درباره سرویس‌های تلفن همراه

با نگاهی كلی به تاریخچه مخابرات و گذر از عصرهای اتصال (۱۹۵۰-۱۸۷۶) عصر شبكه (۱۹۵۰-۱۹۹۰) و ابتدای عصر دسترسی (۱۹۹۰) در می‌یابیم كه انتقال مكالمات كاربران در قالب صوت و بعضا متن از جمله اصلی‌ترین اهداف طراحان و كارشناسان حوزه مخابرات بوده است. به این معنا كه تبادل مكالمات محتوی اصلی ارتباطات را شكل می‌داده است. اما در دهه آخر قرن ۲۰ پیشرفت‌های گسترده‌ای در زمینه‌های سخت‌افزاری(كامپیوترها و دیگر ترمینال‌ها) و نرم‌افزاری (سیستم‌های عامل ،پرتالهای اتصال به شبكه) حاصل شد و محصول این پیشرفت‌ها به سرعت در اختیار بازار و عموم مردم قرار گرفت و استقبال فوق‌العاده‌ای از این محصولات به عمل آمد. این پیشرفت‌ها در زمینه‌های سخت‌افزاری و نرم‌ا‌فزاری در ترمینال‌های ارتباطات سیار نیز به موازات دیگر محصولات رایانه‌ای این دهه رخ داد.
این پیشرفت‌ها و از طرفی‌ امكان اتصال ترمینال‌های سیار به شبكه‌های كامپیوتری و بخصوص شبكه جهانی اینترنت در شكل‌گیری تنوع محتوایی این ارتباطات نقش مهمی را ایفا كرد. این تنوع محتوایی در اكثر موارد از سرویسها و امكانات عرضه شده در ترمینالهای ثابت متصل به شبكه جهانی اینترنت برگرفته شده بود. به گونه‌ای كه طراحان و كارشناسان حوزه ارتباطات سیار در تلاش بودند كه سرویس‌ها و امكانات كاربردی را در قالب ترمینال‌های سیار به كاربران عرضه كنند.
این سرویس‌ها و محتواهای ارائه‌شده به كاربران شبكه‌های سیار در سرفصل‌های ذیل دسته‌بندی شده‌اند:
در دسته‌بندی‌های فوق و مصادیق آنها، نمی‌توان مرزبندی جامع و مانعی را متصور شد؛ چرا كه مصادیق محتوایی مطرح شده در این دسته‌بندی‌ها می‌تواند شامل یك یا چند دسته از دیدگاه‌های مختلف قرار گیرند.
● موبایل و سرگرمی(Mobile Entertainment)
ارائه خدمات سرگرمی برای مشتركان موبایل یك مقوله بسیار گسترده است و بطوركلی به كلیه خدمات محتوایی كه مشتركان علاقه‌مندند از آنها در اوقات فراغت از روزمرگی و به قصد لذت و یا آرامش استفاده كنند گفته می‌شود.
اما امروزه ارائه كنندگان خدمات مصادیقی را برای این خدمات بر می‌شمرند. كه از آنها می‌توان به بازیهای موبایل، موسیقی، فیلم، عكس، تلویزیون، زنگ گوشی، تم گوشی و... اشاره كرد.
● موبایل و اینترنت (Mobile Internet)
همان‌طور كه از نام این سرویس محتوایی مشخص است با استفاده از این سرویس كاربران این امكان را می‌یابند كه به شبكه جهانی اینترنت از طریق ترمینال سیار خود متصل شوند. و از خدماتی چون موتورهای جستجوگر، پست الكترونیكی، اخبار و اطلاعات روز، پرتالهای ویژه خدمات موبایل و بطوركلی ارسال و دریافت اطلاعات از شبكه جهانی اینترنت بپردازند.
امروزه با توجه به پیشرفت تكنولو‌ژی و افزایش سرعت انتقال اطلاعات این خدمات مورد استقبال گسترده كاربران قرار گرفته است. اما از طرفی محدودیت برخی ترمینال‌ها در برقراری ارتباط با سرعت مناسب و عدم نمایش مطلوب صفحات وب و پرتال‌ها، از چالش‌های اصلی بهره‌گیری از این سرویس می‌باشد و كاربران برای استفاده مناسب و دلپذیر از این خدمات مجبور به تهیه ترمینال‌های گران قیمت می‌باشند.
● موسیقی و موبایل
بطور كلی به كلیه فایل‌های صوتی كه قابلیت پخش بر روی گوشی‌های موبایل را داشته باشد اتلاق می‌شود. اما در حال حاضر در میان فرمت‌های مختلف فایل‌های صوتی، فرمت mp۳ در رتبه نخست علاقه و كاربری قرار گرفته است و سازندگان گوشی و ارائه‌دهند‌گان خدمات موسیقی سعی دارند تا با تعین چند فرمت استاندارد روند ارائه این سرویس را تسهیل كنند.
