سه شنبه, ۱۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 7 May, 2024
مجله ویستا
ابوالحسن سعید بن مسعده اخفش اوسط خوارزمی بلخی
جنسیت: مرد
تولد و وفات: ( ... - ۲۱۵ / ۲۲۱) قمری
محل تولد: خوارزم
شهرت علمی و فرهنگی: نحوی ، لغوی و عروضی
ملقب به اخفش. در بصره رشد و نمو یافت ولی از موالی بنی مجاشع بن دارم از نحوئین بصره و از شاگردان سیبویه در نحو بود. صاحب کتاب "البغیهٔ" او را معتزلی میداند اخفش از کلبی و نخعی و هشام بن عروهٔ حدیث شنید و ابوحاتم سجستانی از وی روایت میکرد. اخفش دچار ضعف بینائی بود ، چشمان ریزی داشت و اجلع هم بود یعنی دو لب او بر هم بسته نمیشد. در ابتدا به اخفش اصغر معروف شد او را اخفش اوسط و علیبن سلیمان را اخفش اصغر خواندند. چون از لحاظ سنی از سیبویه بزرگتر بود نه تنها از سیبویه بلکه اتز محضر استادان سیبویه نیز استفاده کرد. وی راوی و شارح "الکتاب" سیبویه بود. زیرا کسی آن کتاب را نزد سیبویه نخوانده و سیبویه نیز آن را برای کسی نخوانده بود ، به همین جهت ابوعمرو جرمی و ابوعثمان مازنی دو تن از شاگردان سیبویه پس از مرگ وی بیم آن داشتند که اخفش آن را بهنام خود کند ، از این رو با بذل "الکتاب" را نزد اخفش خواندند و آن را بهنام سیبویه منتشر کردند. اخفش معتقد بود که سیبویه هرچه را میخواست وارد "الکتاب" کند بر وی عرضه میکرد و نیز ادعا میکرده است که او را به مضامین "الکتاب" داناتر از سیبویه بوده است ، گرچه در آغاز سیبویه داناتر از او بوده است. اخفش پس از شکست از سیبویه از کسائی ، در مناظره مشهور به بغداد رفت و در مسجد کسائی دو رکعت نماز صبح را به او اقتدار کرد و سپس در حضور شاگردانش سؤالاتی ازوی نمود و جوابهای او را رد کرد تا جائیکه شاگردان کسائی قصد حمله به او را کردند ولی کسائی مانع شد ، و هنگامی که شناختش به او احترام گذاشت و او را معلم فرزندانش کرد. کسائی "الکتاب" سیبویه را نزد او خواند و هفتاد هزار دینار در ازاء آن به وی بخشید. وی شعر میگفت و استخراج بحر خبب را در علم عروض که به عبارت دیگر همان بحرالمتدارک است به او نسبت میدهند. وی صاحب آثار بسیار است که عبارتند از "کتابالاوسط" در نحو؛ "تفسیر معانیالقرآن"؛ "کتاب المقائیس" در نحو؛ "کتابالاشتقاق"؛ "کتابالاربعه"؛ "کتاب العروض"؛ "کتاب المسائلالصغیر"؛ "کتابالقوافی"؛ "کتاب الملوک"؛ "کتاب معانی الشعر"؛ "کتاب وقفالتمام"؛ "کتابالاصواب"؛ "کتاباللامات"؛ در قرآن؛ "کتاب الوقفالتام"؛ "المعایاهٔ"؛ که در خزانه الادب تألیف عبدالقادر بغدادی از آن نام برده شده است ، "کتاب صفات الغنم و الوانها و علاجها و اسبابها"؛ "غریبالقرآن".
