مروری بر زندگی و تلاش های علمی آلبرت اینشتین

اینشتین در سال ۱۹۰۵سه نظریه مهم «نسبیت خاص»،«كوآنتومی بودن نور» و «حركت براونی ذرات» را ارایه كرد كه هركدام تحول بسیار مهمی در حوزه خود ایجاد كرده اند.به همین مناسبت انجمن بین المللی فیزیك محض و كاربردی سال ۲۰۰۵ را به مناسبت یكصدمین سال ارائه این نظریه ها و پنجاهمین سال درگذشت وی سال جهانی فیزیك نامگذاری كرد تا توجه جهانیان به اهمیت فیزیك جلب شود و تلاش هایی برای ترویج این علم صورت گیرد. در ایران نیز درسال ۱۳۸۴ برنامه هایی برای بزرگداشت سال فیزیك برگزار می شود. به همین مناسبت خلاصه ای از زندگی نامه اینشتین را از خبرگزاری ایسنا انتخاب كردیم كه از نظرتان می گذرد.
آلبرت اینشتین در ۲۴ اسفندماه سال ۱۲۵۸ هجری شمسی در شهر اولم (ulm) آلمان به دنیا آمد. «هرمان» پدر وی یك مهندس برق بود كه تبحر چندانی در امور اقتصادی نداشت. مادرش «پائولین» نیز زنی خانه دار بود كه گاهی ویولن تدریس می كرد. خانواده آلبرت یك سال بعد از تولد او به مونیخ مهاجرت كردند. اینشتین در ۹ سالگی (۱۲۶۷) تحصیلات خود را در مدرسه «لوئیت پولد» مونیخ آغاز كرد و با وجود مهاجرت خانواده اش در سال ۱۲۷۳ به ایتالیا در این مدرسه شبانه روزی ماند. اینشتین یك سال بعد به خانواده اش در «پاویا» ملحق شد و سپس به مدرسه «كانتونال» در شهر «آرا» واقع در سوئیس رفت. آلبرت ۱۷ ساله در سال ۱۲۷۵ رسماً به تابعیت سوئیس درآمد و در همان سال پس از اخذ دیپلم در مركز صنعتی فدرال ETH در شهر زوریخ در رشته ریاضی و فیزیك نام نویسی كرد. وی چهار سال بعد موفق به دریافت دیپلم از این مركز شد و در سال ۱۲۸۰ در سن ۲۲ سالگی شهروند سوئیس شد. اینشتین در سن ۲۳ سالگی (۱۲۸۱) در موسسه ثبت اختراعات در شهر برن استخدام شد و در همان سال پدرش را از دست داد. وی در سال ۱۲۸۲ با «میلوا ماریك» ازدواج كرد كه حاصل آن دو پسر به نام های هانس آلبرت (۱۳۵۲-۱۲۸۳) و ادوارد (۱۳۴۴-۱۲۸۹) بود. پسر بزرگ آنها بعدها در رشته مهندسی مكانیك (هیدرولیك) تحصیل كرد و یك مهندس موفق شد. ادوارد فرزند دیگر آنها به بیماری شیزوفرنی علاج ناپذیری دچار بود. آنها یك دخترخوانده به نام «لیزرل» نیز داشتند كه قبل از ازدواج آنها از پدر و مادر دیگری به دنیا آمده بود. اینشتین در سال ۱۲۸۴ مقاله های متعددی را در زمینه كوانتوم های نور و اثر فوتوالكتریك، هم ارزی انرژی و جرم، نسبیت خاص، حركت براونی ذرات در نظریه اتمی، نظریه كوانتومی برای مواد حالت جامد و اصول نسبیت عام در مجله Annalen der physik آلمان به چاپ رساند. وی در سال ۱۲۸۸ در سی سالگی دانشیار دانشگاه زوریخ شد و تحقیقات بیشتری روی نظریه كوانتومی خود انجام داد. اینشتین دو سال بعد هنگامی كه به عنوان استاد در دانشگاه «كارل فردیناند» شهر پراگ مشغول كار بود، خمیدگی نور (نور ستاره ها) در هنگام خورشیدگرفتگی را پیش بینی كرد. وی در سال ۱۲۹۱ در سن ۳۳ سالگی با رتبه استادی به ETH مركزی كه چهار سال در آن تحصیل كرده بود، رفت. اینشتین دو سال بعد همزمان با آغاز جنگ جهانی اول به استادی دانشگاه برلین رسید. اینشتین از جمله امضاكنندگان بیانیه موسوم به «بیانیه ای به اروپائیان» در سال ۱۲۹۴ بود كه براساس آن برائت خود از نظامی گری دولت آلمان را اعلام كرد. وی در همان سال مقاله مشهور معادلات نسبیت عام را به چاپ رسانید و سال بعد كتابی در مورد همین نظریه منتشر كرد. اینشتین در سال ۱۲۹۵ به ریاست انجمن فیزیك آلمان رسید. محاسبه تكانه كوانتوم های نوری از جمله موفقیت های علمی وی در آن سال بود. این فیزیكدان برجسته در سال ۱۲۹۶ به مدیریت مركز «سزار ویلهلم» آلمان كه موسسه حمایت كننده تحقیقات در آن كشور بود، منصوب شد. وی در همان سال مقاله های معادلات كیهان شناسی و تكانه كوانتومی را منتشر كرد. اینشتین در سال ۱۲۹۸ در سن چهل سالگی از همسر اول خود جدا شد و با دختر خاله اش «الزا» ازدواج كرد. وی از شوهر سابقش دو دختر به نام های «الیزه» و «مارگوت» داشت كه بنابر قانون پس از ازدواج نام فامیلی اینشتین را اخذ كردند. در همان سال بود كه نظریه های وی در مورد خمیدگی نور به عینه اثبات شد. در سال ۱۲۹۹ با اوج گرفتن تبلیغات ضدیهودی اذهان عمومی شدیداً نسبت به اینشتین و نظریه نسبیت عام وی تحریك شده بود. اینشتین سال بعد برای اولین بار به آمریكا سفر كرد و در سال ۱۳۰۱ ضمن كار بر روی نظریه میدان های واحد به پاس تحقیقات فراوانش در زمینه فیزیك نظری و به ویژه كشف قانونمندی اثر فوتوالكتریك موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیك شد. در سال ۱۳۰۳ مركز اینشتین در برج اینشتین در «پوتردام» افتتاح شد. در همان سال مقاله اینشتین - بوز (فیزیكدان هندی) در باب افت و خیزهای آماری به چاپ رسید. وی پنج سال بعد برای آگاهی اذهان عمومی مقاله دیگری در مورد نظریه وحدت میدان گرانشی و میدان الكترومغناطیسی منتشر كرد.
اینشتین در سال ۱۳۰۹ (در سن ۵۱ سالگی) بار دیگر در میان استقبال گسترده مردم آمریكا به آن كشور سفر كرد. در سال ۱۳۱۱ با حفظ سمت استادی نیمه وقت در دانشگاه برلین تدریس در مركز تحقیقات و مطالعات پیشرفته «پرینستون» را پذیرفت. وی سال بعد همزمان با به قدرت رسیدن نازی ها، آلمان را ترك كرد و پس از مدتی اقامت در انگلستان برای همیشه رهسپار آمریكا شد. اینشتین در سال ۱۳۱۴ مقاله مشهور خود با عنوان «آیا توصیف مكانیك كوانتومی از حقیقت واقعی می تواند كامل باشد؟» را با همكاری «ب. پوزولسكی» و «نیلس بور» منتشر كرد. وی در سال ۱۳۱۸ همزمان با آغاز جنگ جهانی دوم به تشویق دو تن از استادان فیزیك دانشگاه كلمبیا نامه آنها به «روزولت» رئیس جمهوری وقت آمریكا را كه در آن نسبت به تلاش دانشمندان نازی در دستیابی به بمب اتمی هشدار داده شده بود امضا كرد. این كار برای اینشتین كه عمری در خدمت صلح جهانی فعالیت كرده بود بسیار دشوار بود ولی به هر حال از ترس تبعات ناگوار دستیابی نازی ها به سلاح های هسته ای حاضر به امضای آن نامه شد. پس از آن اینشتین تا آخر عمر بابت این كه «دكمه را فشار داده است» ملامت شد. هر چند سعی می كرد توضیح بدهد كه او پدر بمب اتمی نبوده وmc۲ = E فرمول ساخت این جنگ افزار هولناك نیست. سال بعد وی با حفظ تابعیت سوئیسی خود، تابعیت آمریكا را پذیرفت. در سال ۱۳۲۴ نخستین بمب های اتمی بر شهرهای هیروشیما و ناكازاكی فرود آمد. اینشتین سال بعد در سن ۶۷ سالگی به عنوان سرگروه كمیته فوری دانشمندان اتمی خدمت كرد. در سال ۱۳۲۷ مقاله معروف «تعمیم نسبیت عام» از سوی وی منتشر شد. آلبرت اینشتین سرانجام در ۳۰ فروردین ماه سال ۱۳۳۴ به دنبال بروز یك حمله قلبی در سن ۷۶ سالگی در شهر پرینستون آمریكا در گذشت.
وی در وصیت نامه اش نوشته بود كه دلش نمی خواهد استخوان هایش را عبادت كنند و خواسته بود جسدش را بسوزانند.


منبع :www.sharghnewspaper.com

منبع : شبکه فیزیکی هوپا