جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

حصارکشی


در صورت تصميم‌گيرى جهت حصارکشى محوطه دو عامل اساسى و در عين حال متضاد يعنى فضاى موردنياز جهت گردش و هزينه مطرح مى‌باشند. بدين صورت که در محوطه‌هاى مستطيل شکل دراز، نسبت طول به عرض ۱۵ به ۱ تا ۲۰ به ۱ مى‌باشد. در اين شرايط آزادى و تحرک پرنده بيشتر بوده ولى هزينه حصارکشى هم سنگين‌تر است. محوطه‌هاى مربع شکل نياز به حصار کمترى داشته و لذا ارازن‌تر تمام مى‌شوند ولى مسافت دويدن پرنده بسيار محدودتر مى‌‌باشد. با توجه به اهميت گردش براى سلامتى شترمرغ‌هاى خصوصاً جوجه‌ها و پرندگان جوان، محوطه‌هاى دراز ترجيح داده مى‌شوند. البته اين ملاحظات در مورد مديريت باز در مناطق بزرگ مصداق پيدا نمى‌کند. نکات ذيل در مورد طراحى حصارکشى براى موارد نوپا بوده ولى ممکن است در مورد حصارهاى قدمى با اصلاحاتى براى پرورش شترمرغ نيز مصداق يابد.
- حصارهاى ويژه شترمرغ‌هاى بالغ بايد حداقل ۸/۱ متر ارتفاع داشته باشد. رأس حصار بايد با يک تيريازه محکم و قابل رؤيت مشخص شود.
- حصار بايد به اندازه کافى محکم باشد تا در برابر لگدهاى شترمرغ مقاومت نموده و قادر به تحمل و توقف يک شترمرغ هراسان و در حال دويدن باشد. يک شترمرغ وحشت‌زده با سرعت ۶۰ کيلومتر در ساعت و با جرم بيش از ۱۰۰ کيلوگرم با حصار برخورد مى‌کند.
- بايستى محوطه‌هاى نگهدارى را از تعدى سگ‌ها محافظت نمود تا استرس به پرندگان وارد نشود. در صورت نگهدارى جوجه‌ها بايد ارتفاع حصار يک متر باشد. بايستى مطمئن بود که مهاجمين قادر به حفر گودال و ورود به محوطه نيستند.
- به‌دليل امکان ايجاد جراحت هيچ‌گونه سيم خاردار يا امثال آن در حصارکشى مورد استفاده قرار نگيرد.
- گوشه‌هاى تيز بايستى ترميم شده و يا مدور گردند تا پرنده در کنار حصار بدون هيچ‌گونه خطرى حرکت نمايد. در حالت پريدن اين امکان وجود دارد که شترمرغ با حصار برخورد کرده و گوشه‌هاى تيز سبب جراحات پوستى و شکستگى استخوان شده و اغلب مرگ پرنده را به‌دنبال داشته باشد.
- ارتفاع حصار بستگى به قد پرنده دارد به‌طورى‌که شترمرغ‌هاى گردن‌آبى و گردن‌قرمز بلندتر از شترمرغ‌هاى سياه آفريقائى هستند.
   نمونه‌هائى از حصارکشى
۱ - يک گزينه مناسب حصارى ۲ مترى است که از تيرهاى چوبى به ارتفاع ۲ متر تشکيل شده است. فاصلهٔ تيرها مثل محوطهٔ ويژه اسب از يکديگر ۴ متر بوده و براى جلوگيرى از ورود حيوانات کوچکتر بايد از تيرهاى ۱ مترى با فواصل کمتر استفاده نمود. چنين حصارى محکم و قابل رؤيت بوه و خطر آسيب‌ديدگى را کاهش مى‌دهد. سطوح چوبى بايد صاف و بدون تراشه يا خراشيدگى باشند.
۲ - راه حل ديگر، حصارکشى با تورهاى سيمى است که اندازه چشمه‌هاى آن بيشتر از ۵ سانتى‌متر نباشد. اينگونه حصارها بايستى توسط تيرهاى چوبى يا ميله‌هاى آهنى محافظت شوند. اين روش گران تمام مى‌شود ولى داراى استحکام و قابل رؤيت بوده و از ورود سگ‌ها جلوگيرى مى‌کند.