تولد و وفات: ( ... - ۲۱۵ / ۲۲۱) قمری
محل تولد: خوارزم
شهرت علمی و فرهنگی: نحوی ، لغوی و عروضی
ملقب به اخفش. در بصره رشد و نمو یافت ولی از موالی بنی مجاشع بن دارم از نحوئین بصره و از شاگردان سیبویه در نحو بود. صاحب کتاب "البغیهٔ" او را معتزلی میداند اخفش از کلبی و نخعی و هشام بن عروهٔ حدیث شنید و ابوحاتم سجستانی از وی روایت میکرد. اخفش دچار ضعف بینائی بود ، چشمان ریزی داشت و اجلع هم بود یعنی دو لب او بر هم بسته نمیشد. در ابتدا به اخفش اصغر معروف شد او را اخفش اوسط و علیبن سلیمان را اخفش اصغر خواندند. چون از لحاظ سنی از سیبویه بزرگتر بود نه تنها از سیبویه بلکه اتز محضر استادان سیبویه نیز استفاده کرد. وی راوی و شارح "الکتاب" سیبویه بود. زیرا کسی آن کتاب را نزد سیبویه نخوانده و سیبویه نیز آن را برای کسی نخوانده بود ، به همین جهت ابوعمرو جرمی و ابوعثمان مازنی دو تن از شاگردان سیبویه پس از مرگ وی بیم آن داشتند که اخفش آن را بهنام خود کند ، از این رو با بذل "الکتاب" را نزد اخفش خواندند و آن را بهنام سیبویه منتشر کردند. اخفش معتقد بود که سیبویه هرچه را میخواست وارد "الکتاب" کند بر وی عرضه میکرد و نیز ادعا میکرده است که او را به مضامین "الکتاب" داناتر از سیبویه بوده است ، گرچه در آغاز سیبویه داناتر از او بوده است. اخفش پس از شکست از سیبویه از کسائی ، در مناظره مشهور به بغداد رفت و در مسجد کسائی دو رکعت نماز صبح را به او اقتدار کرد و سپس در حضور شاگردانش سؤالاتی ازوی نمود و جوابهای او را رد کرد تا جائیکه شاگردان کسائی قصد حمله به او را کردند ولی کسائی مانع شد ، و هنگامی که شناختش به او احترام گذاشت و او را معلم فرزندانش کرد. کسائی "الکتاب" سیبویه را نزد او خواند و هفتاد هزار دینار در ازاء آن به وی بخشید. وی شعر میگفت و استخراج بحر خبب را در علم عروض که به عبارت دیگر همان بحرالمتدارک است به او نسبت میدهند. وی صاحب آثار بسیار است که عبارتند از "کتابالاوسط" در نحو؛ "تفسیر معانیالقرآن"؛ "کتاب المقائیس" در نحو؛ "کتابالاشتقاق"؛ "کتابالاربعه"؛ "کتاب العروض"؛ "کتاب المسائلالصغیر"؛ "کتابالقوافی"؛ "کتاب الملوک"؛ "کتاب معانی الشعر"؛ "کتاب وقفالتمام"؛ "کتابالاصواب"؛ "کتاباللامات"؛ در قرآن؛ "کتاب الوقفالتام"؛ "المعایاهٔ"؛ که در خزانه الادب تألیف عبدالقادر بغدادی از آن نام برده شده است ، "کتاب صفات الغنم و الوانها و علاجها و اسبابها"؛ "غریبالقرآن".
منبع : مطالب ارسالی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران آمریکا رافائل گروسی اصفهان نیچروان بارزانی محمد اسلامی رهبر انقلاب مجلس شورای اسلامی دولت انتخابات دولت سیزدهم شورای نگهبان
هواشناسی شهرداری تهران قتل تهران حجاب سازمان غذا و دارو آموزش و پرورش فضای مجازی وزارت بهداشت شهرداری سلامت پلیس
مالیات قیمت طلا قیمت دلار خودرو قیمت خودرو بازار خودرو ایران خودرو بانک مرکزی حقوق بازنشستگان مسکن دلار بورس
نمایشگاه کتاب تلویزیون سینما افعی تهران دفاع مقدس موسیقی سریال تئاتر سینمای ایران کتاب صدا و سیما فیلم
دانشگاه آزاد اسلامی دانش بنیان فضا
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین حماس جنگ غزه روسیه رفح چین نوار غزه طوفان الاقصی اوکراین
استقلال فوتبال پرسپولیس ذوب آهن لیگ برتر نساجی لیگ برتر ایران لیگ برتر فوتبال ایران بازی رئال مادرید سپاهان جواد نکونام
هوش مصنوعی ناسا سامسونگ اپل آیفون مایکروسافت باتری گوگل اندروید ماهواره اینوتکس
بیماران خاص مواد غذایی ویتامین رژیم غذایی زیبایی بیمه کاهش وزن دندانپزشکی فشار خون