تغذیه در کودکان

رشد بچه در دوره پیش دبستانی و دبستانی کند و یکنواخت میشود و به طور معمول تغییراتی در اشتها و غذا دارند که برای والدین نگران کننده است .در این سن کودکان کمتر از گذشته غذا می خورند زیرا سرعت رشدشان کمتر شده و به غذای زیادی نیاز ندارند.
اشتهای خوب دوره نوزادی در سن پیش دبستانی تبدیل به یک اشتهای متوسط تا بد میشود که طبیعی است.اگر کودک کل وعده غذایش را هم نخورد والدین نباید شکایت کنند.
بچه ها معده کوچکی دارند؛دادن وعده های کوچک غذایی بیشتر به جای ۳ وعده، موفقیت آمیز تر است.در این دوران اشتهای کودک راهنمای خوبی برای دریافت انرژی و مواد مغذی است.
در یک سالگی کودکان ۳/۱ تا ۲/۱ وعده غذایی بالغین غذا میخورند و در ۳ سالگی این به مقدار به ۲/۱ میرسد.
به عنوان یک قانون کلی این است که به ازای هر سال زندگی ۱ قاشق غذاخوری از هر غذا به رژیم کودک افزود و مقدار غذای بیشتر را بر اساس نیاز اشتهای کودک به او داد.۵/۱ ساعت قبل از غذا هرگونه خوردنی و نوشیدنی به کودک نباید داد.
▪ نیاز به کالری kcal/kg ۱۰۰- ۹۰ در ۱۲-۶ ماه و kcal/kg ۱۰۰با شروع کودکی که به تدریج تا نوجوانی به kcal/kg ۵۵ کاهش میابد.
▪ نیاز به مایعات cc/kg ۱۵۰-۱۲۵تا یکسالگی است و از آن به بعد به تدریج کاهش میابد.
▪ برای افزایش دریافت فیبر در کودکان از قانون )سن+۵) استفاده کنید و از ۸ گرم در روز در ۳ سالگی آن را به ۲۵ گرم در روز در ۲۰ سالگی برسانید.
افزایش فیبر دریافتی میتواند با افزایش دریافت میوه و سبزی و غلات کامل و حبوبات باشد که از بروز یبوست هم جلوگیری میکند.
▪ صدک قد و وزن کودک باید متناسب با هم و به موازات هم پیش برود.اختلاف بیش از ۲ صدک نشان میدهد که کودک کمبود یا اضافه وزن دارد.
▪ اگر کودکی کوتاه قدی داشته باشد(STUNTED) میزان اضافه وزن اوبیشتر از g/kg/d ۳-۲نخواهد بود در حالی که در وضعیت کمبود وزن(WASTED) کودک تا g/kg/d ۲۰ هم وزن اضافه میکند.
▪ کودکان دبستانی باید حداقل ۶۰ دقیقه در روز فعالیت فیزیکی با شدت متوسط تا بالا داشته باشند.
▪ مصرف نمک زیاد برای سلامت آینده کودکان مضراست و خطر فشارخون و بیماریهای قلبی را بالا میبرد.کودکان باید مصرف محصولات آماده پرنمک مثل چیپس را محدود کنند.بعضی محصولات همچون انواع سس ها،پنیر و سوسیس و کالباس سدیم بسیار بالایی دارند و باید محدود شوند
▪ صبحانه:
نخوردن صبحانه اثرات منفی در یادگیری میگذارد.در حالت ناشتای طولانی مدت ،نگهداری قند خون در محدوده نرمال دشوار است و این امر یادگیری و تمرکز حواس را مختل میکند.افزایش نسبی قند خون موجب بهبود عملکرد مغز و یادگیری کودکان در سن مدرسه میشود.
یکی از دلایل افزایش یادگیری با بالا رفتن قند خون،ترشح استیل کولین است که نقش آن به عنوان یک نوروترانسمیتر در تقویت حافظه به اثبات رسیده است.در مطالعات انجام شده کودکانی که صبحانه نمیخوردند،کارایی کمتر در حل مسائل ریاضی و نیز قدرت ابتکار و خلاقیت کمتر داشتند.
به علاوه خوردن صبحانه باعث کاهش چسبندگی پلاکتها و کاهش لخته خون میشود.افرادی که صبحانه نمیخورند نسبت به آنهایی که میخورند چاقترند.
برای اینکه کودکان اشتهای کافی برای صبحانه داشته باشند شام باید در ساعات ابتدایی شب صرف شود و ساعت خواب هم معین باشد.

گیتی بهدادی پور-کارشناس تغذیه

منبع : وب سایت گیتی بهدادی پور