۳۰ سال با رسوایی واترگیت

كمتر از دو سال پس از این كه ریچارد نیكسون در سال ۱۹۷۴ از ریاست جمهوری آمریكا استعفا كرد، استودیو وارنر فیلم «همه مردان رئیس جمهور» را اكران كرد. این فیلم كه در چند شاخه برنده جایزه اسكار شد اقتباسی از كتاب نوشته باب وود وارد و كارل برنشتاین، خبرنگاران روزنامه واشنگتن پست بود كه به روایت تحقیقات شان به رسوایی واترگیت پرداخته بودند. رابرت ردفورد یكی از هنرپیشگان اصلی فیلم درباره آن می گوید: برای من تجربه فوق العاده ای بود كه همزمان با ساخت فیلم، با جوانی كه تاریخ آمریكا را تغییر داد، همراه باشم. ردفورد كه نقش وود وارد را در فیلم ایفا می كرد از طریق شركت فیلم سازی اش وایلدوود انترپرایز كمك فراوانی به ساخت این فیلم كرد.
اما امسال به مناسبت سی امین سال ساخت این فیلم ردفورد برنامه های متعددی در نظر دارد كه از آن جمله اكران فیلم در آكادمی اسكار گفت وگویی مفصل با دیوید آنسن نتتو نشریه نیوزویك و یك كنفرانس خبری باحضور عوامل فیلم است. علاوه بر ردفورد در این فیلم هنرپیشگانی چون داستین هافمن (در نقش برنشتاین) جیسون روباردز، در نقش بن برادلی سردبیر روزنامه واشنگتن پست و هال بروك، جك واردن، مارتین بالسام و جین الكساندر حضور داشتند. این فیلم كه آلن جی پاكولا آن را براساس فیلمنامه ای از ویلیام گلدمن ساخت، نامزد ۸ جایزه اسكار بود و چهار جایزه را دریافت كرد ولی جایزه بهترین فیلم به راكی واگذار شد. ردفورد معتقد است كه رمز به نتیجه رسیدن در موضوع آن بود. ردفورد در سال ۱۹۷۲ وقتی در جلسه نمایش افتتاحیه فیلم كاندیدا حضور داشت، مقالاتی درباره واترگیت در روزنامه واشنگتن پست به قلم وودوارد و برنشتاین خوانده بود. ردفورد ادامه می دهد: «من به شدت به نیكسون مظنون بودم و برخی از خبرنگاران مطلع به من گفتند كه قضیه نیكسون بسیار جدی است ولی او به احتمال زیاد در انتخابات پیروز خواهد شد. من تمام تابستان مقالات واشنگتن پست را دنبال می كردم.»
زمانی كه اخبار مربوط به ارتباط پرونده واترگیت با نیكسون و كاخ سفید منتشر شد، ردفورد مطمئن شد كه مقالات دو روزنامه نگار جوان ممكن است موضوع یك فیلم بزرگ باشد. ردفورد می افزاید: ایده اولیه من یك فیلم كم هزینه سیاه و سفید با حضور دو هنرپیشه ناشناخته بود. ردفورد در این زمینه ادامه می دهد: ما هنوز هم پس از گذشت ۳۰ سال نسبت به تلاش آنها احترام می گذاریم و فیلم هم ادای احترام به نقشی بود كه این دو نفر در این میان ایفا كردند. اما در سال ۱۹۷۲ هیچ كدام از این دو خبرنگار ردفورد را تحویل نمی گرفتند. برنشتاین حتی جواب تلفن های ردفورد را نمی داد و وودوارد گفت كه فرصت شنیدن درخواست های اورا ندارد، اما پس از این كه ردفورد قضیه را پیگیری كرد، در نهایت وودوارد توافق كرد كه با او در واشنگتن دیدار كند. ما قرار گذاشتیم كه ملاقاتمان مخفیانه باشد و وقتی با هم ملاقات كردیم، اقرار كرد كه هرگز تصور نمی كرد شخصیت واقعی من این چنین باشد. آنها بسیار وحشت زده بودند و می دانستند كه به شدت زیر نظر هستند.
وودوارد و برنشتاین به ردفورد گفتند كه قراردادی را برای نگارش كتابی درباره رسوایی واترگیت امضا كرده اند، ولی داستانی را از قول ۵ نفر در كتاب روایت خواهند كرد. منتها ردفورد گفت كه علاقه ای به محتوای كتاب ندارد بلكه بیشتر به روابط خود این دو نفر و نحوه كارشان علاقه دارد و قصد دارد فیلمی بر این اساس بسازد. این دو خبرنگار به توصیه ردفورد عمل كردند و از سردبیرشان اجازه گرفتند. او نیز با ردفورد توافق كرد و كار آغاز شد. ردفورد تأكید می كند در آن زمان هیچ كس علاقه ای به ساخت این فیلم نداشت، زیرا استودیوها معتقد بودند تماشاگران علاقه ای به مشاهده داستانی كه نتیجه آن را همه می دانند، ندارند.
ردفورد تمایل داشت این فیلم بیشتر در ژانر تریلر باشد و ابتدا با الیا كازان برای ساخت این فیلم مذاكره شد، ولی الیا كازان كه دو بار جایزه اسكار دریافت كرده بود، تقاضای ردفورد را رد كرد و دلیل آن را ضعف فیلمنامه عنوان كرد. پس از آن ردفورد به سراغ ویلیام فریدكین رفت چون می خواست این فیلم علاوه بر دارا بودن مؤلفه هایی چون كاغذ، قلم و تماس های تلفنی متعدد، خشونت هم نقشی داشته باشد. اما فرید كین هم تقاضای او را رد كرد و در نهایت ردفورد فیلمنامه را به آلن جی پاكولا پیشنهاد داد كه سابقه دوستی چندین ساله با او داشت و تهیه كننده فیلم inside paisy clover بود كه ردفورد در آن بازی می كرد. ردفورد ادامه می دهد: او به این فیلمنامه علاقه مند شد و ما چند جلسه باهم داشتیم و من مطمئن شدم كه كه ارتباط خوبی برای ساخت این فیلم برقرار شده است. هر دو نگاه واحدی به این فیلم داشتیم، اما چون فیلمنامه آن چیزی نبود كه باید باشد، ما در هتل مدیسون در مقابل روزنامه واشنگتن پست اتاقی گرفتیم و وایراستاری فیلمنامه را ادامه دادیم. در خلال این قضیه، ردفورد و جی پاكولا مرتب به تحریریه واشنگتن پست سر می زدند و با وودوارد درباره فیلمنامه صحبت می كردند. خبرنگارانی هم كه در ابتدا قصد همكاری نداشتند، در اواخر كار در این پروژه حضور فعال داشتند و حتی در مورد مصاحبه هایشان نكاتی را به ردفورد و پاكولا گفتند. ردفورد كه این روزها از طریق مدیریت جشنواره فیلم ساندنس از فیلمسازان مستقل حمایت می كند، تأكید دارد كه در صورت مهیا بودن فیلمنامه ای چون «همه مردان رئیس جمهور» در شرایط كنونی هیچ استودیویی حاضر به ساخت آن نخواهد بود چون فرمول كلی فیلمسازی تغییر كرده و تماشاگران و خواسته هایشان متفاوت شده اند.

ترجمه: امیررضا نوری زاده

منبع : روزنامه ایران