ویژگیهای سازمان‌های آینده

سازمانهای آینده، سازمانی مبتنی بر اطلاعات یا سازمان اطلاعات محور هستند. سازمانی كه عملكرد خود را از طریق بازخورد به روز می كند . در این سازمانها تبدیل سیستم دستی و كاركنان دفتری به سمت سیستم ماشینی و كاركنان علمی در حرکت است به گونه ای كه نیاز به متخصص و كارشناس بیشتر در سازمان آینده دیده می‌شود.
● ظهور سازمان جدید
در سازمان آینده تنها یك رهبرارکستر وجود دارد كه هر یک از نوازنده ها زیر نظر رهبری مستقیم او می نوازند( ولی هر یك‌ از نوازنده ها از تخصصی بالا برخوردارند‌) و نیز دسترسی آسان به اطلاعاتی که برای انجام كار خود نیاز دارند به راحتی در دسترس اعضا است. هم نوازی این تیم به دلیل این است كه چند صد نوازنده و رهبر ارکستر همگی دارای یك عنوان و امتیاز هستند. رهبر اركستر می داند از هر یك از اعضا چه انتظاری را در چه زمانی داشته باشد .
لذا سازمان آینده اطلاعات محور است . این سازمان نیاز مند هدفی ساده و روشن و مشترك است . لذا كسب و كار مبتنی بر سازمان اطلاعات محور باید بر پایه هدفها و بازخورد ها شکل گیرد که هدفها و انتظارات مدیریت را برای سازمان و اعضای هر بخش و افراد متخصص به وضوح تعیین و تعریف می‌كند و بازخورد‌ها و نتایج عملكرد را با این انتظارات مقایسه می كند تا هر عضو نظارت برخود را تجربه كند .
در این سازمانها مسئولیت اخذ و جمع آوری اطلاعات بر عهده تمامی افراد است . لذا هر فردی از خود سئوال می كند برای انجام كارش به چه اطلاعاتی نیاز دارد‌‌؟ تا کارش را انجام دهد و سهمی در رشد سازمان خود داشته باشد. مسئولان اجرایی و كارشناسان حرفه ای باید فكر كنند به چه اطلاعاتی نیاز دارند ودر این رابطه چه اطلاعات خامی احتیاج خواهند داشت . در واقع ابتدا بداند چه می كنند‌؟ بعد چه باید انجام دهند؟ و در نهایت آنچه انجام می دهند را ارزیابی كنند .
● شبكه ها راهی برای رسیدن به نتایج بهتر:
در سازمانهای آینده، سازمان به صورت شبکه ای است . سازمان شبكه ای از شکل هرمی مبتنی بر سلسله مراتب ، كاغذ بازی و تخصصی شدن كارها تبدیل به سازمان شبكه ای شده است . كار در سازمان شبكه ای تقسیم نمی شود بلكه در بین كاركنان علمی به اشتراك گذاشته می‌شود . به گونه ای که افراد به شكل انفرادی و یا به عنوان عضو در یك گروه كاری فعالیت می کنند و نیز انتقال تصمیم گیری به سطوح پایینی انجام می شود . سفارش بر حسب نیاز مشتری ویژه و روش تولید بهنگام شکل می گیرد . در سازمان شبکه‌ای تیم مدیریت باید هدف مشترك سازمان و اصول عملیاتی را به وضوح تعریف كند ( اصول عملیاتی تعریف استانداردها و كدهای رفتار است) . این اصول كاربردی محلی دارد مثلا مشخص می كند برای رضایت مشتری چه رفتاری باید كرد.
در این سازمانها ابتدا شناخت برای برنامه ریزی وطراحی زیربنایی كارها انجام می شود . مدیریت بر روی این نکته تاکید دارد که هدف این كسب و كار چیست ؟ این كسب و كار برچه اساس و زیربنایی استوار است؟و بایستی به كجا برویم ؟ و چگونه می توانیم خود را با سرعت به آنجا برسانیم؟
ایجاد سازمان شبكه ای برای ایجاد درك احساس اعتماد مشترك در یك سازمان است .در حقیقت نوع جریانهای اطلاعاتی تعیین کننده سرعت و دقت لازم برای تصمیم گیریها و به تبع آن کیفیت اجرا است . سئوال این است که چه كسی، چه نوع اطلاعاتی را در چه زمانی دریافت می‌كند و چرا این افراد ( و نه افراد دیگر ) این اطلاعات را دریافت می کنند ؟ همزمانی دریافت اطلاعات برای اعضای شبكه و نه برای افراد منتخب موجب اعتماد همدردی و احساس مشترك و امنیت روابط می‌شود‌. اطلاعات و حقایق بی‌طرفانه و نیز ارتباط اطلاعات به موضوع هر چه بیشتر باشد میزان عدم توافقها كمتر است .
