کلیدهای سلامت در ماه مبارک

یکی از مهمترین عبادات اسلامی، روزه داری در ماه مبارک رمضان است. روزه نه تنها موجب پاکسازی و سلامت جسم می شود، بلکه در تزکیه نفس و خودسازی و تقویت سلامت روحی و روانی نیز مؤثر است.
روزه مانند سایر دستورات دینی به انسان قابلیت خودسازی داده و ارتباط او را با خالق هستی تنگاتنگ می کند.
روزه احساس ناامیدی و یاس را از انسان می گیرد و به جای آن امید به زندگی را در او تقویت می نماید. انسان با روزه داری، مقابله با بحران را می آموزد و کارآمدی و توان خود را در برابر گرسنگی و مشکلاتی که به سخت کوشی و صبر نیاز دارد، محک می زند.
ماه رمضان کمک به همنوع و مشارکت را متبلور ساخته و انسان را به کارهای نیک و پسندیده رهنمون می سازد.
در ماه رمضان عزت نفس افزایش و استرس کاهش می یابد. عصبانیت و بد خلقی کم شده وخوش خلقی و محبت رواج پیدا می کند.
در این ماه توجه انسان به سوی معبود بیشتر شده و آرامش و ایمان و رستگاری، جایگزین نگرانی و درماندگی می شود.توکل و توسل در ماه رمضان خالصانه تر می شود و هر ذکری که بر زبان جاری می گردد، عطر و بوی آیه های آسمانی را دارد.
روحیه بخشش و عطوفت به اوج خود می رسد و بی نیازی از دنیا و ظواهر فریبنده آن در سفره های افطار ظاهر می شود. سفره هایی که با نان و پنیر و سبزی تزیین شده و با شله زرد و حلوا آرایش یافته و...
و در این ماه کسب و کار خوراک پزیها رونق بیشتری پیدا می کند. چون خیرات و مبرات و افطاری دادن که از سنتهای دیرین ما ایرانیان است، در این ماه چند برابر می شود. در این میان نظارت و کنترل و تلاش مأموران بهداشتی نیز افزایش می یابد، زیرا در کنار افراد مؤمن و معتقد ومتعهد هر از گاهی افراد سودجو و ناآگاه نیز وجود دارند که از این فرصت سوء استفاده کرده و نه تنها کار خیری انجام نمی دهند، بلکه به خاطر منافع خود باعث بیماری عده ای نیز می گردند.
● اکیپ های ویژه رمضان
مهندس غلامی، رئیس اداره نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی وزارت بهداشت در این باره می گوید: با توجه به ضرورت کنترل آشپزخانه های عمومی و خوراک پزیهایی که سفارش های زیادی در ماه رمضان قبول می کنند و در صورت رعایت نکردن بهداشت ممکن است جان عده ای را به خطر بیندازند، از ابتدای ماه مبارک رمضان با هماهنگی همکاران در دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور به تشکیل اکیپ های بهداشت محیط و حرفه ای اقدام کردیم که به وضعیت بهداشتی محلهای تولید و توزیع مواد غذایی رسیدگی می کنند.
وی در ادامه می افزاید: افطاری دادن یک سنت پسندیده و بسیار خوب است، به شرط آنکه افرادی که به این کار اقدام می کنند، سعی کنند همیشه با بهترین مواد غذایی (چه از نظر کیفیت و چه از لحاظ سلامت) از میهمانان خود پذیرایی کنند.مهندس غلامی به خیرین توصیه می کند برای اطعام کردن فقرا به همان اندازه که برای خودشان و بستگانشان اهمیت قائل می شوند، برای این قشر نیز همان قدر مقید باشند که غذاهای سالم و خوب با مواد اولیه مرغوب تهیه نمایند.
همچنین سفارشهای خود را به مراکز تهیه و توزیع غذا که مجوز بهداشتی دارند بدهند تا خدای نخواسته از نیت خیر آنها سوء استفاده نشود و موجبات بیماری قشر مستضعف فراهم نگردد.وی به بیماریهای شایع این فصل اشاره کرد و تأکید می کند: در مراسم افطاری ظرفهای غذاخوری را با آب سالم و مایع ظرفشویی شستشو دهند و از پخت مواد غذایی ساعتها قبل از پذیرایی خودداری کنند. زیرا غذاهای پخته شده در دمای ۳۰-۴۰ درجه بهترین محیط برای رشد میکروبهای خطرناک از جمله میکروب بیماری وبا بوده و با یک بی احتیاطی ممکن است جان عده ای به خطر بیفتد.
مهندس غلامی، آب و سبزی و یخ را مهمترین منبع آلودگی به انواع میکروبها از جمله وبا دانسته و تصریح می کند: در میهمانی های افطاری از آب آشامیدنی سالم، ترجیحاً آب بطری و یخ های بسته بندی شده استفاده نمایند و با توجه به اینکه ضد عفونی سبزیجات تازه برای این گونه مراسم به سادگی قابل انجام نیست، بهتر است از سالاد و سبزی استفاده نکنند.
دکتر حسن شهبازی متخصص تغذیه به ظروف یک بار مصرف اشاره کرده و می گوید: امروزه اغلب میهمانی ها از جمله افطاری دادنها به شیوه قدیم نیست و به جای استفاده از ظروف چینی، بیشتر از ظروف یکبار مصرف و پلاستیکی استفاده می شود که همه از جنس پلی اتیلن و پی وی سی هستند و میانه ای با غذاهای داغ و ترش ندارند.
بنابراین توصیه می شود چنانچه به خاطر بهداشتی نبودن از این ظروف استفاده می شود، اولاً حتماً از نوع مرغوب و استاندارد آن باشد، نه اینکه به صرف ارزان بودن از هر ظرف پلاستیکی و پلی اتیلن استفاده شود. زیرا سرطانزا بودن این ظروف در استفاده های مکرر آن گزارش شده است. همچنین از ریختن و نگهداری غذاهای ترش داخل این ظروف نیز خودداری شود، چون برای سلامتی مضر است و گاه عوارض غیرقابل جبران بجای می گذارد.
دکتر شهبازی توصیه می کند، سحر و افطاری غذای متعادل و متنوع مصرف شود و از پرخوری در ماه رمضان پرهیز گردد.
دکتر احتشام فر، مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای به تقدس سفره های افطاری اشاره کرده و می افزاید: نه تنها رعایت بهداشت در سفره های افطاری واجب است، بلکه احترام به این سفره نیز از جایگاه خاصی برخوردار است.
وی به بعضی افراد که برای پذیرایی از میهمانان در مراسم افطاری در سفره ها راه می روند تذکر داده، اضافه می کند: با پایی که داخل کفش است و یا هر جایی می رود و آلوده می شود و یا جورابی که انواع میکروبها را در خودش جمع کرده است، نباید داخل سفره رفت و آمد کرد، این کار نه تنها موجب آلودگی نان و قاشق و چنگال و ظروف می شود، بلکه نوعی بی احترامی به سفره و برکت خداوند که داخل سفره است، می شود. بنابراین هرگز نباید داخل سفره برای پذیرایی قدم زد.
دکتر احتشام فر به هیأتها و گروههای مذهبی یادآور می شود: در صورتی که برای روزهای ماه مبارک رمضان مراسم خاصی دارند سعی کنند نکات بهداشتی را به دقت رعایت کنند. چه در منازل، چه در مساجد و تکایا و حسینیه ها و چه در ادارات و سازمانها و شرکتها. چون ممکن است به علت رعایت نکردن بهداشت، سلامت عده ای به خطر بیفتد و آنچه کار خیر انجام داده اند به هدر برود.
● کارت تندرستی
وی تأکید می کند در صورتی که افرادی برای پذیرایی در مساجد به کار گرفته می شوند، و یا به عنوان آبدارچی در آبدارخانه کمک می کنند، حتماً از نظر سلامتی بررسی شوند و کارت تندرستی داشته باشند، زیرا در صورت ابتلا به بیماریهای واگیردار به راحتی می توانند عده ای را بیمار سازند.
● آغازی خوب و صحیح
دکتر مظهری متخصص تغذیه و استاد دانشگاه تهران نیز به روزه داران توصیه می کند برای سفره سحری خود از غذاهای کم چرب حاوی سبزیجات استفاده کنند تا دچار ناراحتی گوارشی در طول روز نشوند. وی مصرف میوه ها و سبزی را برای سحر ضروری دانسته، می افزاید: مصرف میوه در هنگام سحر باعث می شود فرد روزه دار در طول روز کمتر احساس تشنگی کند، زیرا تا حد زیادی آب بدن تأمین می شود.
● یک شروع خوب برای افطار
این استاد تغذیه می گوید: اگر قرار باشد یک روز گرم و تشنه را پشت سر بگذاریم و یک دفعه هنگام افطار با نوشیدن یک لیوان آب سرد خود را مریض کنیم تا پایان ماه رمضان از روزه داری معاف می شویم، در حالی که یک شروع خوب برای افطار مصرف چند خرماست. زیرا برای کسانی که قند خونشان پایین می افتد، بهترین ماده غذایی است.
این متخصص اعتقاد دارد: اگر در طول روز خیلی فعالیت داشتید و عرق کردید بهتر است با قدری نمک روزه خود را افطار کنید، سپس تغذیه با مواد غذایی به اندازه کافی و متعادل باشد.
وی معتقد است: استفاده از نان، همراه با پنیر و سبزی و یک چای کمرنگ انتخاب مناسبی است، بخصوص اگر در کنارش یک لیوان شیر ولرم باشد نیز شروع بسیار خوبی می باشد.

پروین محمدی

منبع : روزنامه قدس