یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا
زیستن با فلسفه صدرا
اندیشه فلسفی، تاریخی به گستردگی تاریخ حیات انسان دارد. انسان این آفریده هوشمند خداوندی هیچ گاه از تفکر پیرامون خدا، خویشتن و جهان پیرامون خویش نیاسوده است و در این تکاپوی همیشگی، تاریخی بس شگرف و پربرگ از خردورزی خود فراهم آورده است.
دستاورد این تلاش های فکری ارائه شده در قالب اندیشه های فلسفی، گاه با آموزه های وحیانی همخوانی دارد و زمانی نیز در تقابل با آنها به سر می برد؛ پس ناگزیر باید حقیقت فلسفه و دین را باز شناخت و حد و مرزهای هریک را به خوبی نمایان ساخت. می بایست توقع خود از فلسفه را کاهش داد و آنچه را که باید از دین طلب کنیم از فلسفه درخواست نکنیم.
در یک دیدگاه، فلسفه خود به تنهایی نه ایمان ساز است و نه حتی ایمان سوز؛ فقط آنگاه که با آموزه های دینی پیوند می خورد و فلسفه، خط حامل آنها می شود، انگیزه های رنگارنگی در افراد ایجاد می کند. گاه مومنی را در ایمان خویش استوار تر می سازد و گاه دیگری را در شک و تردید فرو می برد و در دیدگاهی دیگر، فلسفه از آنجا که پیرامون وجود و موجود با همه گستردگی آن کاوش می کند، به ناچار باید از مبدا وجود و فقر و غنای آن و به تبع از علت و معلول بحث کند که ناگزیر سر از مباحث اعتقادی بیرون خواهد کرد.
در این رویکرد، فلسفه ایمان ساز است؛ البته اگر عقل ناب برگوهر اصلی خویش پایدار مانده باشد. به هر حال، فلسفه دین نیست، اما می تواند با دین هم ساز و هم آواز شود، ولی در این صورت آیا هنوز بر فلسفه بودن خود باقی است ؟ پاسخ به این سوال وابسته به آن است که فلسفه را چگونه تعریف کنیم.چنانچه فلسفه به گونه ای در حد و مرز تعریف زندانی باشد که حتی اجازه نیم نگاهی به آموزه های وحیانی نداشته باشد، به طور قطع اگر با دین همساز و پیوسته شود، دیگر فلسفه نیست.
ولی چنانچه فلسفه را فراتر از این بدانیم، آن را درچارچوب پاره ای از موضوعات محصور نکنیم؛ فلسفه می تواند فلسفه باشد و در عین حال بر پایه مباحث دینی نیز استوار گردد؛ چرا که فلسفه دانشی فراگیر است که به مدد کلی نگری می تواند همه هستی را خوراک خود قرار دهد و از جسم و جماد گرفته تا عدل و آزادی و توحید و معاد گفت وگو کند.
این هنر فرا گستر فلسفه در فلسفه اسلامی به ویژه در حکمت متعالیه رنگ و آهنگی ویژه دارد. همسوسازی فلسفه و عرفان با داده های وحیانی، شاهکار ماندگار بزرگ فیلسوف اسلامی، صدرالمتالهین شیرزای است که فراز آمده بر درایت و روایت های اسلامی فراوان است.او که شیوه جاودان خویش را وام دار فیلسوفان و عارفان پیشن می داند، در باروری این مکتب فلسفی دست به اندیشه ورزی پارسایانه و سلوکی عارفانه زده است.
نتیجه نازک اندیشی ها و کاوش های توان سوز فکری او که از مدد اتصال به عالم قدس ربوبی و بهره گیری از مکتب والای محمدی به دست آمده است، سال هاست که خردپروان فلسفه دان را بر سر سفره اندیشه های ناب خویش گردآورده و همگان را از این آبشخور نورانی سیراب و برخوردار کرده است.
کتاب سه نگره صدرایی، سه دفتر گرد آمده پیرامون سه دیدگاه فلسفی ـ عرفانی حکیم صدرالدین شیرازی است.
دفتر سویه های معرفت آفرین نفس از شناخت نفس با این رویکرد که نفس شناسی نردبان آگاهی به خداوند و شناخت تجلیات اسمایی و صفاتی اوست، گفت وگو می کند. نویسنده ابعاد آگاهی آفرین نفس را از نوشته های فلسفی صدرا و دیگر فیلسوفان و عارفان با بیانی روان، بی پیرایه و در عین حال مستند و متقن در اختیار خواننده قرار می دهد.
در بحث های فرجامین این دفتر که آگاهی بیشتر خواننده و آشنایی افزون او به مبانی عرفانی ـ فلسفی را می طلبیده، از ترجمه متون عربی خودداری شده است تا راه هموار و امن اصطلاح، دست خوش ناامنی اندیشه های ساده و افت و خیزهای سنگلاخ ترجمه نشود.
دفتر فلسفه صدرا و فلسفه ای برای زیستن به بازخوانی اندیشه های فلسفی صدرا در پایه ریزی زندگانی متعالی می پردازد و با پشتوانه تحقیق در آراء فلسفی او ترسیمی از زندگی بر بنیاد اصول فلسفی ـ وحیانی حکمت متعالیه فراهم می آورد. دفتر سوم با عنوان سفر عشق به شرح ماجرای عشق در سلوک عارفانه فیلسوف می پردازد و زیرساخت های فلسفی عشق را براساس حکمت صدرایی نشان می دهد.
جواد خرمیان
ناشر؛ دفتر پژوهش و نشر سهروردی
چاپ اول؛ ۱۳۸۴
۲۱۰۰ نسخه
۲۲۳صفحه
ناشر؛ دفتر پژوهش و نشر سهروردی
چاپ اول؛ ۱۳۸۴
۲۱۰۰ نسخه
۲۲۳صفحه
منبع : روزنامه کارگزاران
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
دولت سیستان و بلوچستان جمهوری اسلامی ایران مجلس شورای اسلامی حجاب دولت سیزدهم مجلس رئیس جمهور گشت ارشاد رئیسی امام خمینی سیدابراهیم رئیسی
آتش سوزی تهران وزارت بهداشت قتل شهرداری تهران پلیس سیل کنکور هواشناسی فضای مجازی زنان پایتخت
خودرو دلار هوش مصنوعی قیمت دلار قیمت خودرو بازار خودرو قیمت طلا بانک مرکزی سایپا ارز مسکن تورم
تلویزیون سریال مهران مدیری سینمای ایران سینما کیومرث پوراحمد موسیقی سریال پایتخت فیلم ترانه علیدوستی قرآن کریم کتاب
اینترنت کنکور ۱۴۰۳
غزه اسرائیل جنگ غزه رژیم صهیونیستی آمریکا فلسطین روسیه چین حماس اوکراین ترکیه ایالات متحده آمریکا
فوتبال پرسپولیس استقلال بازی جام حذفی سپاهان آلومینیوم اراک فوتسال تیم ملی فوتسال ایران تراکتور باشگاه پرسپولیس لیورپول
تبلیغات ناسا اپل سامسونگ فناوری نخبگان بنیاد ملی نخبگان آیفون ربات
کاهش وزن روانشناسی بارداری مالاریا آلزایمر زوال عقل