● فناوری اطلاعات
نگاه سازمان آینده به كسب و كار امروز از دیدگاه اطلاعات و ارتباطات یا تواناییها و مشتریان است. زیرا اینگونه پارامترها سازمان را به یکدیگر متصل و مرتبط می‌سازند . امروزه استراتژی ایجاد داده ها توسط سازمانهای بالا دستی و ایجاد ارزش افزوده بر روی این داده‌ها و تحویل آنها به پایین دستی یعنی خریدار كهنه و قدیمی است . سازمانها سعی دارند تناسب و حالت اصلاح پذیری دائمی بین استعدادها و تواناییها سازمان با نیازها و خواسته های مشتری برقرار سازند .
● منطق جدید ارزش:
امروزه فناوری اطلاعات و جهانی شدن و شیوه های جدید فرصت تازه ای برای خلق ارزش ایجاد کرده است . ارزش درسازمانهای آینده سه مفهوم دارد . ابتدا هدف به تنهایی ایجاد ارزش افزوده نیست در واقع شرکتها نیستند که با یکدیگربه رقابت می‌پردازند بلکه خدمات و کالاهای جدید هستند که برای زمان و پول و توجه مشتریان در رقابتند .
دومین نکته این است که هر چه كالا و خدمات دارای تنوع و پیچیدگی می شوند ارتباط لازم برای ایجاد آنها نیز پیچیده تر و متنوع تر می شود. لذا دیگر یك كالا یا خدمات زیر یك سقف انجام نمی شود و لازمه ایجاد تغییر درنظامهای کاری و تجاری و نیز روابط احساس می شود . سومین نکته ایجاد ارتباط ما بین سازمان و مشتریان برای عرضه محصول قابل رقابت است . تا باز خورد مناسب از سوی مشتریان بتواند به نگهداری آنچه عرضه می كنند پایدار بمانند .
دو عامل با منطق جدید ارزش همراه است یعنی اطلاعات و ارتباطات ویا توانمندی سازمان و مشتریان آن . توانمندی عبارت از فناوری مختلف و تخصص ویژه و فرایند های كاری و تجاری كه سازمان طی زمان برای تولید كالا یا خدمات عرضه می كند . اما بدون وجود مشتری یا مشتریانی كه پولی برای آن پـــرداخت نمی كنند بی ارزش می‌‌شود . كالا و خدمات تا زمانی دارای ارزش است كـــه مشتری از آن برای ایجاد ارزش خود استفاده كند. در واقع سازمان زمانی سود می برد كه بتواند اطلاعات و ارتباطات را به یكدیگر پیوند دهد و از فعالیتهای ارزش ساز مشتریان به منظور خلق ارزش در جهت نیاز مشتری بهره گیرد .
● نتیجه گیری
امروزه تحت تاثیر فناوری اطلاعات و جهانی شدن بازارها و تولید ناشی از آن، شیوه های تركیب و ادغام فعالیتها در قالب كالا و خدمات، فرصتهای جدیدی برای خلق ارزش ایجاد شده است. لذا سازمانها با استفاده از منطق جدید ارزش و ساختارهای شبكه ای و اطلاعات در صدد تنوع بخشی به كارها و فعالیتها ی خود بوده و همواره در پاسخ به خواسته مشتری گام بر می دارند و همواره می كوشند پیوند خود را با مشتریان حفظ كنند تا بتوانند با سرعت به پیش رفته و از قافله عقب نمانند.

نوید منبتی
منبع
چمپی جیمز و نیتین نوریا "با شتاب به پیش" ترجمه محمود طلوع مكانیك ناشر: موسسه خدمات فرهنگی رسا، چاپ اول ۱۳۷۷