سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا


پل پنج چشمه ، رودخانه زنگمار ، ماکو


پل تاریخی پنج چشمه در 5 كیلومتری ماكو قرار دارد؛ در قسمت شرقی جاده آسفالته ماكو - تبریز در دامنه كوههایی كه مانند دیواری شهر ماكو را محصور كرده‌اند، بر روی رودخانه پرآب زنگمار ساخته شده است.
پل پنج چشمه در قرن دهم زمان صفویه به منظور ایجاد ارتباط بین تبریز و ماكو و همچنین بین ماكو و روستاهای اطراف ساخته شده است. این پل تا زمان احداث جاده آسفالته تبریز - ماكو و جاده سرتاسری تهران - بازرگان، معبر اصلی تردد منطقه بود و هم اینك نیز معبر ارتباطی ماكو و روستاهای مجاور آن است.
این پل كه قبلاً دارای پنج چشمه بود، اینك چهار چشمه دارد كه چشمه‌های موجود نیز ناهمسان و متفاوت هستند. یكی از دهانه‌های پل بزرگتر از سه چشمه دیگر است. شكل و فرم آن نیز با سه دهانه دیگر فرق دارد. در ضمن شیب روی سطح چشمه بزرگتر، تندتر از بقیه سطح دهانه‌های پل است.
با توجه به بررسی‌های انجام گرفته، معلوم شده است كه اواخر دوره قاجاریه، دو چشمه از چشمه‌های پل خراب شده و هنگام مرمت و بازسازی، بدون توجه به طرح پل به علت تسریع در احداث و مرمت آن به جای دو چشمه، ‌چشمه‌ای بزرگتر تعبیه كرده‌اند و پل پنج چشمه را به صورت چهار چشمه در آورده‌اند.
مصالح به كار رفته در ساختمان پل از نوع سنگ‌های لاشه‌ای است كه به رغم صدمات وارده از استحكام خوبی برخوردار می‌باشد. ساختمان پل بسیار ساده است و به استثنای سایه روشن سنگ‌های به كار رفته در قوس دهانه‌ها، كلاً فاقد تزئین است.