گشتی در شهر ممنوعه چین

شهر ممنوعه اکنون یکی از عجایب دنیا به حساب می آید، این شهر در زمان های گذشته درست در مرکز پکن قدیم قرار گرفته بود اما اکنون به شکل یک موزه درآمده است که هر ساله میلیون ها توریست را به چین می کشاند. شاید بتوان گفت که این شهر یکی از پیچیده ترین و بزرگ ترین قصرهای پادشاهی دنیاست که از ۹۹۹/۹ ساختمان تشکیل شده است و ۷۴ هکتار مساحت، ۹۶۰ متر طول و ۷۵۰ متر عرض دارد.
شهر مسنوکه محل زندگی ۲۴ امپراتور در زمان پادشاهی مینگ و کوئینگ بود. البته نام این شهر به «گوگونگ» که در زبان چینی به معنای قصر قدیمی است تغییر داده شده است. این قصر دارای دو نیمه شمالی و جنوبی است، نیمه شمالی آن همان فضای بیرونی قصر است که پادشاهان در آنجا مردم را جمع می کردند و مشغول به سخنرانی می شدند. نیمه جنوبی محوطه درونی قصر به حساب می آید که پادشاهان همراه خانواده خود در آنجا زندگی می کردند. قصر قدیمی حدود ۵۰۰ سال است که محل زندگی خانواده های اعیان و اشراف بوده است.
در گذشته تنها پادشاهان و خانواده های آنها جزو طبقه اعیان و اشراف جامعه به حساب می آمدند بنابراین تنها این افراد بودند که اجازه ورود به شهر ممنوعه را داشتند. اما اکنون در این شهر و قصر و موزه آن به روی همه توریست ها باز است و همه می توانند از موزه آن و جواهرات سلطنتی اش دیدن کنند. نقاشی های باشکوه و معماری زیبا و سالن های مجلل آن قطعا رضایت خاطر و تعجب شهرنشیان امروزی را به خود بر می انگیزد.
شهر ممنوعه تقریبا ۶۰۰ سال قدمت دارد. برنامه ریزی برای ساختن آن از سال ۱۴۰۷ تا ۱۴۲۰ آغاز شد. شواهد نشان می دهد که ۱۰۰ هزار کارگر برای ساختن آن تلاش کرده اند. به گفته باستان شناسان، چینی ها تمام خرد و دانش خود را برای ساختن این قصر به کار گرفته اند به عنوان مثال سنگ ها و الوارهای به کار رفته در بنای ساختمان های این قصر از فنگ شان در اطراف پکن، آورده شده بود و برای حفاظت از آن خندق هایی به پهنای ۴۹ متر دور تا دور ساختمان آن حفر شده بود تا از پادشاهان ساکن شهر حمایت کند.
(یکی دیگر از اقدامات عجیب برای ساختن این قصر نحوه حمل سنگ ها به ساختمان آن است. به علت سنگینی سنگ ها و غیرقابل جابه جا بودنش چینی ها در اطراف جاده هایی که به شهر ختم می شد چاه هایی حفر کرده بودند که در فصل زمستان با ریختن آب این چاه ها روی جاده و سر کردن سطح آن سنگ های سنگین را به سمت شهر روی جاده هل می دادند. یکی دیگر از اقدامات جالبی که چینی ها برای جلوگیری از حمله مهاجمان به این قصر انجام داده اند، ساختارهای عجیب و غریب و نردبان شکلی است که در دیوارهای آن به کار رفته است.
شکل دیوارهای آن طوری است که دل مهاجمان را می لرزاند و هیچکس جرات بالارفتن از آن را ندارد. رنگ زرد سمبل خانواده های اشرافی چین است بنابراین هنگام ورود به شهر، زرد بیش از هر رنگ دیگری به چشم می خورد حتی دیوارها و آجرهای به کار رفته در کف آن هم زردرنگ هستند.
می توان گفت تمام دکوراسیون قصر به رنگ زرد است، تنها رنگی که در تضاد با دیگر رنگ ها است رنگ مشکی است که در ساختن سقف کتابخانه آن به کار رفته است. چینی ها معتقد بودند که مشکی نشانگر آب و آتش است.
● شهر ممنوعه
دروازه مری دان واقع در جنوب این شهر دروازه اصلی آن به حساب می آید که شکلی شبیه ققنوس دارد. به همین علت نام دیگر آن را هم برج ققنوس گذاشته اند. پس از گذر از این دروازه وارد محوطه ای بسیار بزرگ می شویم که شش پل در آنجا قرار دارد و همگی آنها از روی آب های رودخانه طلایی رد شده اند. پنج ساختمان در دروازه ورودی قرار دارد که می گویند بیانگر انسانیت، وظیفه شناسی، خرد، اعتماد و سعادت است.
رودخانه طلایی هم در این ناحیه بسیار زیبا تزیین شده است. سنگ های به کار رفته در ته این رودخانه سفید رنگ است. ستون های مرمری شکل هم در کنار این رودخانه ساخته شده است. اگر روی یکی از پل های این رودخانه بایستید شاهد نمای بسیار زیبایی به نام تایهمن خواهید بود. تایهمن هم زیباترین دروازه این شهر است که شیر های مجسمه ای شکل از آن حفاظت می کنند.
اگر به دقت به معماری معابد بودایی و قصرهای چینی نگاه کنید تفاوت چندانی میان آنها نمی بینید. چون همگی تقریبا معماری مشابهی دارند به عنوان مثال همگی روی یک سکو ساخته شده اند و یا همه وزن این ساختمان ها را یک پایه بازویی شکل و ستون های چوبی تحمل می کند. از نظر فضای داخلی هم شکل تمام ساختمان های چینی شبیه هم است. چوب ها و یا سنگ های به کار رفته در نمای داخلی آن رنگ شده اند و دیوارها و ستون ها هم اگر کنده کاری نشده اند، به رنگ قرمز درآمده اند.
معماری و رنگ های به کار رفته در شهر ممنوعه هم درست از همین قانون تبعیت می کند. متاسفانه نمونه های بسیار زیاد و جالبی از معماری چینی ها بر اثر شهر نشینی و یا غفلت و بی توجهی از بین رفته است.

ترجمه: آزاده هاشمی

منبع : روزنامه کارگزاران