ناگفته‌های کاشف جاذبه

از میلیاردها انسانی که بر روی کره خاکی زندگی کرده اند تنها عده معدودی توانسته اند نگاه بشر را نسبت به جهان و پدیده های آن تغییر دهند. اما این نوابغ ورای شخصیت علمی خود چگونه افرادی بوده اند؟ آیا مطابق آنچه اغلب تصور می شود، افرادی فروتن با خصلت های نیک به شمار می آمدند یا هم چون همه ما دارای خصایص منفی هم بوده اند. یا حتی عجیب تر از آن، خصلت های منفی و کنترل ناپذیرشان آن ها را به سمت اختراعات سوق داده است؟!
● صاحب زبباترین ذهن بشری
اسحق نیوتون را صاحب زیباترین ذهن بشری نامیده اند. کسی که سهمش در گسترده کردن دامنه های فهم بشری با هیچ دانشمند دیگری قابل مقایسه نیست.
در حقیقت قرن ها پیش از آنکه پا به سطح ماه بگذاریم یا حتی به فکر ان بیفتیم، ریاضیات نیوتونی راه را برای تحقق چنین اقدامی گشود. او به بشر نشان داد که اجرام سماوی بر اساس نیروی جاذبه در مدارهای خود قرار گرفته اند. ما درک خود را از مفهوم انرژی، حساب دیفرانسیل و انتگرال، علم اپتیک، مکانیک و آنالیز عددی به نیوتون مدیون هستیم. تعداد یکاها و مفاهیم علمی و ریاضی که به نام این دانشمند انگلیسی نامگذاری شده از هر مکتشف دیگری بیشتر است. اما یک انسان، آن هم کسی که هیچ نشانه ای از نبوغ در هیچ یک از اجداد یا اقوامش وجود نداشته، چطور توانسته به چنین موقعیتی برسد؟ نیوتون دستاوردهای خود را بسیار اندک برآورد می کرد: «به نظر می رسد من کودکی بازیگوش در ساحل دریا هستم که گاهگاهی خودم را به یافتن صدف یا سنگ ریزه ای زیباتر از نمونه های معمولی مشغول می کنم، در حالی که اقیانوس بزرگ به تمامی کشف نشده در برابر من گسترده است»
البته قطعا فقط در قبال اقیانوس نادانسته های انسانی بوده نه در مقابل همنوعان. چون هم عصران نیوتون او را شخصیتی پریشان و عمیقا کینه توز توصیف کرده اند.
● مادر نامهربان
اسحق نیوتون در روز میلاد مسیح در سال ۱۶۴۲ در عمارتی اربابی در لینکلن شاتر به دنیا آمد. پدرش که وی نیز اسحق نام داشت، خرده مالک موفق و بی سوادی بود که سه ماه پیش از به دنیا آمدنفرزندش مرده بود.وی چندین هفته زود به دنیا آمد و کسی نسبت به زنده ماندنش امید نداشت ولی او هشتادو چهار سال زیست.
هجده ماهه بود که مادرش هانا نیوتون با کشیش روستای مجاور ازدواج کرد و او را به مادربزرگش سپرد.
نیوتن این رویداد تلخ و وحشتناک را هرگز فراموش نکرد. دوران نوجوانی و بزرگسالی او پر از فوران های مهار ناپذیر خشم، کینه توزی و بدبینی بود.
یک بار مادرش و ناپدریش را تهدید کرد که انها را به آتش می کشد. مرگ ناپدری مادر را به خانه برگرداند. او به اسحق ده ساله مسئولیت های متعددی می داد و انتظار داشت به عنوان یک مرد جوان از خواهر و برادرهای ناتنی اش حمایت کند. این تصمیم مادر، اعتماد به نفسی را در او ایجاد کرد که پشتیبان فعالیت های علمی او در تمام عمر شد.
● نبوغ ناشی از خشم
نیوتون را در دوازده سالگی به دبیرستان فرستادند. پسرک روستایی ساکت و حساس توجه کسی را جلب نکرد تا این که روزی شاگردی گردن کلفت مدرسه به شکم او لگدی زد. اسحق مانند رقیبش خوش بنیه نبود ولی اراده اش حریف را از میدان به در کرد. این واقعه باعث شد تا خشم لگام گسیخته درون نیوتون سرریز شود و او دیگر نتواند خویشتنداری کند. علاوه بر این وی تصمیم گرفت رقیبش را از حیث اندیشه شکست بدهد و دیری نگذشت که برتری فکری خود را با ساختن مدل های پیچیده آسیاب های بادی، ساعت های آبی و ... بع نمایش گذاشت.