۳ - ارزان‌ترين روش، استفاده از سيم‌هاى افقى و موازى با فاصله ۱۵ سانتى‌متر مى‌باشد که توسط تيرهاى چوبى با فاصله ۱۰ متر و تخته‌هاى باريک عمودى جهت استحکام و رؤيت محافظت مى‌‌شوند. اين روش ارزان بوده ولى ممکن است شترمرغ در لابه‌لاى سيم‌ها گير کرده و صدمه ببيند و ديگر اينکه هيچ محافظتى در برابر ورود سگ‌ها يا مهاجمين ديگر وجود ندارد. اين روش در اروپا براى سيستم مديريت باز مناسب است. جوجه‌ها نياز به فضاى خيلى کمتر و حصارکشى ظريف‌تر دارند. حصارهاى قابل انعطاف و متحرک براى جوجه‌ها مناسب مى‌باشد.
   سايبان (پناهگاه)
در حالى‌که در آفريقاى جنوبى شترمرغ‌ها به‌طور دائم حتى در مواقع بارانى در فضاى باز نگهدارى مى‌شوند، در مناطقى که هوا سردتر است بايستى در روزهاى سرد و بارانى از پناهگاه استفاده نمود. ذکر اين نکته ضرورى است که شترمرغ بايستى تا حد امکان مدت زمان کمى را در پناهگاه سپرى نمايد، زيرا نگهدارى در زير پناهگاه برخلاف طبيعت پرنده مى‌باشد. آنها بايستى حتى در هواى نامساعد و در درجه حرارت‌هاى زير صفر و شرايط برفى نيز به دويدن روزانه خود ادامه دهند. تنها زمانى که زمين از برف و يخ لغزنده، پوشيده شده است بايستى در پناهگاه باقى‌مانده تا از ايجاد صدمات احتمالى جلوگيرى به عمل آيد.
پناهگاه بايستى عارى از اشياء خطرناک بوده، به‌راحتى براى پرنده قابل دسترس و داراى نور کافى و فاقد کوران باشد. همچنين بايد آفتابگير بوده که اين امر به‌خصوص در مورد جوجه‌ها جهت رشد متعادل بسيار ضرورى است. پرندگان بالغ نيز به نور روز نياز دارند. براى پرندگان شش ماهه يا کمتر پناهگاه بايستى به سيستم گرم‌کننده مجهز باشد و هرگز نبايد دماى آن زير صفر باشد. يک نقطه شنى به‌منظور حمام شن پرندگان توصيه مى‌گردد.
بستر پناهگاه بسته به سن جوجه متفاوت است ولى بايستى توجه داشت که شترمرغ‌هاى جوان روزانه يک سانتى‌متر رشد کرده و در عرض ۶ ماه به ۵/۱ تا ۲ متر رسيده و بالاخره قد نهائى آنها بعد از يکسال به ۲/۲ تا ۷/۲ متر مى‌رسد. بر همين اساس بايد ارتفاع پناهگاه و درها را در نظر گرفت. براى احتياط حدود ۵۰ سانتى‌متر به ارتفاع موردنظر اضافه مى‌شود، زيرا شترمرغ به هنگام يکسرى اعمال مانند دفع مدفوع خود را به طرف بالا مى‌کشد.
براساس فصل شايسته است که پرندگان را در چراگاه يا در پناهگاهى که به مرتع دسترسى دارد تغذيه نمود. اين امر باعث مأنوس کردن پرندگان و دسترسى آنها به اين منطقه و نيز نگهدارى آنان در شب‌هاى سرد پناهگاه مى‌گردد. اين مأنوس‌سازى زمانى‌که بخواهيم پرندگان را به‌منظور معالجه يا حمل و نقل جمع نمائيم مفيد خواهد بود.


همچنین مشاهده کنید