ییلاق و قشلاق و کوچ

به دلیل وضعیت آب و هوایی و پوشش گیاهی نسبتاً یكنواخت در نواحی تركمن‌نشین ایران، ییلاق و قشلاق به معنای اخص كلمه انجام نمی‌‌گیرد، ایل‌های دامدار عمدتاً در منطقه گرگان و گنبد غالباً رمه‌گردانی می‌كنند.
در دو دهه گذشته، تركمن‌ها، به علت تحولات فرهنگی و اقتصادی، تقریباً چادرنشینی را رها كرده و در مراكز ثابت شهری و روستایی اسكان یافته‌‌اند. حدود 23% واحدهای مسكونی دشت تركمن چادر و مابقی خانه‌های سنگی، چوبی و گلی و آلاچیق است. از حوالی سال 1304 هـ.ش به بعد، تركمن‌ها با كمك دولت به ویژه در دشت گرگان به ساخت عمارات و ساختمان‌های شهری و روستایی اقدام كردند. امروزه در روستاهای تركمن‌نشین كنار آلاچیق‌ها و خانه‌های قدیمی، سكونت‌گاههایی با شیوه‌های جدید ساخته شده است.