تنگه‌بلاغی شکارگاه داریوش بوده است

شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد ۲۵۰۰ سال پیش داریوش و شاهان هخامنشی برای شکار به دره بلاغی می‌آمدند.
کشف کاخ داریوش بزرگ در دره بلاغی به همراه اثبات این موضوع که راه شاهی دیواری بلند برای محصور کردن این دره بوده و بسیاری شواهد دیگر، نشان می دهد که داریوش بزرگ و دیگر شاهان هخامنشی برای شکار به دره بلاغی می آمدند و ۲۵۰۰ سال پیش تنگه بلاغی شکارگاه آنها بوده است.
«بقایای کاخ در بررسی های ژئوفیزیک دیده شده بود و پیش از این نیز احتمال کشف کاخ داریوش در تنگه بلاغی می رفت، اما آنچه که نظریه شکارگاه بودن تنگه بلاغی را اثبات می کند، دیوار طویلی است که از آن به عنوان راه شاهی یاد می شود.»
وی در ادامه گفت: «سال گذشته سونداژی روی بخشی از این راه ایجاد کردیم تا مصالح آن را مورد بررسی قرار داده و چیستی آن را کشف کنیم. در این سونداژ با مقدار زیادی مصالح خشت و به همراه سنگ ریزه های سفید بسیاری مواجه شدیم که بی شک برای استحکام بخشی راه از آن ها استفاده نمی شده است.»
این دانه های ریز در دیگر بخش های تنگه بلاغی دیده نمی شود و به نظر می رسد که سازندگان این راه عظیم برای استحکام بخشی سازه مهمی از آن استفاده کرده باشند.
بررسی های باستان شناسی روی مسیر راه شاهی اثبات کرد که به علت عرض بسیار کم این مسیر و عدم استحکام بخشی های رایج دوره هخامنشی، مسیری که به نام راه شاهی موسوم بوده چنین کاربری نداشته است.
رد نظریه راه شاهی پدید آورنده دو نظریه جدید توسط عطایی و رمی بوشارلا از موسسه باستان شناسی فرانسه و سرپرست فرانسوی هیات باستان شناسی ایران و فرانسه شد. عطایی معتقد بود که راه شاهی دیواری طویل است که تنگه را محصور کرده و در صورتی که بقایای کاخی از دوره هخامنشی در این تنگه باستانی کشف شود، می توان نتیجه گرفت که راه شاهی دیوار قرق بوده و تنگه بلاغی شکارگاه داریوش و شاهان هخامنشی بوده است. عطایی: آنچه که به عنوان راه شاهی شناخته شده از ابتدای تنگه شروع می شود و پس از طی کردن مسیر دره و تنگه، دوباره به جای اول خود باز می گردد. این چگونه راهی است که به ابتدای خود ختم می شود؟
از سوی دیگر بوشارلا معتقد بوده که راه شاهی کانال های آب بوده اما در کاوش های باستان شناسی به علت عدم کشف بقایای رسوب گذاری کانال های آب اثبات این نظریه به صورت معلق درآمد.
«دنبال کردن مسیر راه شاهی راه گشای نتایج جدیدی در اثبات چیستی این مسیر باستانی شد. آنچه که به عنوان راه شاهی شناخته شده از ابتدای تنگه شروع می شود و پس از طی کردن مسیر دره و تنگه، دوباره به جای اول خود باز می گردد. این چگونه راهی است که به ابتدای خود ختم می شود؟ از سوی دیگر این بررسی ها منجر به کشف دیواره هایی در مسیر شد که ارتفاع برخی از آن ها تا ۵ متر سالم مانده بود. تمام این ها نشان می دهد که راه شاهی چیزی جز دیواری دفاعی برای حفاظت از یک محوطه نبوده است.»
کشف کاخی که باستان شناسان احتمال می دهند متعلق به داریوش اول بوده است نظریه حصار تنگه بلاغی را به اثبات می رساند و عطایی را به این اطمینان می رساند که دره بلاغی و تنگه باستانی آن، چیزی جز شکارگاه شاهان هخامنشی، به خصوص داریوش بزرگ نبوده است.
کشف پایه و شالی ستون به همراه کف سازی های دوره هخامنشی و احداث بنای کاخ روی صفه تردیدی به جای نمی گذارد که کاخی از دوره هخامنشی در تنگه بلاغی بوده است. از سوی دیگر بقایای سفال های شکسته که عموما به خمره های بزرگ مربوط می شود و بقایای بی شماری از قمقمه های سفالی حاکی از آن است که این کاخ محل سکونت موقت بوده است و شاهان هخامنشی مدت کوتاهی را در آن سپری می کردند. همچنین این بقایای سفالی حاکی از آن است که برای عده معدودی سرباز آذوقه گذاشته می شده است تا در مدتی که شاه در کاخ نیست از این مجموعه حفاظت کنند.»
«امروز با دلایل مستحکم تری می توان اثبات کرد که تنگه بلاغی روزگاری شکارگاه شاهان هخامنشی بوده است. شواهد زیست محیطی نشان می دهد که این دره باستانی روزگاری سر سبز تر از امروز بوده و ۲۵۰۰ سال پیش حیواناتی نیز در این تنگه باستانی زندگی می کردند.
دره یا تنگه بلاغی نام منطقه ای باستانی است که در ۵ کیلومتری مجموعه باستانی پاسارگاد قرار گرفته است. ساخت سد خاکی بزرگی به نام سیوند باعث می شود تا باستان شناسان متوجه آثار باستانی مدفون در این تنگه باستانی شوند که در صورت آبگیری سد سیوند غرق می شوند. هم اکنون هیات های مختلفی از کشورهای ایتالیا، فرانسه، آلمان و لهستان به همراه سرپرستان ایرانی در تنگه بلاغی مشغول فعالیت های باستان شناسی و نجات بخشی هستند.
ساخت سد سیوند در مرداد ماه سال جاری به پایان می رسد و آماده آبگیری می شود تا ۱۳۱ اثر باستانی موجود در این تنگه باستانی را غرق کند. بر اساس آخرین توافقات میان سازمان آب منطقه ای استان فارس و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، آبگیری سد سیوند تنها با اجازه رسمی این سازمان امکان پذیر خواهد بود.

منبع : بانک اطلاعات گردشگری