قطار زندگی بلیط می‌خواهد

دو نفر به یك لیوان آب نگاه می‌كنند كه تا نیمه از آب پر است. بعضی می‌گویند كه نصف این لیوان خالیست و عده‌ای دیگر عقیده دارند كه نیمی از این لیوان پر است. حالا شما چه می‌گویید؟ شاید بگویید كه چه مثال تكراریی را آورده‌ام و این قصه را صدها بار شنیده‌اید. بله من هم آن را صدها بار شنیده‌ام ولی گاهی اوقات همین گفته‌‌های ساده معانی عمیقی دارند كه هرگز كهنه نمی‌شوند و نمی‌توان به سادگی از كنارشان گذشت.
هر برگ دفتر زندگی ما پر از گزینه‌های گوناگون است و این ما هستیم كه با انتخاب آنها خوشی و ناخوشی زندگیمان را رقم می‌زنیم. دقت كنید منظور من از گزینه‌ها آنهایی هستند كه كاملا در حیطه اختیار ما هستند ولی به آن دسته از كارهایی كه ما قدرتی رویشان نداریم اشاره نمی‌كنم. دیدگاه‌های مثبت و منفی، خوش بینانه و بدبینانه، امیدوارانه یا مایوس كننده و عمیق یا سطحی ما باعث می‌شوند كه گزینه‌های خوب یا بد را انتخاب كنیم. در حقیقت دیدگاه‌ها، تصمیم‌هایمان را جهت‌دهی می‌كنند. هر رویدادی دو رو دارد؛ روی تاریك و بخش روشن. فرقی نمی‌كند كه این اتفاق خوب باشد یا بد. حتی اگر در مواجهه با خوشی‌ها، همه چیز را فراموش كنیم و از خود و حقایق اطراف غافل شویم،‌ ناخودآگاه وارد بخش تاریك صحنه شده‌ایم. اگر زیاده از حد به نورهای رنگارنگ خیره شویم، چشمانمان آسیب می‌بیند و دیگر نمی‌توانیم بقیه محیط را واضح و دقیق مشاهده كنیم. عین این واقعیت برای صحنه تاریك هم صادق است. ماندن زیاد در تاریكی چشم‌ها را تنبل می‌كند و هرگز نمی‌خواهد از تاریكی خارج شودچرا كه نور به شدت چشمانش را خواهد آزرد.
در این جا می‌خواهیم به نگاهی مثبت و خوش بینانه بپردازیم و منظورمان سادگی و زودباوری و الكی خوش بودن نیست.
● حالا سوال اینست كه چرا این همه بر مثبت اندیشی و خوش بین بودن تاكید می‌شود؟
هیچ كس نمی‌تواند منكر این حقیقت شود كه خوش بینی از عوامل اصلی خلق یك زندگی سالم، شاد و موفق است. افرادی كه این ویژگی كلیدی را دارند، خلقی خوش و رفتاری مناسب و جذاب خواهند داشت كه بسیاری را به آنان علاقه‌مند می‌كند. در واقع خوشی‌بینی و نگاه مثبت با اخلاق و منشی دلپذیر و خوشایند مترادف است. قهرمانان و دانشمندان، بازرگانان و سیاستمداران موفق و مشهور همگی مثبت اندیش بوده‌اند. مثبت اندیشی امید را به ارمغان می‌آورد و امید همان نیرویی است كه چرخ ماشین پیشرفت هر انسانی را از پستی‌ها و بلندی‌های جاده زندگی به جلو می‌راند. یك نگاه واقع‌گرا و در عین حال خوش‌بینانه و امیدوارانه سلامتی جسم و روان را نیز هدیه می‌آورد و طول عمر را افزایش می‌دهد. به علاوه واضح است كه اشخاص مهربان، بشاش، گشاده‌رو و با نشاط بیشتر از افراد ناامید، اخمو و غمگین می‌توانند دوست پیداكنند و دوستی‌های پایدار را شكل دهند. ولی متاسفانه مردم دنیای امروز بیش از هر زمان دیگری به بدبینی و یاس و ناامیدی گرفتارند و بدتر از همه این كه این «بیماری» حد و مرز سنی هم نمی‌شناسد. اكنون بیماری افسردگی آنچنان شایع است كه سرماخوردگی، و بی‌جهت نیست كه روانپزشكان آن را «سرماخوردگی روانی» لقب داده‌اند. این روزها پیران، میانسالان و جوانان از این درد روانی عذاب می‌برند. حالا چرا من از افسردگی نام بردم؟ علت اینست كه یكی از عوامل بروز این نوع سرماخوردگی - جدا از فاكتورهای ژنتیكی- بدبینی و نگاه منفی به خود، دیگران و حوادث و رویدادهای اطراف است. وقتی كه فرد به خود بدبین باشد، اعتماد به نفس ندارد و تمامی موفقیت‌هایش را به شانس و تصادف نسبت می‌دهد. به تدریج این طرز فكر اعتماد به نفسش را كمتر و كمتر می‌كند و به جایی می‌رساند كه او دیگر نمی‌تواند موفق باشد. این فرد در نمی‌یابد كه خودش این بلا را سر خودش درآورده و اعتماد به نفسش را ضعیف كرده است. از این كه اشتباه كرده و موفق نشده سخت ناراحت است ومدام خود را شماتت می‌كند. نمی‌تواند خودش را ببخشد و مدت طولانی درگیری ذهنی دارد.
اگر دیگران به او كمك نكرده باشند یا در شكستش موثر بوده باشند، با خلقی عبوس و نگاهی منفی آنها را نیز سرزنش می‌كند. چون این آدم نمی‌تواند خود را ببخشد به تبع بخشیدن دیگران هم آسان نخواهد بود. گاهی اوقات هم برتر است چرا كه اصلا كسی مقصر نیست و او می‌خواهد از زیربار مسئولیت كارهایش شانه خالی كند. بدین ترتیب دیگران از او ناراحت می‌شوند و كناره می‌گیرند. آدم بدبین كه نگاهی منفی دارد به این نتیجه می‌رسد كه نباید از كسی كمك خواست و با كسی دوستی كرده به او اعتماد نمود. پس شما جزء كدام دسته‌اید؟ لیوان نیمه پر است یا نیمه خالی؟ هر كدام از این دو جور آدم كه باشید این گفته‌ها برایتان مفید است. اگر آدم بدبینی باشید، می‌توانید آستین‌هایتان را بالا بزنید و آن اعتماد به نفس كوچك و بیچاره كه گوشه ذهنتان در انتظار نور مثبتی كز كرده را پیدا كرده به او توجه كنید. ایده‌ها و نگاه‌های خوب و روشنتان را به او هدیه نمایید تا باز هم با شما دوست شود. اگر هم كه عضو گروه مثبت‌اندیش‌ها باشید، می‌توانید ایده‌هایتان را با بیانی بهتر به دیگرانی كه بدبین هستند، انتقال دهید.
تغییر دادن رویه زندگی كار دشواریست ولی خوشحال و بانشاط بودن و افسرده و كج خلق بودن دو گزینه از هزاران گزینه پیش‌روی ماست كه شاید بتوان گفت انتخاب درست و نادرست آنها می‌تواند تمامی زندگی ما را زیر سلطه خودش بگیرد. انتخاب مثبت بودن یا منفی بودن بر عهده هر انسانیست. فقط خودش بارها و بارها شنیده‌ایم كه باید هر كس خودش به خودش انگیزه دهد و خود را به حركت، تكاپو، تلاش و تغییر وا دارد. این گفته به تمامی درست است. مادر، پدر، آموزگار، مشاور تربیتی همه سعی دارند كه او را به درس خواندن تشویق كنند تا دست از شیطنت و بازیگوشی دست بردارد. اهرم‌های تشویق، تنبیه،‌نصیحت، مشاوره، گفتگوهای دوستانه و هر ترفندی كه در این مورد موثر واقع می‌شود، همگی به حركت در می‌آیند ولی دانش‌آموز همان است كه بود. علت چیست؟ واضح است این «او» است كه نمی‌خواهد درس بخواند. وقتی كه «او» نخواهد، هیچكس نمی‌تواند كاری بكند. هر قدر هم كه درباره ارزش و ضرورت تحصیل با او صحبت كنند، فایده‌ای ندارد مگر این كه خودش به این نكته پی ببرد. زمانی كه او می‌فهمد و خودش به اهمیت درس خواندن پی می‌برد، بدون هیچ گونه اهرم خارجی شروع می‌كند و زمانی كه لذت آموختن را بچشد، اگر همه به او بگویند كه اصلا لازم نیست درس بخوانی، از آموختن و فراگیری خسته نخواهد شد.
پس اگر می‌خواهید تغییر كنید باید با تمام وجود و با همه توانتان دست به كار شوید. روحیه‌تان را تقویت نمایید و فیلتر كدر و تار جلوی لنز دوربینتان را بردارید. این فقط كار «خودتان» است نه هیچ كس دیگر. كسب مهارت‌های خود انگیزش‌دهی پایه موفقیت در تبدیل نگاه منفی به نگاه مثبت است.
اگر فردی مثبت اندیش باشید كه از آنچه می‌خواهم بگویم آگاهید ولی اگر بدبین بوده نگاهی منفی داشته باشید، بعید است كه بدانید: اشخاص خوش‌بین، با نشاط، موفق و سرحال مشكلات كمتری در زندگی ندارند بلكه میزان دشواری‌ها و فراز و نشیب‌های زندگی‌آنان، مشابه روزگار همان آدم‌های منفی‌نگر است. تفاوت نوع زیستن این دو دسته تفاوت طرز برخورد و مواجهه آنان با دشواریهاست. گاهی اوقات به دوستان، همكاران و آشنایانی برمی‌خوریم كه سرحال هستند، در كارشان موفق‌اند، بیخودی و سریع لب به شكایت باز نكرده الكی غرغر نمی‌كنند و همیشه برای رویارویی با مشكلات آماده‌اند. شاید فكر كنیم كه «خب این كه هیچ غمی در زندگی ندارد. تعجبی نیست كه اینقدر سرحال و شاد و موفق است.» ولی بدانید كه هرگز این طور نیست. چه بسا اگر او بخواهد داستان زندگیش را تعریف كند، مشكلاتش از مال شما هم سخت‌تر و بیشتر باشد. خوش‌بین‌ها ایمان دارند كه هر مشكل و ناراحتی هر قدر هم كه شدید و طاقت‌فرسا باشد، در هر حال سپری شده می‌‌گذرد. آنها باور دارند كه وجود این مشكل برای این است كه درسی یاد بگیرند و تجربه كسب كنند. به همین جهت است كه مثبت‌اندیشان می‌توانند رشد كنند و در جاده پیشرفت قرار گیرند. ولی دیدگاه منفی‌نگران و بدبینان كاملا عكس است. اتفاقات ناخوشایند تا ابد باقی می‌مانند، تمامی زندگیشان را تحت نفوذ خود می‌گیرند و اوضاع هرگز بهبود نخواهد یافت. در كنار همه این تفكرات بد و منفی و مخرب، این‌ها تصور دارند كه تقصیر آنهاست كه اینچنین وضعی پیش آمده است.
به عبارتی مثبت‌اندیشان به تمامی ایمان دارند كه "روزگار بهتری از راه می‌رسد." ولی بدبینی‌ها برعكس آنها فكر می‌كنند.
افراد خوشبین رویدادهای ناگوار و شكست‌ها را چالش‌هایی برای مبارزه می‌بینند و به این دلیل سخت‌تر تلاش می‌ كنند. امكان ندارد كه بگویند: "من اصلا شانس ندارم. همیشه این اتفاقات برای من می‌افتد." "این بار مثل همیشه خراب شد. نه اصلا این وضعیت قابل تغییر نیست." و لازم به گفتن نیست كه این سخنان از زبان چه كسانی شنیده می‌شود. جالبتر این كه خوشبین‌ها برای این كه خوشبختیشان را خلق كنند، به دیگران وابسته نیستند و سعی ندارند كه به زور اشخاص را متوجه خود كنند و این‌ها همگی از یك اعتماد به نفس بالا حكایت دارند. در واقع پروسه برعكس است. آنها تلاش نمی‌كنند كه كسی را وادار به توجه كنند ولی دیگران به طرفشان جذب می‌شوند. درواقع این زاویه دید مثبت، مثل آهن‌ربایی قوی كه انرژی مثبت فراوانی در خود داشته باشد، مردم را به سمت این شخص جذاب و موفق می‌كشاند.
زمانی كه روزگار به مردم منفی‌نگر و بدبین روی خوش نشان نمی‌دهند، آنها سعی می‌كنند كه شدیدا واكنش نشان دهند و همواره می‌گویند كه این استرس آنها را ناراحت و عصبی نمی‌‌كند! علاوه بر این بدبین‌ها با مشكلاتشان مواجه نمی‌شوند و خیلی زود از پا در می‌آیند.
