شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا
نیکولای ایوانوویچ لوباچفسکی
▪ تولد: نیژنینووگوراد (اکنون گورکی)، روسیه؛ ۱۱ آذر ۱۱۷۱ ه.ش./ ۱ دسامبر ۱۷۹۲ (۲۰ نوامبر در تقویم ژولیانی)
▪ درگذشت: قازان، روسیه؛ ۴ اسفند ۱۲۳۵ ه.ش/ ۲۴ فوریه ۱۸۵۶ ریاضیدان
لوباچفسکی، هر چند دربارهٔ موضوعات متنوعی از قبیل مکانیک، اخترشناسی، نظریهی احتمالات، تحلیل ریاضی (آنالیز)، و جبر پژوهش کرد و مقاله و کتاب نوشت اما نام او را فعالیت در زمینهٔ هندسه و ابداع هندسهٔ نااقلیدسی در تاریخ ماندگار کرد. امروزه هندسه هذلولوی را به نام او هندسه لوباچفسکئی مینامند.
لوباچفسکی اولین کسی بود که عملا مقالهیی در زمینهٔ هندسهٔ نااقلیدسی نوشت او در ۱۲۰۸ ه.ش ۱۸۲۹ م. مقالهٔ خود را به روسی نوشت و یانوش بویویی بدون اطلاع از کار لوباچفسکی دو سال بعد در ضمیمهٔ ۲۶ صفحهای کتاب تنتامن که توسط پدرش فورکوش بویویی نوشته شده بود مطالبی دربارهٔ هندسهٔ نااقلیدسی نوشت اما قبل از این دو، ریاضیدان برجستهٔ آلمانی کارل فریدریش گاوس تحقیقات مفصلی در زمینهٔ هندسهٔ هذلولوی انجام داده بود که به دلیل هراس از نفهمیده شدن حرفاش هرگز آنها را منتشر نکرد و صرفاً در چند نامهٔ خصوصی در مورد کارهایاش صحبت کرد. به هر حال هر چند در ۱۸۴۰ م. لوباچفسکی مقالهیی به آلمانی نوشت که مورد ستایش گاوس قرار گرفت اما او به دلیل عقاید ماتریالیستیاش و به دلیل کجفهمیهای روسیهٔ تزاری هرگز در کشورش مورد قدردانی قرار نگرفت و در سالهای پایانی عمر که نابینا هم شده بود در تنهایی به سر برد و از دانشگاه غازان اخراج شد. چند سال بعد از مرگ لوباچفسکی ارزش کارهای او قدر دانسته شد و به عنوان بینانگذار یکی از هندسههای اقلیدسی که در سطح هذلولوی صادق است و طبق آن از یک نقطه خارج یک خط بینهایت خط به موازات آن میتوان کشید شناخته شد. اکنون در کنار هندسه اقلیدسی چند هندسهٔ دیگر وجود دارد که مهمترینشان یکی هندسهٔ لوباچفسکئی یا هذلولوی و دیگری هندسه ریمانی یا هندسه بیضوی است.
لوباچفسکی علنا با تعلیمات و عقاید کانت در بارهٔ فضا به مثابهٔ شهود ذهنی به مبارزه پرداخت او در ۱۸۳۵ نوشت:"تلاشهای بیثمری که از زمان اقلیدس تا کنون صورت گرفته است... این بدگمانی را در من برانگیخت که حقیقت... در دادهها وجود ندارد و برای اثبات آن، مثل مورد قوانین دیگر طبیعت، کمکهای تجربی، مثلاً مشاهدات نجومی مورد نیاز است." (هندسههای اقلیدسی و نااقلیدسی)
منبع
۱) گرینبرگ، ماروین جی،هندسههای اقلیدسی و نااقلیدسی، ترجمهی: م.ه. شفیعیها، مرکز نشر دانشگاهی.
۲) آ.س. اسموگورژفسکی، هندسه لوباچفسکئی، ترجمهی: احمد بیرشک، انتشارات دانشگاه صنعتی شریف.
۳) و. کاگان، لوباچوفسکی هندسه نااقلیدسی ترجمهی: پرویز شهریاری، انتشارات توکا
۴) بیرشک، احمد و دیگران، خلاصهء زندگینامهء علمی دانشمندان، بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی.
منبع : ویکی پدیا
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران دولت بنیامین نتانیاهو انتخابات عراق دانشگاه تهران مجلس شورای اسلامی دولت سیزدهم چین روز معلم رهبر انقلاب نیکا شاکرمی
سیل آتش سوزی مترو شهرداری تهران سازمان هواشناسی آموزش و پرورش هلال احمر قوه قضاییه پلیس معلم فضای مجازی زلزله
تورم خودرو مسکن قیمت خودرو سهام عدالت قیمت طلا قیمت دلار بازار خودرو قیمت سکه ایران خودرو حقوق بازنشستگان بانک مرکزی
مهران غفوریان رضا عطاران ساواک تلویزیون موسیقی عمو پورنگ سریال شهاب حسینی صداوسیما مسعود اسکویی سینمای ایران دفاع مقدس
اسرائیل رژیم صهیونیستی فلسطین جنگ غزه غزه آمریکا روسیه ترکیه حماس نوار غزه اوکراین انگلیس
فوتبال پرسپولیس استقلال سپاهان آتیلا حجازی باشگاه استقلال علی خطیر لیگ برتر بازی لیگ برتر ایران تراکتور لیگ قهرمانان اروپا
اپل هوش مصنوعی آیفون صاعقه موبایل گوگل ناسا عکاسی تلفن همراه مدیران خودرو
کبد چرب فشار خون چای دیابت