سه شنبه, ۲۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 14 May, 2024
مجله ویستا
تولد جامعهٔ مصرفی
وبر در اخلاق پروتستان و وروح سرمایهداری(۱۳۸۲) بر ظهور سرمایهداری و ریشههای تاریخی آن تامل کرد. وی از طریق توضیح اخلاقیات پروتستانها به دنبال این بود که نحوهٔ تکوین سرمایهداری را توضیح دهد. چنانکه مارکس به گونهای دیگر تکوین سرمایهداری را تشریح کرد. اغلب ریشههای تاریخی سرمایهداری را با گسترش نظامهای تولیدی و کارخانهای در قرن نوزده شرح میدهند. آنچنان که مارکس و وبر بر مفهوم کار تاکید کردند به مصرف علاقه نداشتند. هم مارکس و هم وبر سرمایه داری را با مفهوم کار تشریح کردند و مصرف بخش ناچیزی بود که ذیل مفهوم کالا مطرح میشد. روحیهٔ پروتستانهائی که وبر که آنها را بانیان نظام سرمایهداری بر میشمرد اساسا ضد مصرف بودند و زندگی زاهدانهای اختیار کرده بودند[۱]. با این حال، الگوی کار وبر مبنائی شد برای افرادی دیگر که به توضیح ظهور جامعهٔ مصرفی نیز بپردازند.
عمدتا، جامعهٔ مصرفی، محصول سرمایهداری متاخر در اواخر قرن بیست دانسته میشود(باکاک،۱۳۸۳، فدرستون،۱۹۹۱). اما برخی از علاقمندان به بحث مصرف نمیپذیرند که جامعهٔ مصرفی با آنچه که سرمایهداری متاخر مینامند همراه باشد. چنین دیدگاهائی در نگاه فردی چون بیرمنگام مخدوش سازی تاریخ مصرف گرائی در غرب است. از نظر وی، مصرف گرائی ریشه در قرن شانزده دارد که در قرن هجده به اوج خود رسید.. آن برمینگان[۲]، نیز معتقد است، جامعه مصرفی در چند قرن قبل تر ریشه دارد. درست هنگام پدیدآمدن جامعهٔ تولیدی ، مصرف هم وجود داشت اما نظریهپردازان از آن غفلت کردند. در واقع او مصرف را برای همه دورههای سرمایهداری حتی سرمایهداری اولیه مطرح میکند. ظهور سرمایهداری صرفا با گسترش تولید همراه نبود بلکه مصرف نیزهمزمان با آن متولد شد(استوری،۱۹۹۹).
جامعه مصرفی از نظر بیرمنگام مرحلهای در سرمایهداری متاخر نیست بلکه در تمامی دوره های سرمایه داری حتی مراحل اولیهٔ آن نیز وجود داشته است. چنین دیدگاهی را مکاندریک[۳] نیز دنبال کرده است او بیشتر علاقمند است تا ریشههای شکل گیری مصرفگرائی را توضیح دهد. به نظر مکاندریک برای فهم تولد جامعهٔ مصرفی باید به مقولهٔ مهمی چون همچشمی اجتماعی [۴] توجه کرد. از طریق سازوکار همچشمی اجتماعی، طبقات پائین از طبقات بالا تقلید میکنند و به این ترتیب به مصرف گرائی دامن میزنند. از نظر وی سه عامل در این همچشمی نقشی کلیدی بازی میکنند. یکی مجاورت نزدیک طبقات اجتماعی با یکدیگر است. این نزدیکی انگیزهٔ زیادی برای رقابت اجتماعی، تحرک اجتماعی و همچشمی ایجاد میکند. دوم وجود قدرت مقاومت ناپذیر مد که خود از طریق رقابت اجتماعی ایجاد میشود. سومین عامل از نظر وی گسترش رشد جمعیت شهرهاست که به افزایش همچشمی اجتماعی کمک میکند(استوری،۱۹۹۹: ۴- ۵). بیرمنگام این دیدگاه مکاندریک را برای توضیح و فهم مصرفگرائی فرهنگی مناسب نمیداند و این دیدگاه خطی را به دلیل مدل رخنه به پائین نقد میکند.
۱- دنیای که وبر آن را بازسازی کرده است دنیائی است که ریاضت کشی در آن «فضیلتی بورژوائی» است۰نگاه کنید به وبر ۱۳۸۲).
[۲] - Ann Bermingham
[۳] - Mckendrick
[۴] - social emulation
عباس کاظمی
http://kazemia.persianblog.ir
منبع : مطالب ارسال شده
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران مجلس شورای اسلامی قوه قضاییه قوه قضائیه مجلس دولت رهبر انقلاب دولت سیزدهم شورای نگهبان صادق زیباکلام مجلس دوازدهم انتخابات
تهران هواشناسی پلیس قتل پلیس راهور بارش باران شهرداری تهران سازمان هواشناسی سلامت سیل دستگیری زلزله
قیمت دلار قیمت طلا بورس خودرو سایپا قیمت خودرو بانک مرکزی بازار خودرو مسکن حقوق بازنشستگان دلار ایران خودرو
نمایشگاه کتاب همایون شجریان سحر دولتشاهی کتاب فردوسی شاهنامه نمایشگاه کتاب تهران سینمای ایران تلویزیون دفاع مقدس نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران حج
دانشگاه تهران وزارت علوم تحقیقات و فناوری فضا
رژیم صهیونیستی غزه اسرائیل فلسطین جنگ غزه آمریکا روسیه حماس چین افغانستان طوفان الاقصی ترکیه
استقلال فوتبال پرسپولیس فولاد خوزستان لیگ برتر فولاد لیگ برتر ایران مهدی طارمی باشگاه استقلال رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران بازی
هوش مصنوعی همراه اول گوگل موبایل فناوری تبلیغات دوربین شفق قطبی نوآوری ایلان ماسک
خواب بارندگی کاهش وزن زوال عقل سلامت روان کودک تجهیزات پزشکی افسردگی واکسن فشار خون