● ارباب بی مصرف، دانشجوی بی توجه
به هفده سالگی که رسید، مادرش او را برای سرپرستی کارهای مزرعه به خانه فرا خواند ولی امید بستن به وی، در حالی که همیشه مشغول مطالعه بود، خسارت زیادی را به بار آورد. اصرار معلم مدرسه اش باعث شد تا او را به کمبریج بفرستند. نیوتون در هنگام ورود به معتبرترین دانشگاه زمان، دو سال بزرگتر از از سایرین بود و تنها با اخذ کمک هزینه تحصیلی و خدمت کردن به یکی از استادان می توانست درس بخواند. خوشبختانه استاد مذبور فقط پنج هفته در سال به کمبریج می آمد و او می توانست بقیه اوقات در سال را به پژوهش های خود بپردازد. او به سرفصل های درسی توجهی نداشت و به گفته استاد ممتحن دوره لیسانس، او حتی اصول اقلیدس را هم نمی دانست.
در واقع نیوتون از دکارت جلوتر رفته بود؛ دکارت کسی بود که قبلا اقلیدس را پشت سر گذاشته بود.
● سال معجزه آسا
شیوع طاعون در لندن، دانشگاه را به تعطیلی کشاند و مرد جوان به خانه برگشت تا سال معجزه آسای علم را خلق کند. او در سال ۱۶۶۵ حسابان را تدوین و تکوین کرد و برای مسایل جبری، راه حل های هندسی یافت. کشف نیروی جاذبه هم در همان سال اتفاق افتاد.
نیوتن بعدها در مورد راه موفقیت خود گفت: «مسایل را پیوسته در برابر خود می‌گذاشتم و با صبوری به آن می اندیشیدم تا این که نخستین پرتوهای سپیده دم به نور کامل طلوع می‌انجامید»
در واقع او با ترکیب قوانین کپلر و یافته‌های گالیله توانست مفهوم جاذبه را درک کند و آن را به سیارات تعمیم دهد. با این حال بیش از بیست سال بعد، وی یافته‌های خود را منتشر کرد چراکه در این مدت فرمول فرمول حاکم بر این نظریه را کشف نکرده بود و از آنجا که قدرت تحمل انتقاد را نداشت تا زمان تکمیل تئوری خود را به اطلاع عموم نرساند.
این فاجعه مدتی بعد در مورد نظریه اپتیک او در انجمن سلطنتی رخ داد. نقد غیر منصفانه هوک –یکی از فیزیکدانان- نیوتن را چنان خشمگین کرد که به حمله عصبی دچار شد و سوگند یاد کرد اثر علمی دیگری را منتشر نکند. البته دوازده سال بعد از آن حمایت‌های هالی –مکتشف ثروتمند ستاره دنباله دار – باعث شد تا مخزن عظیم مقالات خود را انتشار دهد.
● دشمن تبهکاران یا کینه‌توزی مادرزاد
انتصاب نیوتون به ریاست ضرابخانه، پاداشی برای نزرگ‌ترین متفکر انگلیسی بود. ولی او این شغل را بسیار جدی گرفت و به مبارزه با سازندگان سکه‌های تقلبی پرداخت و بیش از صد نفر را زندانی و اعدام کرد.
وقتی در سال ۱۷۰۳ سرانجام هوک درگذشت، صاحب نظریه "گرانش" مقام رایست انجمن سلطنتی انگلیس را پذیرفت و پیش از هرکاری دستور داد نقاشی چهره او را بسوزانند. سپس با ترتیب دادن همایش‌های هفتگی علمی به نوسازی انجمن اقدام کرد.
از ان به بعد دانشمندان برجسته عضو انجمن قربانیان پرخاشگری و عصبیت او بودند.
● سرانجام نیوتون
هم عصران نیوتون او را مردی خسیس معرفی کرده اند. با این همه وقتی نیوتون درگذشت مراسم باشکوهی برایش در کلیسای "وست مینستر" برگزار کردند.
ولتر که در آن هنگام در لندن به سر می برد با حیرت گفته است: انگلستان به گونه‌ای به ریاضیدانی ادای احترام می‌کند که شهروندان سایر ملت‌ها به شاهی که به آنها خدمت کرده است احترام می‌گذارند.

مجله راه زندگی

منبع : نوسازی