پروتئین هایی که ما را پیر می کنند

محققین مركز سرطان «فاكس چیس» آمریكا به اكتشافات جدیدی در مورد علت پیر شدن بافت های انسانی مثل پوست دست یافته اند. این یافته ها بر روی تركیب و تجمع كمپلكس های كلیدی پروتئینی و كروموزومی متمركز شده اند كه در سركوب تكثیر سلول های در حال پیر شدن نقش دارند.دكتر پیتر آدامز زیست شناس سلولی و مولكولی در گزارش خود می گوید: «سلول های در حال پیر شدن دیگر قادر به تقسیم سلولی نبوده اما از لحاظ متابولیك فعال باقی می مانند. طی زمان تجمع سلول های پیر باعث تغییر شكل و عمل بافت به سمت پیری می شود مثل تغییراتی كه در پوست بین سنین كودكی و پیری اتفاق می افتد.»بیشتر سلول های طبیعی بدن انسان تقسیمات محدودی دارند، در نهایت نیز تقسیم آنها چه به خاطر تمایز نهایی و چه به علت پیری متوقف می شود.
تمایز فرآیندی است كه طی آن یك سلول در حال تكثیر رشد خود را متوقف كرده و به سلولی با یك عمل خاص مثل سلول كبدی یا سلول عصبی تبدیل می شود.
پیری یك روند غیرقابل برگشت در چرخه زندگی سلول است. این مطلب ممكن است اساس فرآیند پیری انسان بوده و تاثیری روی بیماری های پیری مثل سرطان های افراد بالغ داشته باشد.وی تاكید می كند: «مطلب مهم این است كه اگر هنگام تمایز یا پیری سلول، در روند توقف رشد آن اشكالی ایجاد شود، این امر می تواند منجر به رشد غیرقابل كنترل سرطان شود.» هم تمایز و هم پیری احتیاج به سازمان یابی دوباره ساختمان كروماتینكمپلكس DNA، RNA و پروتئین های هیستونی در هسته سلول دارد.قبلا تحقیقات نشان داده اند همچنان كه سلول ها به پیری می رسند، تغییری در ساختمان كروماتین به نام SAHF كانون های هتروكروماتین مرتبط با پیری صورت گرفته و این تغییر، ژن هایی را خاموش می كند كه مسئول رشد و تقسیم سلولی هستند.
كشف آدامز مكانیسم تشكیل SAHF را آشكار می سازد. SAHF مناطقی از كروماتین بسیار متراكم شده هستند كه فعالیت ژن هایی را سركوب می كند كه به طور طبیعی تكثیر سلولی را هدایت می كنند، آدامز و همكارانش حداقل سه پروتئین را در سلول ها مشخص كرده اند، كه در تشكیل SAHF دخالت می كنند. این پروتئین ها، HIRA، ASF۱a و PML نامیده می شوند. نام PML از سرطان خون پرومیلوسیتیك حاد گرفته شده است كه یك نوع سرطان گلبول های سفید خون است. دانشمندان از قبل می دانستند كه PML ایجاد این سرطان را سركوب می كند، اما هیچ كس علت آن را نمی دانست. آدامز پیشنهاد می كند كه ممكن است این سرطان به علت اینكه PML قادر به انجام نقش خود در تشكیل SAHF نیست، ایجاد می شود. در این صورت تعمیم یافته های به دست آمده به سایر سرطان ها، غیرفعال سازی PML، HTRA، ASF۱a و تشكیل SAHF ممكن است در سرطان های دیگر انسان نیز دخیل باشد.

Developmental Cell
زهرا پورمهدی

منبع : روزنامه شرق