امانت داری خصلتی زیبا

از خصلت های بسیار زیبا و پسندیده، امانت داری و بازگرداندن به موقع و همراه با حفظ سلامت امانت است. معمولا انسان در زندگی به انسان های امین نیازمند می شود، تا مال، وسیله، راز یا مطلب مهمی را نزد آن ها به امانت بسپارد. حفظ امانت دیگران، مراعات اعتماد آن ها و احترام به احساسات پاک انسانی است.
● امانت داری در اسلام
همه ادیان مقدس الهی، به ویژه اسلام در تقویت این صفت نیک توصیه های فراوان کرده اند. قرآن مجید می فرماید: همانا خداوند به شما فرمان می دهد که امانت ها را به اهل آن بدهید.حضرت امام صادق(ع) فرمود: خداوند هیچ پیامبری را بر نینگیخته است، جز به راستگویی و ادای امانت به نیکوکار و بدکار.حضرت باقر(ع) فرمود: خداوند اجازه ترک سه چیز را به هیچ کس نداده: یکی رد امانت (به صاحبش) می باشد چه نیکوکار باشد چه بدکار...
پیامبر اسلام(ص)، قبل و بعد از بعثت به «محمد امین» معروف بود و مردم اشیای گران بهای خود را نزد آن حضرت به امانت می سپردند. حتی در شب هجرت (لیلة المبیت) که رسول خدا مخفیانه از مکه خارج شد، امانت های مردم را که اغلب از کفار بود، نزد «ام ایمن» نهاد و به امیر مومنان(ع) فرمود که در موقع مناسب به صاحبانش برگرداند.
امیر مومنان(ع) فرمود: سوگند می خورم که لحظه ای قبل از وفات پیامبر(ص) سه بار از او شنیدم که فرمود: ای علی! امانت را به نیکوکار و بدکار پس بده، کم باشد یا زیاد، حتی نخ و سوزن.همچنین آن حضرت در یکی از وصیت هایش فرمود: امانت ها را رد کنید، گرچه به قاتلان پیامبران باشد.مطالبی که بیان شد،به نقل از مرکز مطالعات و پژوهش های حوزه علمیه قم اهمیت بسیار زیاد امانت داری را می رساند که ضامن قوام و بقای روابط اجتماعی بر پایه اعتماد عمومی است. ابوحمزه ثمالی می گوید: از امام سجاد(ع) شنیدم که به شیعیان می فرمود: به خدا سوگند اگر قاتل پدرم حسین بن علی(ع) شمشیری را که با آن پدرم را به قتل رسانده، نزد من امانت گذارد به او برمی گردانم.
● امانت داری، نشانه مسلمانی
خداوند سبحان در قرآن رعایت امانت را یکی از صفات مومنان دانسته است و می فرماید: مومنان کسانی هستند که امانت ها و پیمان خویش را رعایت می کنند. امیر مومنان(ع) فرمود: اساس اسلام، امانت داری است. و نیز فرمود: وقتی خدا بنده ای را دوست بدارد، امانت داری را محبوب او می گرداند.
● امانت داری، رحمت اجتماعی
اگر امانت داری در جامعه گسترش یابد، سایه رحمت «دیگر دوستی را» بر سر مردم می گستراند و پیوند میان افراد اجتماع را محکم تر می کند. پیامبر اکرم(ص) فرمود: امت من همیشه در خیر و سلامت هستند تا زمانی که به یکدیگر خیانت نورزند و ادای امانت کنند.امام کاظم(ع) فرمود: تا وقتی که زمینیان به یکدیگر محبت کنند و امانت دار باشند و به حق عمل کنند مورد رحمت اند.امیر مومنان علی(ع) فرمود: به کارگیری امانت، روزی را زیاد می کند.
● خیانت در امانت
در اسلام به همان اندازه که امانت داری، شریف و ارجمند است، خیانت در امانت، نکوهیده و زشت است و در ردیف گناهان کبیره جای گرفته است.پیامبر اکرم(ص) فرموده است: آن که به ناموس و مال مسلمانی خیانت کند، از ما نیست.امیر مومنان علی(ع) فرمود: بدترین مردم کسی است که به امانت معتقد نباشد و از خیانت پرهیز نکند.
● اقسام خیانت
اینک زشتی و حرمت خیانت بیان شد، به اقسام آن اشاره می کنیم: در خیانت به خدا و پیامبر؛ قرآن مجید می فرماید: ای مومنان! به خدا و پیامبر خیانت نورزید و به امانت های خود نیز.امام باقر(ع) در تفسیر این آیه شریفه می فرماید: «واجبات الهی نزد هر انسانی به امانت سپرده شده است و عمل نکردن بدان، خیانت محسوب می شود. بنابراین بی اعتنایی به قوانین و دستورات شرعی که مجموعه ای از دستورات الهی و سیره و روش پیامبر و معصومان است، به منزله خیانت به آنان محسوب می شود که مومن باید از آن اجتناب ورزد.همچنین کلیه اموال موسسات دولتی، جزو دارایی های عمومی یا بیت المال است که در دست کارمندان به امانت سپرده شده است و هر فردی به تنهایی موظف به حفظ و نگهداری و استفاده صحیح و قانونی از آن هاست. حیف و میل بیت المال و استفاده شخصی و ناصحیح از آن، خیانت به اموال مسلمانان و گناهی نابخشودنی است و در واقع، خیانت به خود نیز محسوب می شود. کم کاری، گران فروشی، کم فروشی، حقوق گرفتن و کار نکردن و... همه از موارد خیانت به مردم است. خیانت به اسرار نظامی، سیاسی: آنان که در مشاغل نظامی و سیاسی اشتغال دارند، در حقیقت امانت دار مردم اند و اسرار تشکیلاتی به طور امانت، در اختیارشان قرار گرفته است.آنان باید دقت کافی به خرج دهند و آگاه باشند که حیات و نابودی یک ملت بسته به حفظ و افشای اسرار سیاسی، نظامی و اقتصادی آن کشور است، گاهی ممکن است افشای یک مسئله سیاسی یا نظامی، به خصوص اسرار جنگ، چنان ضربه ای به کشور وارد کند که هرگز جبران نشود.خیانت به ناموس، اموال و اسرار شخصی و اسرار مردم همچون اموالشان محترم است و اگر به شکلی در اختیار دیگران قرار گیرد، به منزله امانت است که باید به بهترین صورت از آن نگهداری شود. نگاه های هوس آلود به ناموس مردم و دست درازی به آن ها خیانت است. همچنین افشای راز مردم، نوعی خیانت به آن هاست.افشای محتوای پرونده ها و نامه های مردم، خبر دادن از وضع داخلی افراد، اطلاع و آگاهی از عیوب و نقاط ضعف آنان و برملا کردن آن، خیانت محسوب می شود.

منبع : روزنامه خراسان