دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا

سهم مستقیم جهانگردی در اشتغال عوامل تولید (۲)


   ارزش مستقيم جهانگردى بين‌المللى
تزريق پول و تقاضا از يک منبع خارجي، فايدهٔ اصلى و مستقيم جهانگردان خارجى براى هر کشور است. اين امر صرف‌نظر از اينکه اين پول را جهانگردان تفريحى خرج بکنند يا جهانگردان کارى هم‌تراز افزايش صادرات (X) است. وجه افتراق عمدهٔ درآمد جهانگردان خارجى با درآمد حاصل از صادرات کالا اين است که دومى اغلب اعتبارى در خارج ايجاد مى‌کند که مانند افزايش سرمايه‌گذارى (I) است. در مقابل، مخارج جهانگردى اکثراً در کشور گيرندهٔ وجوه صورت مى‌گيرد و براى کالاها و خدماتى است که معمولاً کالاى مصرفى قلمداد مى‌شود.
جهانگردى خارجيان در هر کشور، گذشته از اثر گذاشتن بر تراز پرداخت‌هاى بين‌المللى دو اثر مهم ديگر مى‌تواند در پى داشته باشد:
- اثرات تظاهرى
- فشار بر سطح قيمت‌ها
از مدت‌ها پيش، اثرات تظاهرى جهانگردى خارجيان هر کشور مورد مطالعه قرار گرفته است. شهروندان، به‌ويژه در کشورهاى کمتر توسعه‌يافته سبک زندگى و الگوى مصرف جهانگردان خارجى را مى‌بينند، مى‌آموزند و شايد در صدد تقليد از آن برآيند. اين پديده مى‌تواند تغييراتى در الگوى مصرف پديد آورد و براى مثال، موجب افزايش ميل به واردات اقلام مصرفى همراه جهانگردان شود. بنابراين، واردات افزايش مى‌يابد و تا اندازه‌اي، افزايش صادرات را خنثى مى‌کند. اين پديده را محققان در مناطق گوناگونى چون جزاير کارائيب، جزاير قنارى و فيجى ملاحظه کرده‌اند.
اگر جهانگردان خارجى از کشورى بيايند که سطح درآمد و قيمت‌هاى آن بالاتر از مقصد باشد فشارهاى قيمتى را با خود به همراه مى‌آورند. اين، يک نوع تورم وارداتى است اما با مفهوم مرسوم آن (که مى‌گويد واردات گران‌قيمت هزينه‌هاى داخلى را بالا مى‌برد) فرق مى‌کند زيرا از طريق فشارهاى مازاد تقاضا و اثر تظاهرى عمل مى‌کند. شکل B اثر ورود شمار زيادى از جهانگردان را بر سطح عمومى قيمت تعادلى در مقصد نشان مى‌دهد.
در اين اقتصاد، در حالت نبودن جهانگردان خارجي، تعادل عمومى در نقاط ◦P و ◦Q قرار دارد. ورود جهانگردان نسبتاً ثروتمند، منحنى تقاضا را از DD به D1D1 انتقال مى‌دهد و اقتصاد به سمت تعادل جديد در P1 و Q1 حرکت مى‌کنند. در اين حالت محصولات بيشترى مبادله مى‌شود اما با قيمت‌هاى بالاتر. متأسفانه، مصرف‌کنندگان داخلى زيان مى‌بينند زيرا اکنون در سطح قيمت P1 تنها Q2 واحد کالا در اختيار دارند.
بعضى از اهالى مقصد نيز که عرضهٔ داخلى را برعهده دارند. در عمل، احتمالاً از اين افزايش قيمت‌ها بهره‌مند مى‌شوند و درآمد و اشتغال محلى افزايش خواهد يافت. اما دست‌کم بخشى از اين اضافه رفاه احتمالاً به‌دليل قيمت‌هاى بالاتر خنثى خواهد شد و اهالى مقصد که در پى حفظ سطح زندگى خود هستند به‌دليل رقابت با جهانگردان بر سر عرضهٔ موجود ممکن است خود موجب افزايش قيمت‌ها (و کل تقاضا) شوند. در بعضى مناطق جهان اين پديده در مورد موارد غذائى رخ داده است و در کشورهائى چون اسپانيا، ونيز، دانمارک، جزاير کارائيب و هائيتى در مورد داشتن خانهٔ دوم.
پيدايش بازارهاى دوگانه که براى جهانگردان و اهالى مقصد قيمت‌هاى متفاوت دارند شايد يکى از نتايج ورود 'جهانگردان ثروتمند' باشد. دولت‌ها گاهى اين بازارها را به رسميت مى‌شناسند مانند بازار اجارهٔ املاک در برخى کشورها. بازارهاى دوگانه ممکن است از طريق متمايز کردن محصول (مانند فروشندگان دوره‌گرد سوغاتى که تنها در محل جاذبه‌هاى جهانگردى تجمع مى‌کنند و با وجود چانه‌زنى جهانگردان، کالاى خود را به قيمت‌هاى نسبتاً بالا مى‌فروشند) به‌صورت غير رسمى پديد آيد يا از طريق روش‌هاى معاملهٔ انفرادى با هر جهانگرد (براى تبعيض در قيمت). به اين طريق، بى‌آنکه قيمت‌ها متورّم شود درآمد و اشتغال پديد مى‌آيد.
در نهايت، جهانگردى خارجى در کشور گاهى شايد اثرات مستقيم و خاص آن موقعيت را داشته باشد. در اين باره سهم جهانگردان در درآمد مالياتى موناکو يک نمونهٔ گويا است. اين جهانگردان در کازينوى مونت‌کارلو قماربازى مى‌کنند. در حقيقت، اين درآمد مالياتى که اساساً از جهانگردان خارجى به‌دست مى‌آيد کل درآمد لازم براى دولت اين کشور را فراهم مى‌کند.
- ارزش مستقيم سفر و جهانگردى در مناطق جهانگردفرست:
کمتر محققى کوشيده است تا به تحليل ارزش احتمالى جهانگردى براى اقتصاد کشورهاى جهانگردفرست بپردازد. بى‌شک، بيشتر فعاليت‌هاى جهانگردى به معناى کاهش درآمد ملى در اين کشورها است زيرا سفر به خارج معرّف وجوه (M) از اقتصاد است. اما جهانگردان انبوه دست‌کم، احتمال دارد نتايج زير را ايجاد کند:
- اشتغال در آژانس‌هاى مسافرتي، تورگرداني، فعاليت‌هاى حمل و نقل و بنگاه‌هاى بازاريابى مقصدهاى جهانگردى
- سرمايه‌گذارى شرکت‌هاى حمل و نقل و تورگردانان و احتمال تشکيل بنگاه‌هاى جهانگردى چند مليتى
- کاهش احتمالى سطح قيمت‌ها در فصل عزيمت جهانگردان به خارج از کشور و در نتيجه، کاهش تقاضاى داخلى
- افزايش پس‌انداز در کوتاه‌مدت، زيرا مردم وجود خود را براى سفر 'کنار مى‌گذارند' يا بنگاه‌ها براى مسافتر‌هاى کارى پيش‌پرداخت‌هائى را انجام مى‌دهند.
- منبع وضع ماليات بر محصولاتى که جهانگردان پيش از عزيمت يا در حين سفر خريدارى مى‌کنند.


همچنین مشاهده کنید