گشودن اسرار فنی آلمان نازی

پایان جنگ جهانی دوم شاهد تكاپوی فشرده برای دست یافتن به اسرار انبوه فنی آلمان نازی بود. متفقین برای به چنگ آوردن حداكثر تجهیزات و تخصص ممكن از ویرانه های رایش تقلا می كردند و همزمان سعی داشتند مانع دسترسی سایرین به این اسرار شوند. وسعت و عمق دستاوردهای فنی آلمان، كارشناسان متفقین كه نیروهای مهاجم را در سال ۱۹۴۵ همراهی می كردند به حیرت افكند. راكت های مافوق صوت، گاز عصبی، هواپیمای مجهز به موتور جت، موشك های هدایت شونده، فناوری تجسسی و آلات پیشرفته زرهی تنها برخی از فناوری های بدیعی بودند كه در آزمایشگاه ها، كارگاه ها و كارخانه های نازی، حتی در زمانی كه در آستانه شكست بودند، توسعه می یافتند. آمریكا و اتحاد جماهیر شوروی در نخستین روزهای جنگ سرد درگیر مسابقه ای علیه زمان برای شكستن اسرار علمی هیتلر شدند. در ماه مه ،۱۹۴۵ قشون تحت فرمان استالین آزمایشگاه های اتمی در موسسه معتبر كایزر ویلهلم در حومه برلین را تحت كنترل درآوردند و بذر آنچه را بعداً به زرادخانه وسیع اتمی شوروی بدل شد تقدیم پیشوای خود كردند. آمریكایی ها درست پیش از آنكه نیروهای شوروی مجتمع وسیع نوردهازن را كه در دل رشته كوه های هارتز در صفحات مركزی آلمان ساخته شده بود تصرف كنند، موشك های وی-۲ را از آن خارج كردند.
• جنایات
«هیو نِر» معاون فرمانده نیروی هوایی آمریكا در اروپا، كوتاه زمانی پس از به چنگ آوردن این غنایم نوشت: «اشغال تشكیلات علمی و صنعتی آلمان این موضوع را كه ما در بسیاری از زمینه های پژوهشی به گونه تكان دهنده ای عقب مانده ایم آشكار كرد. اگر از این فرصت برای به چنگ آوردن تشكیلات و مغزهایی كه آن را توسعه داده اند استفاده نكنیم و آن دو را فوراً به كار نگیریم، باید برای كشف عرصه ای كه قبلاً كاوش شده تلاش كنیم كه ما را چندین سال عقب خواهد انداخت.» به این ترتیب پروژه موسوم به «گیره كاغذ» آغاز شد كه طی آن «وان بران» و بیش از ۷۰۰ نفر دیگر از دانشمندان آلمانی به طور مخفیانه بدون آگاهی متحدان آمریكا به آن كشور منتقل شدند. این پروژه هدف پیچیده ای نداشت: «بهره برداری از دانشمندان آلمانی برای پروژه های پژوهشی آمریكا و جلوگیری از دسترسی اتحاد جماهیر شوروی به این معدن غنی فكری.» پس از آن تحولات سریعی روی داد: پرزیدنت «ترومن» پروژه «گیره كاغذ» را در ماه اوت ۱۹۴۵ تصویب كرد و سه ماه بعد در روز ۱۹ نوامبر نخستین گروه از دانشمندان آلمانی وارد خاك آمریكا شدند. با این حال یك مشكل عمده وجود داشت. «ترومن» به وضوح دستور داده بود هركسی كه «عضویت او در حزب نازی ثابت می شود و در فعالیت های آن شركت داشته یا از حامیان فعال حكومت نظامی نازی ها بوده است» از این پروژه حذف شود. براساس این معیار، حتی شخص «وان بران»، برای خدمت در آمریكا واجد شرایط نبود. او علاوه بر عضویت در سازمان های مختلف نازی از اعضای بلندپایه «اس اس» (از سازمان های موازی گشتاپو) بود. در پرونده امنیتی او درج شده بود كه وی یك «خطر امنیتی» به حساب می آید.
افراد ذیل از جمله همكاران وان بران بودند:
• «آرتور رودلف» مدیركل عملیاتی نوردهازن، جایی كه ۲۰ هزار برده كه به كار اجباری واداشته شده بودند در جریان تولید موشك های وی-۲ جان باختند. او تیم سازنده راكت «VصSaturn» كه «صد درصد نازی، از نوع خطرناك» وصف می شد را سرپرستی می كرد.
•«كرت دیبوس» متخصص پرتاب موشك و از افسران اس اس.
•«هوبرتوس استراگهولد» كه بعداً «پدر پزشكی فضایی» لقب گرفت سیستم های «زیست یاری» تعبیه شده در فضاپیماهای ناسا را طراحی كرد.تمامی این افراد از صافی اخلاقی گذرانده شدند تا به آمریكا خدمت كنند: ارتش آمریكا كه پیروزی در جنگ سرد، نه برقراری عدالت را، نخستین اولویت خود می دانست، بر جنایاتی كه ادعا می شود این افراد مرتكب آن شده بودند سرپوش گذاشت و لكه های سیاه را از پیشینه آنها زدود. و گیره ای كه اطلاعات تازه آنها را در پرونده های شخصی محكم می كرد وجه تسمیه كل این عملیات شد. با گذشت شصت سال، ذره ای از اهمیت میراث آن پروژه كاسته نشده است.می توان استدلال كرد كه هواپیمای موسوم به «هورتن هو ۲۲۹» با روكشی از تخته سه لای باردار كربنی با بال های رو به عقب كه از چشم رادار مخفی می مانند و در سال ۱۹۴۴ ساخته شد نخستین هواپیمای تجسسی جهان بود. ارتش آمریكا یكی از این مدل ها را در اختیار شركت هواپیماسازی «نورتراپ» گذاشت. این شركت بعداً بمب افكن های تجسسی بی-۲ را كه از كلیه جهات كاربردی نمونه مدرن هورتون بود ساخت. موشك های كروز هنوز بر طرح موشك وی-۱ استوار است و موتور جتی كه نیروی محركه هواپیمای «هایپرسونیك» پیشرفته ناسا موسوم به اكس-۴۳ (با سرعتی پنج برابر صوت) را فراهم می كند تا حدود زیادی مدیون پیشگامان صنعت جت آلمان است. علاوه بر اینها، شمار بزرگ اسناد پروژه گیره كاغذ كه هنوز محرمانه است باعث شده بسیاری از كارشناسان، از جمله نیك كوك، مشاور هوافضای «هفته نامه دفاعی جینز» مظنون باشند كه آمریكا ممكن است به توسعه فناوری های حتی پیشرفته تر نازی پرداخته باشد كه از جمله آنها دستگاه های ضدجاذبه است كه منبع بالقوه ای برای مقادیر وسیعی انرژی خواهد بود. «كوك» می گوید كه این فناوری «می تواند چنان ویرانگر باشد كه صلح جهان را به خطر بیندازد و آمریكا تصمیم گرفته است آن را برای مدت های مدید مخفی نگاه دارد.» اما خیلی ها ضمن كف زدن برای موفقیت غیرقابل انكار پروژه گیره كاغذ، ترجیح می دهند هزاران نفری را كه جان باختند تا نوع بشر به فضا برود به یاد بیاورند.

منبع : روزنامه شرق