کسر امتیاز از تیم ها منصفانه نیست

فدراسیون فوتبال طرح جدیدی را در دست بررسی و اقدام دارد که براساس آن برای تیم هایی که تماشاگران شان پیوسته به جناح های مخالف و داوران توهین می کنند و تنش را بر سکوهای ورزشگاه حاکم می کنند، جریمه های نقدی سنگین در نظر گرفته می شود و امتیازاتی در جدول رده بندی لیگ نیز از آنها کسر می گردد. تا حالا رسم بوده که این گونه تماشاگران و بهتر بگوییم تمامی طرفداران آن تیم از حضور در استادیوم در اولین دیدار خانگی بعدی تیم محبوبشان محروم شوند و آن باشگاه یک ( و گاه حتی دو) دیدار را در استادیومی خالی از تماشاگرتجربه کند، اما همسو با عوض شدن کمیته انضباطی ظرف ماه های اخیر و جا افتادن سیاست های شریفی که جانشین شاه حسینی شده، آن مجازات به آرامی فراموش شده و طرحی که گفتیم در دست اقدام است. اصولا کار بازنگری و اصلاح آیین نامه های مختلف انضباطی، داوری و استیناف فدراسیون که از جانب یک کمیته منتخب فدراسیون صورت پذیرفته بود، ظاهرا پایان یافته و منشورهای جدیدی تهیه شده و در حال اجرایی شدن است. اعضای کمیته بازبینی نیز چهره های آشنایی مانند نصیرزاده، بهروان و افتخاری بوده اند و ظاهرا در ادامه این روند آیین نامه نقل و انتقال ها و آموزش نیز در معرض تغییر قرار خواهد گرفت، اما فقط گذشت زمان نشان خواهد داد که آیا این تغییرات با تحول نیز همراه بوده است یا خیر.
● مبنای اقدام
یکی از تغییرات مهم پیشنهاد شده در آیین نامه کمیته انضباطی فوتبال، عوض کردن مجازات تیم هایی است که هوادارانشان محبتی (!) بیش از حد به داوران و تیم مقابل دارند و براساس این پیشنهاد به جای محروم کردن تیم ها از حضور تماشاگران شان همان طور که قبلا گفتیم ترتیبی اتخاذ خواهد شد که از این پس تیم های این چنینی جریمه بپردازند و در صورت تکرار خطا امتیازاتی از آنها در جدول کسر خواهد شد. ظاهرا نمونه هایی در این خصوص در سایر کشورها یافت شده و مبنای اقدام فدراسیون ما قرار گرفته و بهتر بگوییم از آیین نامه انضباطی آن کشورها( و به عنوان مثال ایتالیا) الگوبرداری شده است و داشته ایم در سال های اخیر مواردی را که مثلا طرفداران تیم لاتزیو در لیگ ایتالیا به بازیکنان رنگین پوست تیم رقیب توهین نژادی کرده اند و فدراسیون فوتبال آن کشور امتیازاتی را از آنها کسر کرده است.
● افراد کم صبر
با این حال بد نیست قانونگذاران فوتبال ما این نکته را در نظر بگیرند که فضای فرهنگی کشور ما مثلا با ایتالیا فرق می کند و اینجا شاخصه های متفاوتی وجود دارد و نمی توان شرایط فوتبال ما و ایتالیا و یا نظایر آن را یکسان دانست و به تبع آن گاه نمی توان همان مجازات هایی را برای باشگاه های خاطی ما معمول داشت که در اروپا رایج است. در استادیوم های ایران توهین های نژادی متداول نیست و ما اصولا چنین مشکلی را در تضاد با اروپا نداریم و در قاره موسوم به سبز است که مدعیان تمدن تحمل سیاهپوستان را ندارند و به آنها بددهنی می کنند، در ایران، عمده بداخلاقی ها صرفا واکنش تماشاگران کم صبر در قبال اشتباهات داوران و گاه اعضای تیم رقیب است و چنین چیزی در اروپا اصلا مجازات ندارد و چه ما بپذیریم و چه خیر و چه عقلایی و جوانمردانه بدانیم و چه نه، اگر هواداران برخی تیم ها در آن قاره به داوران و تیم های رقیب توهین کلامی کنند، هیچ مجازاتی برایشان در نظر گرفته نمی شود، برای آنها توهین های نژادی و فشفشه پرانی های منجر به ایجاد خطر جانی برای تماشاگران، پراهمیت ترین مسئله و تقابل با آن الزامی است.
