مشعل های خورشیدی

مشعل ها که محصول رهائی وحشتناک انرژی انباشته شده در اطراف نواحی فعال خورشیدی هستند، رها سازنده ذرات اتمی و گسیل دارنده تشعشعات منعکسه در طیف مغناطیس می باشند.
ریچارد کرینگتون انگلیسی، نخستین دانشمندی است که در سال ۱۸۵۹ این پدیده شگفت انگیز را در نور سفید مشاهده نموده است. از آنجائی که پدیده مزبور زمینه ای چون سطح تابناک رخشانکره را در پشت سر دارد. از این رو دیدار آن در شرایط عادی بسیار دشوار بوده و قاعدتاً مشعل های مرئی در نور سفید را بایستی جزو مشعل های بسیار کمیاب بشمار آورد و بر کشف ریجارد کرینگتون ارج نهاد. مشعل های خورشیدی از شماری دانه های گسیل دارنده حرارت که دمای آنها به حدود ده هزار کلوین می رسد. تشکیل یافته اند. درون هر دانه هسته های درخشانی جای گرفه که قطر آنها بین هزار تا ده هزار کیلومتر است.
میزان دمای گسیل شده از مشعل های خورشیدی را بوسیله دستگاههای مجهز به نور فرابنفش اندازه می گیرند مشعل ها که معمولاً در کنار خط های خنثی نواحی فعال خورشیدی پدیدار می گردند. در آغاز از نقاط درختان متراکمی تشکیل می یابند که بطور ناگهانی پهنه وسیعی به مساحت حدود ۱۰ کیلومتر مربع را در عرض چند دقیقه فرا می گیرند. گاهی اوقات مشعل ها در طرفین خط خنثی ظاهر می گردند و همانند نوارهای فروزان طویلی جلوه گر می شوند.
مشاهداتی که روی لبه های قرص خورشید بعمل آمده، نشان می دهد که ارتفاع این پدیده نسبت به سطح رخشانکره به ۵۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ کیلومتر بالغ می گردد. مشعل های خورشیدی در عرض چند دقیقه به حداکثر درخشندگی خود می رسند و سپس به آرامی رو به خاموشی می نهند. در شرایط معمولی مدت زمان آغاز فعالیت تا خاموشی کامل مشعل ها از ۱۰ دقیقه تا چند ساعت بوده و برای مشعل های کوچک از ۲۰ دقیقه تجاوز نمی کند.
بندی می کنند و گاه نیز مناسب با درخشندگی تارکشان طبقه بندی می گردند تا توصیف بازدهی انرژی آنها آسان تر شود مشعل های خورشیدی کلاً منشاء تولید تشعشعاتی مانند پرتو هستند که در پی جریان جویبارهائی از الکترون و گاه پروتون که غالباً با گسیلش توده های عظیمی از مواد همراهند، پدید آمده اند.
الف) ذرات مزبور که به سوی جو خارجی خورشید روان هستند، حامل اثرات مهمی روی مغناطکره و همچنین جو زمین می باشند، یک مشعل بزرگ به طور متوسط حدود الکترون و به همین اندازه پروتون به خارج گسیل می دارد. الکترون ها با سرعت و شتاب زیاد از جو خورشید عبور می کنند و با به نوسان در آوردن پلاسمای تاج های خورشیدی به پیدایش امواج رادیوئی می انجامند. امواجی که بدینسان تولید شده اند به پنج نوع زیر تقسیم می گردند.از چند ساعت تا چند روز به درازا می کشد.
ب) انفجارهای نوع دوم که دارای طول موجی معادل ۳۰۰ تا ۱۰ مگاهرتز بوده و در پی عبور سریع لرزه های بسیار شدید از میان تاج خورشیدی که سرعتشان به ۸۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ کیلومتر در ثانیه بالغ می گردد. پدید می آیند.
پ) انفجارهای نوع سوم که دارای طول موجی برابر ۸۰۰۰ تا ۱۰ مگاهرتز بوده و عمر کوتاه آنها از چند ثانیه تجاوز نمی کند. علت وقوع این انفجار ها، عبور الکترون ها از میان پلاسمای تاج های خورشیدی با سرعتی معادل نصف سرعت دور است.
ت) انفجارهای نوع چهارم که متحرک بوده و از میان تاج خورشیدی با سرعت ۱۰۰ تا ۱۴۰۰ کیلومتر در ثانیه عبور می کنند.
ث) انفجارهای نوع پنجم که شبیه انفجارهای نوع سوم هستند و احتمالاً از به دام افتادن و یا تاخیر پاره ای از الکترونهای بسیار سریع پدید می آیند.
بررسی مشعل های خورشیدی ما را به حل بسیاری از معماها و رازهای ناشناخته یاری می کند. امروزه به تحقیق روشن گردیده که پرتوهای فرابنفش و همچنین ذره های گسیل شده از مشعل های خورشیدی اثر مستقیمی روی کره زمین داشته و مشعل های بزرگ تهدیدی جدی برای فضانوردان بشمار می آیند.
شناخت مکانیسم مشعل های خورشیدی راه حل های ارزنده ای در زمینه تحصیل انرژی از راه گدازش هسته ای در اختیار ما می گذارد و دریچه های امید بخشی برای برطرف سازی بحران انرژی فرا روی ما می گشاید و علاوه بر آن بررسی رفتار ستارگان دور دستی که گاهگاه مشتمل گردیده و درخشندگی آنها دستخوش نوساناتی می شود نیز از راه مطالعه مشعل های خورشیدی امکان پذیر می گردد.

منبع : بانک اطلاعات گردشگری