یکشنبه, ۲۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 12 May, 2024
مجله ویستا


مرگ در می‌کوبد!


مرگ در می‌کوبد!
تماشاگر «می‌خوام بخوابم» منفعل نیست، فرم اجرا به او فرصت می‌دهد با نمایش همراهی كند و در بازی جذابی كه بازیگران را هدایت می‌كنند، سهیم شود.
۱)فرم روایت در نمایش «می‌خوام بخوابم» ویژگی اصلی آن است. راویان مختلفی (باد، رود، پرسونا، ژاكت، مرگ و...) قصه بكمان را روایت می‌كنند. بازیگران در قالب راوی بارها نقش عوض می‌كنند.
هر راوی بخشی از قصه را برای تماشاگر تعریف می‌كند و این تماشاگر است كه این اطلاعات را كنار هم قرار می‌دهد تا پازل روایت قصه كامل شود.
رضا گوران، كارگردان این نمایش سعی كرده تماشاگر را با پروسه اجرا همراه كند. بازیگران در كنار تماشاگر می‌نشینند، در اطراف او نقش‌هایشان را بازی می‌كنند. تمام فضای كارگاه نمایش، صحنه‌ای است كه بازیگران در آن حركت می‌كنند و با استفاده از این ویژگی، فضا را به تسخیر خود درمی‌آورند.
تماشاگر «می‌خوام بخوابم» منفعل نیست، فرم اجرا به او فرصت می‌دهد با نمایش همراهی كند و در بازی جذابی كه بازیگران را هدایت می‌كنند، سهیم شود. به دلیل نوع اجرا، تمركز بازیگران باید بالا باشد. آنها باید بتوانند انگیزه همراهی را در مخاطب ایجاد كنند.
اغلب بازیگران نمایش، این قدرت را دارند، به ویژه اشكان صادقی كه یكی از بهترین بازی‌هایش را در این نمایش می‌بینیم. صادقی با انرژی ویژه‌ای نقش پرسونا را بازی می‌كند. طنازی‌های این بازیگر در قالب كاراكتر پرسونا، فضای تلخ نمایش را تعدیل كرده است
۲) «می‌خوام بخوابم»‌براساس نمایشنامه «بیرون، پشت در» نوشته «ولفگانگ برشت» نوشته شده. هر دو نمایش، تمی ضد جنگ دارند. نگاه انسانی نویسنده نسبت به قربانیان جنگ كه در «بیرون، پشت در» وجود دارد، در نمایش حفظ و تكمیل شده است.
موضوع به گونه‌ای است كه می‌توان آن را به همه جوامع جنگ زده و آدم‌های قربانی جنگ تعمیم داد. این ویژگی‌، تازگی و طراوتی خاص به اثر داده و ارتباط مخاطب با آن را تقویت كرده است.
«می‌خوام بخوابم» ‌لحظات طنز‌آمیز هم دارد. این طنز لطیف، تلخی گزنده فضای قصه را كمی تلطیف كرده. تقابل دیالوگ‌های پرسونا با ماسك، فضای غریبی را به وجود می‌آورد. در این بخش، شوخی‌های كارگردان با مرگ و جنگ، بیننده را به شدت متأثر می‌كند.
روایت غم و اندوه بكمان از زبان ماسك و نگاه خاص پرسونا به موقعیت او، همزمان بیننده این نمایش را با حس‌های مختلفی درگیر می‌كند، نمایش، موقعیت غریب انسان در جنگ را ترسیم می‌كند؛ انسانی كه در یك موقعیت تراژیك، حتی نمی‌تواند به مرگ پناه ببرد.
۳)ایجاد این حس در بیننده كه در خلق نمایش سهمی دارد، او را در موقعیتی قرار می‌دهد كه با دقت و تمركز نمایش را دنبال كند، در موقعیت‌های مختلف حضور آگاهانه‌اش را نشان بدهد و مهم‌تر از آن، از دیدن نمایش لذت ببرد.
مخاطب «می‌خوام بخوابم» به راحتی نمی‌تواند قصه بكمان و آدم‌هایی مثل او را فراموش كند، این تأثیرگذاری یكی از مهم‌ترین ویژگی‌های نمایش است.
محدثه واعظی‌پور
منبع : روزنامه همشهری