● پارامترهای نامشخص
از سوی دیگر در آنجا وسایل دقیق تری برای شناخت خطرات و مهم تر از آن پیدا کردن خاطیان وجود دارد و تیم ها پرونده های انضباطی مشخصی دارند. به عنوان مثال در باشگاه هایی مثل لاتزیو به دلایل مختلف توهین های نژادی سال ها است که رواج دارد، اما همین مشکل را مثلا در یوونتوس نمی یابید و در نتیجه هر تیمی با یک برنامه و کارنامه مشخص و متفاوت تحت پیگرد و نظارت قرار می گیرد و امکان ندارد یک تخلف مشخص و اتهام مربوط به آن تیمی وارد شود که واقعا در آن عوالم نباشد. اما در ایران چوب خط ها و پارامترهای موجود در این زمینه نامشخص و بنابراین امکان بروز اشتباه در این خصوص زیاد است. یعنی کافی است طرفداران تیم رقیب طوری یک استادیوم را به هم ریزند و بنای فحاشی و ناامنی روی سکوها بگذارند که کمیته انضباطی آن را به حساب تیم مقابل بگذارد و در حالی تیم مقابل را به جرم دشنام دادن هوادارانشان محروم کند که آن کار واقعا رخ نداده و سازماندهی شده توسط گروهی دیگر باشد. انجام این کار آن قدرها هم کار سختی نیست و کافی است که در لحظات حساس و خطیر و در مواقع اعلام آرای مورد اعتراض و تردید از سوی داوران، برخی افراد با برنامه ای حساب شده با سر دادن شعارهایی مشخص و با تیم مورد نظر، هواداران تیم متضرر از آرای اشتباه داوران را با خود همسو و هم آوا نمایند و کمیته انضباطی نیز فردای آن روز با بررسی موضوع مثلا ۳-۲ پوئن از مجموعه امتیازات تیم خاطی ( و بهتر بگوییم تیمی که هوادارانش خطا کرده اند) کسر و به خیال خود آنها را مجازات نمایند.
● حتی یک امتیاز
فراموش نکنیم دو تیم پرطرفدار پایتخت که بیشترین زمینه را در این خصوص دارند، می توانند فزون ترین ضررهای نامنصفانه را نیز متحمل شوند، زیرا در کورس و رقابت لیگ که در سال های اخیر پیوسته نزدیک تر و فاصله رقبا با یکدیگر کمتر شده، حتی کسر یک امتیاز از حساب هر یک از تیم ها می تواند سرنوشت ساز باشد و یکی را قهرمان و دیگری را ناکام کند و چون ضریب و احتمال خطا در این گونه موارد کم نیست، اگر از تیمی به خاطر توهین هواداران منتسب به آن امتیازی کسر شود ( اما نشانه ها و مدارک در این خصوص ناکامی باشد و بعدا چیزی خلاف آن به اثبات برسد) نوعی ظلم خواهد بود و اگر هم اشتباه ثابت نشود، همیشه ابهام باقی خواهد بود.
جا دارد فدراسیون و کمیته انضباطی از نو شکل گرفته این نهاد در مورد مجازات های تازه اعمال شده از نو بررسی و اتخاذ تدبیر کنند زیرا وقتی تماشاگران از حضور در استادیوم محروم می شوند، امتیازی از تیم خاطی کسر نمی گردد و گاه می توان نبود مردم در استادیوم را جبران کرد، اما امتیازات کسر شده را آن هم در لیگی پایاپای گاه نمی توان پوشش داد و می توان جریمه نقدی داد اما اگر ۲ امتیاز هم کسر شود، تضمینی بر جبران آن نیست. کمیته بازنگری آیین نامه های فدراسیون باید موارد فوق را در تعیین مجازات های جدید معمول می داشت و حتی الان نیز برای این قضیه دیر نیست و بهتر است ترتیبی اتخاذ شود که اگر خدای ناکرده خشونت و مسئله ای روی سکوها شکل گرفت، با روش های شفاف تر و عادلانه تری با آن برخورد شود.

وحید رسولی

منبع : روزنامه جوان