ابوحاتم محمدبن ادریس بن منذر بن داوود بن مهران حنظلی رازی

جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۱۹۵ -۲۷۷) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: حافظ و محدث ، مفسر و رجال‌شناس اهل سنت
معروف به حافظ شرق. چون ساکن محلهٔ درب حنظلهٔ ری بود ، او را حنظلی نیز گفته‌اند. از چهارده‌سالگی به استماع و کتابت حدیث پرداخت و در کسب علم سرگشتهٔ شهرها شد. به عراق و شامات و حجاز سفر کرد و از علمایی چون عبیدالله بن موسی و ابونعیم ، در کوفه و محمد بن عبدالله انصاری و اصمعی ، در بصره و هوذهٔ بن خلیفه در بغداد ، و ابومسهر در دمشق ، و ابویمان در حمص ، و سعید بن ابی مریم در مصر و بسیاری دیگر حدیث‌‌‌ها شنید و در طلب آن بیش از هزار فرسنگ راه با قدم پیمود. او از کارشناسان برگ متن و اسناد حدیث و جرح و تعدیل راویان حدیث بود ، لذا به او شیخ المحدثین نیز گفته‌اند. وی از اقران بخاری ، مسلم ، ابوزرعه رازی و ابوزرعه دمشقی بود و این دو از راویان ابوحاتم بودند. ابوداوود و نسائی ، صاحبان "سنن" به نقل حدیث او پرداختند و نسائی از وی تعبیر به "ثقه" کرده است. از شاگردان به‌‌‌نام او فرزندش ، عبدالرحمان بن ابی حاتم است. ابن ابی حاتم در مقدمهٔ کتاب "الجرح و التعدیل" شرح حال زیبایی برای پدر نگاشته و به نکاتی که حاکی از عظمت قدر وسعت حفظش می‌باشد. ، اشاره کرده است. عبدالله بن جعفر حمیری شیعی و سعد بن عبدالله اشعری قمی نیز از راویان او هستند. او در هشتاد دو سالگی در ری درگذشت. از آثار وی: "تفسیرالقرآن"؛ "الجامع فی‌الفقه"؛ "الزینهٔ" ، در حدود چهارصد برگ؛ "طبقات‌التابعین".

منبع : مطالب ارسالی