یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا
سالروز تولد سهراب سپهری
اهل كاشانم
پیشه ام نقاشی است
گاه گاهی قفسی میسازم با رنگ، می فروشم به شم
تا به آواز شقایق كه در آن زندانی است
دل تنهایی تان تازه شود
چه خیالی، چه خیالی، ... میدانم
پرده ام بیجان است.
خوب میدانم، حوض نقاشی من بی ماهی است.
سهراب سپهری پانزدهم مهرماه ۱۳۰۷ در كاشان متولد شد و چند ماهی پیش از كودتای ۲۸ مرداد، در خردادماه ۱۳۳۲ دوره نقاشی دانشكده هنرهای زیبا را به پایان رسانید؛ علاقه به شعر و نقاشی در سهراب به موازات هم رشد یافت چنان كه پا به پای مجموعه شعرهایی كه از او به چاپ میرسید، نمایشگاه های نقاشی او هم در گوشه و كنار تهران برپا میشد و او گاهی در كنار این نمایشگاه ها شب شعری هم ترتیب میداد؛ تلفیق شعر و نقاشی در پرتو روح انزوایی و متمایل به گونهای عرفان قرن بیستمی، هم به شعر او رقت احساس و نازك بینی هنرمندانه ای می بخشید و هم نقاشی او را به نوعی صمیمیت شاعرانه نزدیك میكرد
تخیل آزاد، سوررئالیسم خفیف، جستجوی روابط متعارف اشیاء، مفاهیم آمیخته با خیال پردازی از مشخصه های آشكار شعر سپهری است. همین ویژگی هاست كه در نظر برخی وی را به تمایلات سبك هندی و قابلیت مقایسه با بیدل دهلوی، شاعر عارف و خیال پرداز سده دوازدهم هند نزدیك كرده است.
سفرهای سهراب به غرب و شرق عالم و دیدار از رم، آتن، پاریس و قاهره، تاج محل و توكیو برای او بیشتر سلوك روحی و معنوی و سیر در انفس به حساب میآمد تا گشت و گذار و جهان دیدگی و سیر در آفاق.
پیشتر از آن كه به هند و ژاپن سفر كند با فكر و اندیشه بودایی و سلامت عارفانه پیشینیان آشنایی داشت، این سفر آشنایی و علاقه او را ژرف تر كرد و در مجموع به هنر او سیرتی عارفانه و پارسایانه بخشید.
سفر به ژاپن كه به قصد آموختن حكاكی روی چوب، آهنگ آن كرده بود، به او چیزهایی دیگر نیز آموخت؛ اینكه شعرهای سهراب سپهری را گاهی در حال و هوای "هایكو" یافته اند، این كه سپهری به داشته های خود خرسند و به شهر و دیار و طبیعت رهای اطراف شهر خود كاشان پای بند است، هر چند اندك میتواند نتیجه تاثیر این گونه سفرها باشد، چنان كه توجه او به طبیعت هم در نقاشی و هم در شعر نیز از این تاثیر بلكی دور نمانده است.
او چشم به طبیعت داشت و از پیرامونیان خود، كه شاید تنها اندكی از آنان از صداقت و صمیمیت انسانی بالایی برخوردار بودند، پرهیز میكرد:
به سراغ من اگر میآیید
نرم و آهسته بیایید، مبادا كه ترك بردارد
چینی نازك تنهایی من
علاقه سهراب به هنر و مكتبهای فلسفی شرق دور، معروف است. این علاقه را وی با آگاهی توام كرده بود. او به مطالعه در فلسفه و ادیان بسیار علاقمند بود.
سهراب ابتدا در دهه ۱۳۳۰ به عنوان نقاشی نوپرداز به شهرت رسید، كار شعر را هم از همان ایام آغاز كرده بود. نخستین مجموعه شعر او "مرگ رنگ" در سال ۱۳۳۰ به چاپ رسید.
" زندگی خوابها" را در سال ۱۳۳۲ و " آوار آفتاب" و" شرق اندوه" هر دو را به سال ۱۳۴۰ عرضه كرد. در این مجموعه های نخستین او گه گاه طنین صدای نیما یوشیج به گوش میرسید؛ اما مجموعه های بعدی یعنی " صدای پای آب"، "مسافر" و به ویژه "حجم سبز" كه در سال ۱۳۴۶ انتشار یافت، هیچ صدایی جز صدای آشنای خود او نیست؛ هر چند برخی در واپسین شعرهای سپهری رنگی از زبان اندیشه فروغ را دیده و در نتیجه از پارهای جهات شهرت آن دو را قابل مقایسه دانسته اند.
