می چرخیم؛ دایره در دایره!

● یادداشتی به بهانه اجرای نمایش «پینوكیو» در تئاتر شهر
یك جوان استرالیایی به نام «لس استوارت» سالها پیش دست به كاری عجیب زد. او از عدد یك تا یك میلیون را روی ۱۹۹۹۰ صفحه به صورت حروف نوشت تا ركوردی جهانی را به نام خود ثبت كند. او از سال ۱۹۸۲ كار خود را شروع كرد و در ۷دسامبر ۱۹۹۸ به كارش پایان داد. نام این شخص در كتاب ركوردهای جهانی گینس ثبت شده است. این را داشته باشید تا بعد به آن برگردیم.
حدود دوهفته كه از اجرای نمایش «پینوكیو» گذشت، روی گیشه تئاتر شهر، كاغذی چسباندند كه: « این نمایش ویژه بزرگسالان است»!
البته مشتریهای همیشگی تئاتر شهر خوب می دانند كه برنامه ریزی تئاترها طوری است كه پای هیچ بچه ای به آن باز نشود تا تئاتر ما حكم بچه بازی پیدا نكند، اما احتمالا والدینی بوده اند كه دلشان می خواسته نوگلشان از بچگی با هنرهای نمایشی خو پیدا كند و یكبار هم كه شده پایش به داخل این استوانه نمایشی (تئاتر شهر) باز شود تا شاید در آینده هنرمند شود!
اما «پینوكیو»ی تالار قشقایی هیچ ربطی به آن پینوكیویی كه حس نوستالوژیكی به ما می دهد، ندارد. پینوكیو، دیگر آن آدمك چوبی نیست.
پینوكیو همه آدمهایی هستند كه هریك به نحوی در جا می زنند یا دور خود می گردند. همه آدمهای «پینوكیو»، حول دایره ای می چرخند، آن هم در حالی كه خود در دایره ای دیگر قرار دارند. پینوكیو، دروغ نمی گوید، البته راست هم نمی گوید، بلكه هر چه بگوید دروغ است، نه از آنجا كه واقعاً دروغ است، بلكه به این خاطر كه دیگران می گویند دروغ است !مثل اینكه دیگران فقط دروغ را می شنوند!
زندگی معاصر، زندگی عجیبی است. دیگر، داستانهای كلاسیك تا حد زیادی جذابیت خود را از دست داده اند و هنرمندان دست به فضاها و پرداختهای جدیدی زده اند تا با روح انسان سرگشته و پر از رمز و راز قرن۲۱ سازگار باشد.
نمایش «پینوكیو» با ساختاری پیچیده و حركت محور (به جای داستان محور) به بیان چنین فضایی می پردازد. آدمی كه نمی داند چه می كند و چه باید بكند. آدمهایی كه همه در دایره های مختلفی گرفتار شده اند كه دیگر محال است بتوانند خودشان باشند.
«لس استوارت»ی كه در اول متن به آن اشاره كردم، همیشه برای من نمادی از این زندگی است. كافی است خود را برای چند روز به جای او بگذارید. صبح از خواب بیدار شوید و پس از صبحانه كارتان را شروع كنید و اعداد را پشت سرهم ، روی برگه ها بنویسید: صدوبیست و شش هزار و شش، صد و بیست و شش هزار و هفت و ... .واین كار را سالها ادامه بدهید تا كلكسیون ۱میلیون عددتان در ۱۹۹۹۰ صفحه تمام شود !گیرم كه نامتان هم در كتاب گینس ثبت شود.
كه چه؟!به چه كاری می آید؟!این همه زحمت به چه دردی می خورد؟! تنها ۱۶سال از زندگی تان را به بیهوده ترین شكل ممكن گذرانده اید !كسی چه می داند، شاید زندگی ما هم پر از این اعداد باشد، بی آنكه بدانیم تا چند نوشته ایم!

كمیل سهیلی

منبع : روزنامه قدس