● بازی و موبایل
در حال حاضر یكی از مهمترین و ارزشمندترین و جذاب‌ترین سرویسهای سرگرمی بازی‌های موبایل می‌باشند. فعالیت در این زمینه چنان گسترده شده است كه برای آن از واژه صنعت بازی‌های موبایل استفاده می‌كنند. چندین مطالعه نشان می‌دهد كه اكثریت خریداران این خدمات خانم‌ها هستند كه ۶۵% درآمد حاصل از این محصول را تامین می‌كنند. آمارها نشان می‌دهد كه بازی‌های از دسته حل پازل‌ها و بازی‌های استراتژیك بیشترین سهم را در میزان درآمد این صنعت به خود اختصاص داده‌اند.
● تلویزیون و موبایل
پس از تحولات تكنولوژیكی در شبكه‌های موبایل و ظهور نسل‌های ۲.۵G و ۳G مبتنی بر سوئیچهای بسته‌ای (نرم) امكان ارائه سرویس mobile TV فراهم شده است. در حال حاضر سیاست ارسال تصاویر تلویزیونی بر ارسال one to many استوار شده است و از تكنولوژی‌های DVB-H و DMB و Media FLO استفاده می‌شود و در برخی توپولوژی‌ها این امكان وجود دارد كه موبایل به صورت مستقیم و بدون نیاز به شبكه ارتباطی سیار از فرستنده‌های تلویزیونی، تصاویر را دریافت كند. از مهمترین چالشهای این سرویس عدم تعیین استاندارد و توپولوژی مشخص برای ارسال تصویر تاكنون است. طبق برخی گزارش‌ها شركت‌های فعال چینی در این زمینه، در تلاشند استاندارد جدیدی را برای شكل دادن رقابتی جدید به بازار عرضه كنند.
● موبایل و بازاریابی و فروش(Mobile Marketing)
با توجه به افزایش ضرایب نفوذ خدمات شبكه‌های ارتباطی سیار و استقبال اقشار مختلف جوامع از این خدمات، سرمایه‌گذاران و صاحبان صنایع و تیم‌های بازاریابی و تبلیغاتی آنها به بهره‌گیری از این خدمات در راستای منافع خود علاقه‌مند شدند و دسته‌بندی جدیدی را تحت نام Mobile Marketing در بین دیگر سرویس‌های محتوایی سیار خلق كردند. این سرویس در دسته‌بندی‌هایی چون هدایت بازار، مدیریت ارتباط با مشتریان، رقابت در بازار، تبلیغات، پرتال‌های اطلاع رسانی( محصول، سهام، نوع خدمات و ...) به مشتركان شبكه‌های ارتباط سیار ارائه می‌شوند.
اغلب ارائه كنندگان خدمات در دنیا، SMS را برای ارائه این محتوی برگزیدند كه استقبال بسیار مطلوبی از آن صورت گرفته است.
● موبایل و كسب‌وكار(Mobile Business)
این محتوی از سابقه قدیمی‌تری نسبت به دیگر دسته‌بندی‌های محتوایی برخوردار است. چرا كه در گذشته این محتوی از طریق ترمینال‌های ثابت و شبكه‌های زیرساختی متناسب با نوع خدمات، در اختیار مشتركان قرار داشته است.
ماهیت این محتوی بر اساس برقراری ارتباط با یك سیستم سرویس دهنده (سرور) به صورت یك تراكنش اطلاعاتی می‌باشد. در حال حاضر ارائه‌دهندگان سرویس با توجه به قابلیت‌های متنوع سرویس‌های سیار امكان ارائه این محتوی را صورت سیار برای مشتركان خود فراهم كرد. مشتركان این خدمات می‌توانند همانند گذشته (ترمینال‌های ثابت) از خدماتی چون تله‌ماتیك، تراكنش‌های بانكی، كنترل دستگاه‌ها و ماشین‌آلات و دیگر تراكنش‌های اطلاعات از راه دور استفاده كنند.
در بین این خدمات، تراكنش‌های بانكی از بالاترین سطح جذابیت و استقبال برخوردارند. چرا كه از طرفی بانك‌ها با افزایش خدمات خود در قالب سرویس‌های سیار به جذب مشتریان بیشتر می‌پردازند و از طرفی مشتركان با بهره‌گیری از این خدمات فعالیت‌های بانكی خود را بسیار آسان، سریع و در دسترس ارزیابی می‌كنند.

نویسنده: محمد حسین طاهری

منبع : آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایستنا