پله پله تا رسیدن به خانه امن

تازه سه سالش شده و حس كنجكاوی‌اش خیلی زیاد است. هر چیزی كه می‌بیند، یا توی دهانش می‌گذارد و یا می‌كشد و می‌خواهد وراندازش كند. توی خانه مدام مواظبش هستم و هر چیزی كه به ذهنم می‌رسد برایش خطر دارد، از جلوی دستش برمی‌دارم مبادا خودش را بسوزاند و یا آن را بشكند. بچه كنجكاوی است و می‌خواهد از هر چیزی سر در بیاورد.
مراقبت از كودكان وظیفه سخت و پردردسری است. از یك طرف باید امنیت و سلامت آنها را در خانه تامین كرد و از طرف دیگر باید به كودكان اجازه رشد و تكاپو و كنجكاوی و یادگیری داد. در برنامه‌ریزی جهت جلوگیری از آسیب‌دیدگی در خانه برای كودكان باید پنج اصل را در نظر گرفت تا هم زندگی ایمن و بی‌خطری برای كودكان فراهم شود و هم شكوفایی و سلامتش تضمین بشود.
۱) هرگز توانایی‌های كودك را دست كم نگیریم:
گاهی بعضی از والدین، نوزاد را روی تخت رها می‌كنند و می‌گویند كه نمی‌تواند حركت كند اما این تصور غلط است. همچنین ظروف و قوطی‌هایی كه كودكان نمی‌توانند در آنها را باز كنند كنار دست آنها می‌گذارند. خوب است بدانیم كه كودكان خیلی زود یاد می‌گیرند كه چه كاری ‌انجام دهند تا سرگرم بشوند و به خواسته‌هایشان برسند. كودكان باهوش‌تر از آن چیزی هستند كه ما فكر می‌كنیم.
۲) توانایی‌های متناسب باسن كودك را بشناسیم:
رعایت نكات ایمنی در خانه باید پا به پای رشد كودك باشد. باید آماده روزی باشیم كه فرزندمان به یك مهارت جدید دست پیدا می‌كند. مثلا می‌تواند از گهواره بیرون بیاید یا در اتاق را باز كند. هنگام خرید اسباب‌بازی به خاطر داشته باشید كه به آنچه روی جعبه اسباب‌بازی‌ها درباره سن و تناسب ذكر می‌شود، دقت كنید. تناسب اسباب‌بازی‌ها نه تنها نمایانگر سن هوشی است بلكه نشانه سن تقویمی و جسمانی كودك هم هست. برخی والدین فكر می‌كنند، كودك دو ساله در صورتی كه بتواند با اسباب‌بازی‌های متناسب با سنین بالاتر بازی ‌كند، توانایی‌ هوشی‌اش بیشتر می‌شود. در صورتی كه این تصور غلط است و كودكان باید با اسباب‌بازی‌های متناسب سن خودشان بازی كنند. ممكن است كودك قطعات كوچك این اسباب‌بازی‌ها را وارد دهان، بینی و گوش خود كند.
۳) محیط امن در خانه:
ایجاد محیطی امن در خانه كاری ساده است، كافی است كمی به اطراف خود دقت كنید و ببینید چه چیزهایی در محیط خانه برای كودك‌تان خطرناك است.
۴) بركارهای كودك خود نظارت كنید:
هیچ جایگزینی برای نظارت كارها و بازی‌های كودك وجود ندارد. تنها ایجاد محیطی امن سبب نمی‌شود كه شما از كودك خود غافل شوید. همیشه باید بدانید كه كودك‌تان كجاست و چه می‌كند.
۵) اصول ایمنی را به كودك خود بیاموزید:
باید به فرزندان خود بیاموزیم كه چگونه از خود محافظت كنند. با یاد دادن این اصول به كودك او یاد می‌گیرد كه باید مراقب سلامت خود باشد.
● ایمنی برای یك ساله‌ها
نوزاد كوچكی كه فكر می‌كنید ناتوان و ضعیف است و به طور دائم نیاز به توجه دارد ظرف مدت یك سال رشد و پیشرفت سریعی پیدا می‌كند و توانایی‌های او زیاد می‌شود. شما در این دوره باید یك گام جلوتر از رشد كودك عمل كنید:
▪ هرگز كودك شیرخوار را بدون نظارت روی تخت، میز یا هر سطحی كه احتمال افتادن دارد، نگذارید.
▪ برای جلوگیری از خفگی، اجسام ریز مانند دكمه یا باتری ساعت، میوه‌های ریزمانند انگور و آجیل و حبوبات را در دسترس او قرار ندهید.
▪ هنگام غذا خوردن همیشه كنار كودك بمانید. شیشه كودك را خودتان نگهدارید و به چیزی تكیه ندهید.
▪ هنگام غذا خوردن به كودك اجازه ندهید چهار دست و پا راه برود.
▪ اگر كودك كنار آب یا مبلمان و اثاثیه منزل است، كاملا مراقب او باشید.
▪ هر نوع طناب و گردن‌بند یا پستانك دور گردن كودك نیندازید و اینها را از دسترس كودك دور كنید.
▪ اولین درس ایمنی به كودك، آموختن <نه> است. <دست نزن> را به كودك بیاموزید.
▪ كودكان در این سنین اصول ایمنی در خانه را بیشتر می‌فهمند و مستقل‌تر می‌شوند و به همین دلیل می‌توانند بفهمند كه چگونه به تنهایی از سلامت خود محافظت كرده و نكات ایمنی را رعایت كنند.
▪ شنا كردن را به كودك بیاموزید.
▪ نكات احتیاط ویژه عابران پیاده و دوچرخه‌سواری را به او آموزش دهید.
▪ از آنجا كه احتمال دارد كودكان در این سنین مدت زمان بیشتری در اتاق تنها بمانند و بازی كنند، مطمئن شوید كه تمامی موارد خطر آفرین، كنترل و رفع شده‌اند.
▪ اگر او در حیاط بازی می‌كند، نكات ایمنی را در حیاط رعایت كنید.
▪ در این سنین كودك بعضی كلمات و اعداد را می‌داند. در كنار تلفن، شماره‌های ضروری را یادداشت كرده و به كودك یاد بدهید در مواقع خطر با چه شماره‌ای تماس بگیرد و یا چگونه با شما ارتباط داشته باشد.
▪ همچنین شماره‌ای از همسایگان و یا فامیل یا افرادی را كه در صورت بروز پیشامد می‌توانند به كودك و به شما كمك كنند، در دسترس كودك قرار دهید.
▪ در صورتی كه كودك سابقه بیماری یا حساسیت دارد، هرگز او را در خانه تنها نگذارید یا حتی‌المقدور به همسایه‌ای نزدیك و مطمئن در این زمینه اطلاع دهید تا در مواقع ضروری به شما كمك كند.‌
● نوپایان كنجكاوو
كنجكاوی كودكان گاهی بزرگسالان را كلافه می‌كند. آنها همیشه مشغول آزمایش و تجربه هستند و مدام سوال می‌كنند
▪ در این سنین كودك پرتحرك است و حتی ممكن است از مبل و صندلی، میز و كابینت آشپزخانه بالا و پایین برود. پس همیشه صندلی‌های بلند و خطرناك را از اتاق بردارید و تا آنجا كه ممكن است كمتر از میز و صندلی اتاق استفاده كنید.
▪ پریز برق، اجاق گاز، قفسه ‌دارو و ماشین لباسشویی برای كودك كنجكاو جذاب است.
▪ اسباب‌بازی‌های كودك را از نظر شكستگی و اجزای جداشدنی كنترل كنید.
▪ كودك را در حمام و كنار آب تنها نگذارید..

فرشته كریمی

منبع : روزنامه سلامت