گروه خوشبین‌ها بسیار در شرایط دشوار و در مقابل فشارهای عصبی مقاومند. به عبارتی این‌ها پشتكار زیادی دارند و به سادگی دست نمی‌كشند و به این ترتیب است كه آنها در تمامی مراحل راه‌های سخت و پرپیچ و خم زندگی استرس چندای را متحمل نمی‌شوند چرا كه می‌بینند با هر گام و پشت سر گذاشتن یك سر بالایی پر شیب، به هدفشان نزدیك و نزدیك‌تر می‌شوند.
پژوهش‌ها نشان داده‌اند كه بیماری‌های جسمی و روحی كمتر به سراغ انرژیهای مثبت می‌روند ولی در عوض این نیروهای منفی، همجنسان خود را خیلی دوست دارند. خوش‌بین‌ها بیشتر عمر می‌كنند و اوقات كمتری از عمرشان را در بیمارستان‌ها گذرانده داروهای رنگارنگ مصرف نمی‌كنند ولی انگار كه روان و جسم منابع انرژی منفی طالب این چیزهاست. زمانی كه آدم‌های مثبت‌اندیش بیمار می‌شوند، راحت‌تر می‌توانند دوره بیماری را پشت سربگذارند و بدنشان بهتر مقاومت می‌كند. حالا با این تفاسیر اگر شما آدم منفی‌نگری هستید، بهتر است راجع به مطالبی كه گفتم خوب فكر كنید و روش زندگیتان را برگزینید. دو گزینه ساده و در عین حال عمیق و تاثیرگذار پیش‌روی شما هستند. هر بار كه با حادثه ناگواری رو به رو شدید، به دنبال نكته مثبتی بگردید. آن واقعه هر قدر هم كه ناگوار باشد، بالاخره می‌توانید یك نكته خوب در آن پیدا كنید. در هر حال یك نقطه روشن كه هست! این نقطه روشن با همه كوچكیش می‌‌تواند ذهن شما را روشن كند و باعث شود كه دیدگاههایتان را بازبینی كرده و ایده تازه‌ای بسازید.
بلند شوید و با نگاهی جدید در قطار زندگی بنشینید. تا به امروز بدبینی‌ها و نیروهای منفی حوادث ناگوار باعث شده بودند كه از قطار پیاده شوید و با ناامیدی فقط تماشاگر گذر آن باشید. در واقع خود شما اجازه دادید كه این كار را با شما بكنند.
پس حالا هم می‌توانید كه دوباره سوار قطار شوید. بلیط ورود به این قطار طولانی و بزرگ،‌نیروهای مثبت، مثبت‌اندیشی، خوشبینی و نگاهی تازه و انعطاف‌پذیر به مسائل است. ولی بدانید كه هیچ جای دنیا، هیچ كس نمی‌تواند این بلیط را بفروشد. اصلا پول و قیمت مطرح نیست بلكه ماهیت آن نامحدود است و اصلا نمی‌توان خرید و فروشش كرد. تمامی مسافران پولدار قطار، خودشان آن را می‌سازند. نگران نباشید؛ ساختش چندان مشكل نیست. به فكری خلاق نیاز دارد كه بتواند به هر چیز از زوایای گوناگون بنگرد. بدانید كه عینك آفتابی در روزهایی كه اشعه خورشید سوزان و گرم است به دردتان نمی‌خورد چون مسافران قطار پویا و در تكاپوی زندگی از داشتن آن ممنوعند. سیاهی شیشه‌ها باعث می‌شود كه دنیای بی‌روح را ببینید كه همه چیز رنگی یكسان و خاكستری دارد. تنها سوزانی اشعه خورشید را بر سرتان حس می‌كنید و دنیایی سراسر خاكستری را می‌بینید. ولی بدون عینك می‌توانید هه رنگ‌های زیبا و زنده اطرافتان را تماشا كنید كه هر كدام داستانی متفاوت در پس خود داشته همگی نشانه‌ای و پیامی برای شما دارند. اشعه خورشید گرم و سوزان است و ممكن است چشمتان را ناراحت كند ولی وجودش زندگی رنگارنگی را پیش رویتان قرارداده است پس مراقب باشید عینك دودی همراهتان نباشد كه به قطار راهتان نمی‌دهند!

By:Ab van Deemter
مترجم: آذین صحابی

منبع : روزنامه تفاهم