پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا


بلشویک‌ها و نهضت جنگل


بلشویک‌ها و نهضت جنگل
نویسنده : پرسیتس - مویسی‌آرونوویچ
مترجم : احمدی - حمید
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۷۹/۱۰/۰۵
رده دیویی : ۹۵۵.۰۷۴
قطع : رقعی
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۱۲۸
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۲۲۰۰
شابک : ۹۶۴-۶۵۷۸-۴۸-۹

در اثر حاضر با تکیه بر اسناد محرمانه اتحاد جماهیر شوروی که پس از فروپاشی آن در دسترس قرار گرفته علل و انگیزه‌ها و پیامدهای مداخله ارتش سرخ در گیلان, اشغال بندرانزلی و مداخله سیاسی و نظامی بلشویک‌ها در نهضت جنگل ـ در سال 1299 ه.ش/ 1920م ـ بررسی و تجزیه و تحلیل شده است .در مقدمه مترجم, ارزش‌ها و نکات مهم تاریخی اسناد کتاب چنین ذکر شده است' :این اسناد نشان می‌دهند که مداخله ارتش سرخ و کمونیست‌ها در گیلان بخشی از یک سناریوی گسترده برای گسترش سلطه شوروی بر تمامی ایران, نیز در سایر مناطق اطراف اتحاد جماهیر شوروی, یعنی آسیای میانه, افغانستان, هند, عثمانی و اروپای شرقی با استفاده از اوضاع نابسامان, بی‌ثبات و هرج و مرج گونه ناشی از پایان جنگ جهانی اول بوده است . از نکات مهم دیگر اسناد کتاب عبارت‌اند از :آگاهی از وجود اختلاف بر سر خط مشی و برنامه سیاسی میان نخبگان گوناگون کمونیست در مسکو و نیز در قفقاز و همچنین اختلاف نظرهای میان این دو بر سر تحولات گیلان به طور خاص و ایران به طور عام, تشدید اختلاف نظرها بر سر نحوه مداخله کمونیست‌های روسی و قفقازی در نهضت جنگل که منجر به قرارداد 1921ایران و شوروی و آغاز عملیات کمونیست‌های روسی ـ قفقازی به رهبری احسان‌الله خان برای فتح تهران گردید ;وجود اختلاف در درون حزب کمونیست ایران میان جناح‌های سلطان‌زاده و حیدرخان عمواوغلی و نقش استالین در حمایت از یکی در برابر دیگری, چگونگی کودتای احسان‌الله خان علیه کوچک خان, برنامه حزب کمونیست شوروی برای تبدیل ترکیه جدید به یک قلمرو تحت سلطه کمونیست‌ها, و بالاخره وسوسه کوتاه مدت لنین برای تبدیل خراسان به یک جمهوری شوروی با استفاده از قیام کلنل محمدتقی خان پسیان .'کتاب از 9بخش با این عناوین تشکیل شده است1 :ـ تسریع انقلاب جهانی, 2ـ به سوی ایجاد جبهه آسیایی انقلاب جهانی, 3ـ عملیات انزلی و وظایف آن, 4ـ در راه نابودی کوچک خان, 5ـ شکست اولین پیشروی نظامی به سوی تهران, 6ـ واکنش مسکو به شکست‌های گیلان :طرح کاراخان, 7ـ تخلیه ارتش سرخ از ایران و شکست دومین پیشروی نظامی به سوی تهران, 8ـ امیدهای تازه, 9ـ نتیجه‌گیری .