فقط برچسب های فارسی معتبر است

در سال های اخیر تمام سعی متولیان امر بهداشت و سلامت بر این محور استوار بوده است تا با استناد به جدیدترین تحقیقات جهانی، مصرف سرانه روغن جامد را کاهش داده و روغن مایع را جایگزین آن کنند. تغییر الگوی مصرف روغن خوراکی در کشور از آن جهت نیازمند برنامه ریزی فراگیر و تلاش منسجم بوده است که به گفته وزیر محترم بهداشت، براساس گزارش های کشوری در شهریور ۸۴ روغن جامد نباتی ۸۴ درصد از مصرف روغن در کشور را تشکیل می داد. (خبرگزاری ایسنا، ۲۳/۱/۱۳۸۸) این موضوع تا آنجا مورد اعتنای سیاستگذاران حوزه سلامت قرار گرفته که هیات وزیران طی جلسه مورخ ۲۹/۱۰/۱۳۸۷ بنا به مصوبه ششمین جلسه شورای عالی سلامت، وزارت بهداشت را مکلف به تدوین و اجرای برنامه عملیاتی کاهش سهم روغن جامد به میزان حداکثر ۱۰ درصد کل روغن خوراکی مصرفی کشور تا پنج سال آینده کرده است.اما در میان روغن های مایع، روغن زیتون دارای ویژگی ها و خواص کم نظیری است که آن را در میان سایر روغن ها ممتاز کرده است، به نحوی که در سال های اخیر تمام تحقیقات جهانی حاکی از نقش تاثیرگذار روغن زیتون بر کاهش بروز انواع بیماری ها نظیر بیماری های قلبی عروقی، سرطان، آلزایمر، دیابت، افسردگی و ... بوده است و رژیم غذایی مدیترانه یی که اساس آن بر استفاده از روغن زیتون در غذاهاست، به عنوان برترین و سالم ترین رژیم غذایی شمرده شده است. استاد «محمدحسین ماندگار» جراح و متخصص قلب که از ایشان می توان به عنوان یکی از زبده ترین متخصصان قلب نام برد، با اشاره به تحقیقات محققان و تجربیات بالینی که در خصوص روغن زیتون صورت گرفته است، می گوید؛ «برای پیشگیری از پیدایش بیماری های قلبی عروقی و مرگ ومیر و ناتوانی های ناشی از آن، باید سعی کنیم با کنترل عوامل خطرزا از قبیل چربی های اشباع شده و کلسترول خون، احتمال ابتلا به این بیماری ها را کاهش دهیم و در این میان انواع چربی روغن زیتون از اسیدهای چرب غیراشباع با یک باند دوگانه (Mufa) است که به دلیل تاثیر آن در بهبود وضعیت چربی خون می تواند یکی از گزینه های مناسب برای جانشینی روغن های جامد باشد. (خبرگزاری ایسنا، ۲۶/۱/۸۸)
اما با وجود تلاش های مستمر وزارت بهداشت به منظور تامین ایمنی مواد غذایی هرازگاه نام برخی از مواد غذایی به عنوان محصولات غیربهداشتی و تقلبی از سوی مسوولان وزارت بهداشت اعلام می شود و در این میان متاسفانه روغن زیتون از جایگاه خاصی برخوردار شده است چنان که دکتر «رسول دیناروند» معاون غذا و داروی وزارت بهداشت ابتدای سال گذشته به صراحت اعلام کرد؛ «سالانه شش میلیارد دلار کالای قاچاق وارد کشور می شود. صدها گروه مواد غذایی در کشور داریم که در برخی از آنها امکان عرضه مواد تقلبی بسیار زیاد است از جمله روغن زیتون. بسیاری از روغن زیتون های موجود در بازار که به طور قاچاق وارد کشور شده اند، ناسالم هستند. این روغن ها تنها حاوی روغن معمولی و مقداری اسانس و طعم دهنده هستند. (خبرگزاری ایسنا، ۱۹/۱/۱۳۸۷)
در رابطه با انواع تقلبی که در روغن زیتون های فاقد مجوز وزارت بهداشت ممکن است صورت گرفته باشد، مهندس «رئوفی» کارشناس روغن معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت می گوید؛ «به راحتی می توان روغن مایع را با مقداری طعم دهنده، مزه دهنده و بودهنده شبیه روغن زیتون کرد. همچنین علاوه بر این از دیگر موارد تقلب می توان به استفاده از ترکیبات غیرروغنی مانند پارافین در این روغن ها یا استفاده از روغن تفاله زیتون اشاره کرد.»
بدون تردید داشتن همه چیز در زندگی بدون بهره مندی از سلامت ارزشی ندارد. سلامت بزرگ ترین و باارزش ترین سرمایه هر انسان و اصلی ترین رکن توسعه پایدار کشور است و به همین دلیل تامین و ارتقای آن از اصلی ترین برنامه های کشوری محسوب می شود. امروزه به خوبی می دانیم رژیم غذایی روزانه نقش مهمی در پیشگیری و درمان انواع بیماری ها ایفا می کند و اصلاح رفتارهای تغذیه یی جامعه خصوصاً در رابطه با جانشینی روغن زیتون در سبد خانوار می تواند آثار بسیار باارزشی را به دنبال داشته باشد و با این اقدام می توانیم شاهد کاهش هزینه های سرسام آور درمان بیماری های قلبی عروقی و مرگ ومیرهای ناشی از انسداد عروق و سکته های قلبی باشیم. اما موفقیت در این زمینه نیز مانند سایر امور آداب خاص خود را دارد که اگر رعایت نشود، نتیجه یی جز اتلاف وقت، انرژی، ناامیدی و زیان مادی چیز دیگری به همراه نخواهد داشت. کارشناسان معتقدند آنچه سرانه مصرف روغن زیتون در ایران را نسبت به سایر کشورها همچنان پایین نگه داشته، قیمت بالای روغن زیتون است. البته نباید از این نکته غافل بود که همین قیمت بالا که بخش عمده یی از آن ناشی از بالا بودن تعرفه گمرکی آن است، زمینه لازم جهت سودآور شدن قاچاق این محصول را فراهم کرده است.
«پناهنده» رئیس انجمن واردکنندگان مواد غذایی نیز با اذعان به وجود انواع تقلب در روغن زیتون های موجود در بازار می گوید؛ «متاسفانه روغن استحصال شده از تفاله زیتون که در بسیاری از کشورها مصارفی همانند پماد، خمیر ریش و شامپو دارد و بنا بر استانداردهای کشورمان، ورود آن ممنوع است در بسته بندی های غیربهداشتی برای مصارف خوراکی به صورت قاچاق وارد کشور می شود. البته حتی اگر بهترین و باکیفیت ترین کالای خوراکی هم به صورت قاچاق و مخفیانه وارد کشور شود، حداقل در احتمال آلودگی جلدی آن نمی توان شک کرد چرا که حمل ونقل این محصولات در شرایط مناسب امکان پذیر نیست و قطعاً از نقاطی صورت می گیرد که امکان آلودگی آنها بسیار زیاد است. به عنوان مثال می توان به آلودگی جلدی روغن هایی که با چهارپایان حمل ونقل می شود، اشاره کرد.
● تفکیک روغن زیتون سالم
کلیه روغن زیتون هایی که با مجوز وزارت بهداشت وارد کشور شده اند، پیش از ورود و توزیع در بازار مورد تایید آزمایشگاه های تخصصی قرار گرفته اند که هم از دانش فنی و هم از تکنولوژی لازم در این زمینه برخوردار هستند. این روغن ها با دارا بودن برچسب فارسی نویس که نام شرکت واردکننده، تاریخ انقضا و شماره مجوز وزارت بهداشت روی آن درج شده است، برای مصرف کنندگان قابل تمایز است. افزایش نظارت و تلاش متولیان امر بهداشت در زمینه محدود کردن عرضه روغن زیتون های تقلبی سبب شده است فرآیند واردات قانونی روغن زیتون از صدور مجوز ورود تا مجوز ترخیص آن در اختیار وزارت بهداشت قرار گیرد و کلیه واردکنندگان مجاز، موظفند نسبت به نصب برچسب فارسی روی بطری روغن ها اقدام کنند. بنا به گفته دکتر «دیناروند» مردم برای شناسایی کالاهای قاچاق و تقلبی می توانند به برچسب فارسی نوشته شده روی کالا توجه کنند. (خبرگزاری مهر، ۱۹/ ۱/۱۳۸۷)
به هر حال در پایان باید گفت همه تخلفاتی که در حوزه واردات روغن زیتون اتفاق می افتد، سلامت جامعه را نشانه می رود، چرا که بیماران و افراد سالمی که به امید بهره مندی از ویژگی های ممتاز روغن زیتون اقدام به تهیه آن می کنند، علاوه بر زیان مادی، ممکن است بر اثر سودپرستی قاچاقچیان متحمل خسارت در ابعاد مختلف بهداشت و سلامت شوند. جایگزینی روغن زیتون با صدها خواص درمانی و ارزش بالای غذایی به جای روغن جامد نباتی که در اکثر کشورهای پیشرفته دنیا مصرف آن ممنوع شده، در صورت اجرا، نه تنها به عنوان یکی از مصوبات قابل تامل هیات وزیران خواهد بود، بلکه راهکاری برای نجات کشور از وابستگی ۸۰ درصدی به تولید روغن نباتی که بالاترین میزان مصرف در دنیاست، خواهد بود.

سعید اویس

منبع : روزنامه اعتماد