظاهرا رسانه ملی چاره‌ای جز پخش آن ندارد. اما آنگاه که نوبت به انتشار اخبار جلسه علنی مجلس در بخش‌های مختلف خبری می‌رسد این انتقادات کمتر فرصت طرح در رسانه ملی را می‌یابد.
به هر صورت، حتی اگر مقصود ضرغامی از نقد بی‌رحمانه، تنها مربوط به برنامه‌های صدا و سیما و عملکرد مدیران آن باشد، لابد در این حد تحمل دارد که برنامه‌های سیاسی رسانه ملی در نقدی که بی‌رحمانه هم نیست مورد ارزیابی قرار گیرد. نگارنده ترجیح می‌دهد این نقد را متوجه رفتار صدا و سیما با دولت نماید.
امروز نگاه‌ها به برنامه‌های این رسانه نشان می‌دهد نه تنها از نقد جدی عملکرد دولت درصدا و سیما خبری نیست بلکه گاه، نوعی شیفتگی نسبت به دولت و به ویژه رئیس جمهور در عملکرد این رسانه مشاهده می‌شود. رسانه ملی، مرتباً خبرنگاران خود را به حضور رئیس جمهور می‌فرستد تا با او گفتگو کنند، اما اغلب این گفتگو‌ها به تریبونی یک‌طرفه برای بیان دیدگاه‌هایی تبدیل می‌شود که قبل و بعد از آن، در تریبون‌های دیگر از جمله در تجمعات مردمی بیان شده و می‌شود. همچنین انتقادات مسئولان سایر قوا و نیز چهره‌های شاخص‌و موثر نسبت به عملکرد دولت، معمولاً بخت مطرح شدن در صدا و سیما را نمی‌یابد. در همین یکی دو ماه اخیر، یک‌بار سخنگوی قوه قضائیه به انتقاد ازرسانه ملی پرداخت که دیدگاه مخالف او در مورد یک اقدام دولت را سانسور کرده و یک‌بار هم رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، تلویحاً به طرح انتقاد مشابه پرداخت.
به هر حال نمونه‌های فراوانی می‌توان ارائه کرد که همه آنها »عدم علاقه‌مندی صدا و سیما به نقد واقعی عملکرد دولت« را ثابت می‌نماید. ناگفته پیداست که هیچ کس نمی‌تواند در شرایط فعلی خواستار ایجاد تغییر قابل توجه در رویه سیاسی صدا و سیما - به خصوص در مواجهه با دولت و رئیس جمهور - شود. زیرا علیرغم همراهی‌های بی‌سابقه این رسانه با دولت، هنوز کسانی هستند که رفتار صدا و سیما با دولت محبوب خویش را غیرمنصفانه و توام با خودسری می‌دانند. در چنین شرایطی، ظاهراً کمتر کسی به فکر رفتار غیرمنصفانه‌ای است که برخی رسانه‌های عمومی با خودداری از انعکاس وضعیت اسف‌انگیز برخی از اقشار مردم، از خود بروز می‌دهند. امروز کسی از رسانه ملی توقع ندارد که عملکرد مسئولان دولتی را با »نقد بی‌رحمانه« ارزیابی کند. اما این انتظار که »نقد جدی« از دولت برای حفظ منافع کوتاه مدت و بلند‌مدت ملت و کشور، به صدا و سیما راه یابد، توقع بلندپروازانه‌ای نیست. تجربه برخی سال‌های گذشته - به ویژه در دوران سازندگی - ثابت کرده است که حمایت نسنجیده رسانه‌های پرمخاطب از دولت، موجب خانه کردن فساد در برخی محافل رسمی و یا مخفی ماندن ضعف‌ها از چشم مسئولان می‌شود که نخستین نتیجه آن، تأخیر در چاره‌جویی برای مفاسد یا ضعف‌هاست.
مسئولان رسانه ملی همیشه در معرض یک دوراهی قرار داشته‌اند که با اظهارات اخیر ضرغامی، این دوراهی بسیار شفاف‌تر شده است. این رسانه باید از میان نقد جدی و بی‌رحمانه عملکرد کارگزاران حکومتی یا بی‌رحمی نسبت به حقوق ملت، یکی را برگزیند. البته آنچه از آن سخن گفته می‌شود نقد به معنای واقعی است و نه تخریب که البته اگر »نقد واقعی برای حفظ منافع ملت« به فراموشی سپرده شود روش‌های تخریبی به رسانه‌های غیررسمی اما موثر و سریع الانتقال مانند صف‌های خرید، داخل تاکسی و مترو، محافل خصوصی و عمومی... راه می‌یابد که اگر اینچنین شود، هم به مردم بی‌رحمی شده است و هم تخریب بی‌رحمانه، دامان کارگزاران حکومتی را خواهد گرفت.‌

منبع : روزنامه آفتاب یزد