مجموعه این هفت كتاب به همراه یك كتاب دیگر او به نام " ما هیچ، ما نگاه"، كه قبلاً نیز منتشر شده بود در سال ۱۳۵۶ یك جا در مجموعه ای با عنوان هشت كتاب به چاپ رسیده كه بعد از آن بارها تجدید چاپ شده است.
شعر سهراب در ابتدا با انكار و انتقاد مواجه شد. شاعران و منتقدان ملتزم پیش از انقلاب، شعر و شیوه شاعری او را نكوهیدند و او را منفی نگر، بی مسئولیت و رویگردان از جامعه و مردم معرفی كردند. اما سهراب بی توجه به این نكوهشها و جار و جنجالها به كار خود ادامه داد و سر به شعر و نقاشی خود فرود آورد.
او به قضاوت دیگران كاری نداشت. گویی میدانست روزی فرا خواهد رسید كه شعرش قبول عام پیدا میكند. از این رو آرام و بی سر و صدا سر به كار خویش داشت و آنچه را كه به اشراق و ادراك هنری دریافته بود. به پرده رنگ و به واژهای به نرمی آب و لطافت آبی آسمانها تسلیم میكرد، برترین ویژگی شعر سهراب غنای آن از نظر جوهر شعری است، چیزی كه در آثار كمتر شاعری به این زلالی میتوان یافت.
از لحاظ ساخت و قالب، شعر او در اكثر موارد آهنگین ارائه شده است. سهراب با استفاده از صداها و كلمات، موسیقی میآفریند، موسیقی نرم و رویا برانگیز شعر سهراب با هیچ شاعر، دیگری اشتباه نمیشود و همین امر هنجار برجسته سبك او را به ویژه در كارهای اخیرش مشخص میكند. پیوند كلمات و همنشینی تصویرها در شعرهای او بدیع و پاكیزه از كار در آمده است.
این تصویرها بیشتر از آن كه در طبیعت قابل لمس باشد، در ذهن و روح خواننده حس میشود و با ادراك انسانی او در میآمیزد. سهراب سپهری در میان انبوه شاعران نیمایی پیش از انقلاب، شاعری استثنایی بود كه از همه جنجالها روشنفكرانه و غرب گرایانه پا كنار كشید. او برای بسیاری بهترین نمونه یك هنرمند واقعی بود. انسانی وارسته كه به استعداد و توانایی ذاتی خویش تكیه داشت، تنها زیست و در این تنهایی از نیرنگ، دورویی و تقلب دور بود، گویی تمام فضیلتهای یك هنرمند اصیل و نجیب ایرانی را در خود داشت.
سپهری روز اول اردیبهشت ماه ۱۳۵۹ در اثر ابتلای به بیماری سرطان خون درگذشت. با آن كه شعر وی حاوی فضیلتهای گمشده انسانی بود در زمان حیاتش مقبولیت عام پیدا نكرد، اما بعد از انقلاب و به ویژه از دهه ۱۳۶۰ به بعد گروهی از شاعران و منتقدان به شعر وی روی آوردند و بر شعرش نقد و تفسیر نوشتند.
منبع : واحد مرکزی خبر
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی انتخابات دولت حجاب حسین امیرعبداللهیان جنگ دولت سیزدهم حسن روحانی امیرعبداللهیان دانشگاه تهران
تهران شهرداری تهران هواشناسی سیل فضای مجازی قتل سامانه بارشی شهرداری باران آموزش و پرورش یسنا آتش سوزی
خودرو قیمت دلار قیمت طلا یارانه بازار خودرو قیمت خودرو بانک مرکزی دلار مسکن ایران خودرو حقوق بازنشستگان ارز
تلویزیون سینمای ایران نمایشگاه کتاب دفاع مقدس صدا و سیما رهبر انقلاب مسعود اسکویی صداوسیما موسیقی سریال مهران غفوریان تئاتر
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین جنگ غزه حماس روسیه آمریکا اوکراین نوار غزه انگلیس ایالات متحده آمریکا
فوتبال پرسپولیس استقلال رئال مادرید لیگ برتر مهدی طارمی سپاهان جواد نکونام بارسلونا باشگاه استقلال بازی علی خطیر
باتری گوگل اپل آیفون پهپاد سامسونگ عکاسی ناسا مایکروسافت
ویتامین دیابت خواب بیمارستان سلامتی کاهش وزن چای فشار خون توت فرنگی آلرژی اعتماد به نفس