معادن اورانیوم نیجریه هدف جدید شورشیان

نگرانی های جدیدی مبنی بر این وجود دارد که افزایش شورش ها در شمال نیجریه ممکن است منجر به بی ثباتی این کشور شده و صنعت اورانیوم نیجریه را که مقام سومی جهان را به خود اختصاص داده با ناامنی و تزلزل مواجه سازد.
گروه شورشی «عدالت برای نیجریه» (MNJ) به رهبری طارق و برخی دیگر از قبایل چادرنشین مانند «توبو»، «پئول»، «هوسا» و سایر قبایل که با دولت مشکل دارند در شمال نیجریه ساکن هستند. بر خلاف ادعاهای بی پایه و اساس مبنی بر اینکه طارق با گسترش القاعده در آفریقا مرتبط است گروه شورشی (MNJ) هیچ ارتباط آشکاری با مولفه های اسلامی ندارد و شکایت های طارق و شورشیان تحت امر وی بیشتر ناشی از فساد دولتی، عقب افتادگی، توزیع نامناسب ثروت، تبعیض نژادی و مسائل اقتصادی است. این گزارش در ادامه می افزاید؛ شهر آگادژ در شمال نیجریه و مناطق حومه آن دارای منابع غنی اورانیوم است و در حال حاضر دولت نیجریه بازدید از این شهر را برای تمام خبرنگاران خارجی ممنوع کرده است. این در حالی است که اخیراً دولت، روزنامه محلی این شهر را نیز به دلیل چاپ مطلبی در حمایت از شورشیان و تضعیف روحیه سربازانی که برای سرکوب شورش ها دستور داشتند، به مدت سه ماه ممنوع الانتشار اعلام کرده است.
دولت همچنین به شبکه های تلویزیونی هشدار داده اگر به پخش گزارش هایی در حمایت از طارق ادامه دهند آنها را نیز می بندد. این گزارش در ادامه با اشاره به اینکه در قلمرو طارق منابع غنی یی از اورانیوم وجود دارد، می افزاید؛ بزرگترین منطقه شمال نیجریه است که اکثر معادن اورانیوم این کشور در آن منطقه واقع شده است. این معادن که توسط شرکت فرانسوی آروا ساخته شده ۹ درصد از ذخایر اورانیوم جهان را در خود جای داده اند.فرانسوی ها اورانیوم را در سال ۱۹۵۷در نیجریه کشف کردند و از این ماده برای برنامه های هسته یی خود استفاده کردند.
از آن زمان به بعد شرکت آروا دو معدن در مناطق آرلیت و آکوتا که هر دو در منطقه آگادژ واقع هستند، ایجاد کرد که قلمرو تحت تسلط طارق است. در ماه آوریل شورشیان طارقی به یکی از معادن اورانیوم آروا حمله کردند و این حمله باعث شد تمامی فعالیت های آن معدن به مدت یک ماه به حال تعلیق در آید. هرچند که تولید اورانیوم از معادن نیجریه پرهزینه و دشوار است ولی این موضوع از آن جهت حائزاهمیت است که فروش اورانیوم ۷۰ درصد صادرات این کشور را در سال ۲۰۰۶ تشکیل داد. بعد از این حمله دولت اقدام به محدودسازی آزادی مطبوعات، خودداری از مذاکره با شورشیان و اعزام ۴ هزار سرباز ارتش به شمال کشور کرد.
ولی بر اساس اطلاعات منتشره در وب سایت شورشیان و سایر گزارش های منتشره بسیاری از سربازان فرار کرده و به گروه طارق پیوسته اند و این درحالی است که عده یی از سیاستمداران نیز به آنها پیوسته اند. این گزارش در ادامه می افزاید؛ قیمت هر «پوند» اورانیوم (تقریباً نیم کیلو) در سال ۲۰۰۰ حدود ۷ دلار بود که این قیمت در سال ۲۰۰۷ به میزان ۱۳۰ دلار رسیده است. به همین علت دولت نیجریه قصد دارد ظرف چهار سال آینده برای تامین نیاز جهانی و حفظ عرضه در زمانی که تقاضای بین المللی برای سوخت هسته یی رو به افزایش است تولید اورانیوم خود را دو برابر کند ولی آنچه سبب نگرانی شده تهدید شورشیان مبنی بر حمله به معادن اورانیوم کشور است.
بنابر آنچه که در سایت های شورشیان منتشر شده، آنان به این جهت معادن اورانیوم را برای حمله انتخاب کرده اند که مردم شمال نیجریه از بیکاری گسترده رنج می برند و کمتر از ۱۵ درصد کارها در معادن به افراد محلی داده می شود. این در حالی است که مردم شمال نیجریه قوتی جز نان خشک ندارند و در همین حال غبار اورانیوم مراتع و آب آشامیدنی آنها را نیز آلوده کرده است. شورشیان به همین علت با طرح های دولت برای توسعه معادن اورانیوم در برخی مناطق که از چراگاه های اصلی دامداران محسوب می شود مخالفت کرده اند و حتی یکی از مدیران شرکت بین المللی اورانیوم چین را ربودند. آن چینی بعداً آزاد شد و تمامی کارگران چینی با اسکورت ارتش به شهر آگادژ عقب نشینی کردند ولی شورشیان اعلام کرده اند به این علت که شرکت های چینی از کارگران محلی استفاده نمی کنند نخواهند گذاشت که در این منطقه روی خوش ببینند.
در همین خصوص یکی از رهبران گروه (MNJ) گفته است؛ ما علیه هیچ شرکتی چه چینی یا هر شرکت دیگری نیستیم بلکه علیه کمپانی هایی هستیم که تسلیحات ارتش ملی نیجریه را تامین می کنند و از آنها علیه مردم غیرنظامی که حق شان را مطالبه می کنند استفاده می شود. دولت نیجریه حتی شرکت فرانسوی آروا را متهم به حمایت از شورشیان طارق کرده ولی مدیران این شرکت با تکذیب چنین ادعاهایی به خساراتی که از ۲۰ حمله شورشیان دیده اند اشاره می کنند که منجر به توقف گسترده فعالیت های آنها شده است. سران شرکت مذکور برای فرو نشاندن شورش ها اعلام کرده اند برنامه هایی با هزینه ۱ میلیاردی در زمینه سلامت و نگرانی های زیست محیطی مردم منطقه دارند. خطرات حمله به معادن اورانیوم شمال نیجریه از آن جهت قابل تامل است که تجربیات گذشته نشان داده که نیروهای امنیتی این کشور توانایی محافظت از معادن در برابر حملات شورشیان را ندارند و تا زمانی که اقدامات لازم برای تامین نیازهای قبیله های ساکن در این مناطق گرفته نشود خطر آلودگی منطقه به مواد رادیواکتیویته اجتناب ناپذیر است.

محمدصادق امینی

منبع : روزنامه اعتماد