۱۹ اکتبر ۲۰۰۴ ـ معمار سیاست سختگیران آمریکا در چند دهه، و فروپاشی شوروی از درون

«پال نیتسهPaul H. Nitze» یکی از معماران سیاست سختگیرانه آمریکا نسبت به شوروی و کشورهای رقیب و غیر دوست ۱۹ اکتبر ۲۰۰۴ در ۹۷ سالگی درگذشت. وی دهها سال بدون این که «رسما» سمتی داشته باشد در حد یک وزیر و مشاور ارشد به هشت رئیس جمهوری آمریکا در تنظیم و اداره سیاست خارجی این کشور کمک کرد و در حقیقت گرداننده امور در پشت صحنه، و مردی بسیار متنفذ و موثر بود که می کوشید کمتر در انظار دیده و در مصاحبه ها شنیده شود.گفته شده است وی بود که در نیمه قرن بیستم موضوع ایجاد «اطاق فکر» و «نشست مشترک کارشناسان و استادان» هر رشته را در جوار دفتر رئیس کشور و هر مدیر ارشد دیگر را مطرح ساخت که پذیرفته شده و اینک در برخی از کشورها مورد توجه است. پال گفته بود که درباره این اطاقها و نشست ها نباشد تبلیغ شود، باید تا حدی نامرئی باشند تا اعضایشان تحت نفوذ صاحبان منافع قرار نگیرند و تلقین نشوند.
«نیتسه» انستیتوهای مطالعات استراتژیک و تحقیقات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی پیشرفته متعدد ازجمله مدرسه مطالعات بین المللی پیشرفته جانز هاپکینز را تاسیس کرده است که برای آمریکا مطالعه و تفکر کنند و پیشنهاد دهند. انستیتوی فارین پالیسی (سیاست خارجی) نیز از موسساتی است که او آن را به وجود آورده است. نیتسه بود که کارتر را مجبور به خروج از قرارداد سالت ـ ۲ کرد. وی از ماجرای ورود نیروهای شوروی به افغانستان استفاده کرد و به کارتر توصیه کرد که آن را بهانه قرار دهد و از سالت ۲ خارج شود. نیتسه عقیده داشت که قراردادهایی نظیر سالت باعث خواهند شد که هزینه نظامی مسکو کاهش یابد و سران کرملین به مسائل داخلی و رفاه توجه کنند و نظام سوسیالیستی شوروی تثبیت شود و در جهان الگو قرار گیرد. ریگن بیش از سایر سران آمریکا از نیتسه حرف شنوی داشت. وی به ریگن گفته بود که قرارداد خارج ساختن موشکهای برد متوسط دو کشور از اروپای مرکزی به سود آمریکاست و او را وادار به امضای چنین موافقتنامه ای با شوروی کرده بود.
نیتسه از سال ۱۹۵۰ کار برنامه ریزی برای محاصره شوروی را آغاز کرده بود. توصیه او این بود که شوروی از درون باید فرو بپاشد زیرا در صورت وقوع جنگ، جهان از میان خواهد رفت و در یک جنگ اتمی چیزی باقی نخواهد ماند و سیاست فروپاشی شوروی از درون که طراح آن «نیتسه» بود در اواخر دهه ۱۹۸۰ به همان نتیجه ای رسید که او مراحل آن را در نظر گرفته بود.
نیتسه در دهه ۱۹۷۰ پیش بینی کرده بود که به مرور زمان از میزان تعصب رهبران شوروی به کمونیسم کاسته خواسته خواهد شد و حاضر به قربانی کردن برخی از اصول آن در هر سازشی خواهند شد. لذا فعلا باید کاری کرد که از پرداختن به تامین رفاه مردم باز مانند و متوجه امورفرعی و وقت گیر و بی نتیجه شوند.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز