دوشنبه, ۲۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 13 May, 2024
مجله ویستا
میرعلی هروی
جنسیت: مرد
تخلص: کاتب
تولد و وفات: ( ... - ۹۵۱) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: خطاط و ادیب و شاعر
از معروفترین استادان خوشنویس خط نستعلیق است. وی از سادات حسینی هرات بود و به واسطهٔ کثرت اقامت در مشهد ، بعضی او را مشهدی نیز خواندهاند. از اینکه بعضی وی را اهل جم دانستهاند ، اشتباه و خلطی است که با پیر علی جامی ، شاگرد سلطانعلی مشهدی کردهاند. میرعلی در هرات به تحصیل دانش و کسب پرداخت و سپس در دارالانشاء حکّام هرات ، به امر کتابت مشغول شد. پس از آن به دربار سلطان حسین بایقرا راه یافت و از مقرّبان دربار وی گردید و بهعنوان سلطانی و کاتبالسلطانی مفتخر شد. وی تا ۹۱۱ ق ، زمان مرگ سلطان حسین بایقرا ، در هرات میزیست و پس از آن ، گاهی در مشهد و گاهی در هرات به سر میبرد. در ۹۱۹ق ، نزد کریمالدین حبیبالله ساوجی رفت و پس از قتل او ، مدت سه سال در هرات بود. در ۹۳۵ق ، وقتی عبیدالهخان ازبک به خراسان هجوم آورد و به شهر مسلط شد ، جمعی از امرا و برگان و هنرمندان آن دیار ، از جمله میرعلی را به بخارا کوچ داد و او را به معلمی عبدالعزیزخان ، فرزند خود ، و امر کتابت سرکاری گماشت. در بارهٔاستاد میرعلی در خط نستعلیق ، بین تذکرهنویسان اختلاف است و آنچه مسلم است ایناست که وی به هنگام جوانی ، در هرات ، شاگرد زینالدین محمود ، شاگرد بیواسطهٔ سلطانعلی مشهدی بوده است. مییرعلی در اقلام مختلف نستعلیق دست داشته و کتیبهنویسی نیز میکرده است. او را به حسن محاوره و شیرین سخنی نیز ستودهاند و گویند عبدالرحمان جامی به وی عشق میورزیده است. میرعلی در نظم و نثر هم تبحر داشت و شعر فارسی و ترکی را نیکو میسرود و به اوردهٔ "احوال و آثار خوشنویسان" ، از قول "صاحب ریاضالشعراء" کاتب تخلص میکرد و "دیوان" شعری از او به جا مانده است. وی نثر را شیوا مینوشت و رسالهٔ "مدادالخطوط" او در آداب خوشنویسی ، از معروفترین آثار خوشنویسی است که به چاپ رسیده است. میر علی حدود شانزده سال در بخارا روزگار گذرانید و در همان جا درگذشت و در صفهٔ مولانا صالح ، در جوار مزار شیخ سیفالدین باخرزی ، به خاک سپرده شد. از شاگردان معروف او: میرمحمدباقر ، خواجه محمود شهابی سیاوشانی ، سیداحمد مشهدی ، مالک دیلمی ، سلطان محمود بخاری و میر دوری هستند. بعضی از آثار خطی او: یک نسخه "بوستان" سعدی ، به قلم کتابت عالی ، با رقم: "تمت علی یدالعبد... علیالحسینیالکاتب... سنهٔ ۹۱۹"؛ یک نسخه هفتاورنگ" جامی ، به قلم کتابت عالی ، با رقم: "خدم بکتابها العبدالمذنب علیالحسینیالهروی... سنهٔ ثمان عشرین و تسعمائهٔ..."؛ یک نسخه "جام جم" اوحدی ، به قلم کتابت ممتاز ، با رقم: "کتبه العبد...علیالحسینی الکاتب... سنهٔ ثلثین و تسعمائهٔ ، بدارالسلطنهٔ هراهٔ"؛ "مناجات" خواجه عبدالله انصاری ، به قلم دو دانگ عالی ، با رقم: "کتبه العبد... علیالکاتب ، فی سنهٔ ۹۳۵ ، ببلدهٔ بخارا"؛ "گلستان" سعدی ، به قلم کتابت جلی خوش ، با رقم: "کتبه العبدالمذنب میرعلیالکاتب"؛ یک ورق از یک بیاض کوچک ، به قلم غبار ممتاز؛ با رقم: "تمت علی ید احقر الکاتبین علیالحسینی الکاتب ، فی شهور سنهٔ خمس و ثلثین و تسعمائهٔ..."؛ قریب سیصد قطعه ، به قلمهای گوناگون ، با تاریخهای ۹۲۵ تا ۹۵۱ق ، در کتابخانهٔها و موزههای مختلف.
تخلص: کاتب
تولد و وفات: ( ... - ۹۵۱) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: خطاط و ادیب و شاعر
از معروفترین استادان خوشنویس خط نستعلیق است. وی از سادات حسینی هرات بود و به واسطهٔ کثرت اقامت در مشهد ، بعضی او را مشهدی نیز خواندهاند. از اینکه بعضی وی را اهل جم دانستهاند ، اشتباه و خلطی است که با پیر علی جامی ، شاگرد سلطانعلی مشهدی کردهاند. میرعلی در هرات به تحصیل دانش و کسب پرداخت و سپس در دارالانشاء حکّام هرات ، به امر کتابت مشغول شد. پس از آن به دربار سلطان حسین بایقرا راه یافت و از مقرّبان دربار وی گردید و بهعنوان سلطانی و کاتبالسلطانی مفتخر شد. وی تا ۹۱۱ ق ، زمان مرگ سلطان حسین بایقرا ، در هرات میزیست و پس از آن ، گاهی در مشهد و گاهی در هرات به سر میبرد. در ۹۱۹ق ، نزد کریمالدین حبیبالله ساوجی رفت و پس از قتل او ، مدت سه سال در هرات بود. در ۹۳۵ق ، وقتی عبیدالهخان ازبک به خراسان هجوم آورد و به شهر مسلط شد ، جمعی از امرا و برگان و هنرمندان آن دیار ، از جمله میرعلی را به بخارا کوچ داد و او را به معلمی عبدالعزیزخان ، فرزند خود ، و امر کتابت سرکاری گماشت. در بارهٔاستاد میرعلی در خط نستعلیق ، بین تذکرهنویسان اختلاف است و آنچه مسلم است ایناست که وی به هنگام جوانی ، در هرات ، شاگرد زینالدین محمود ، شاگرد بیواسطهٔ سلطانعلی مشهدی بوده است. مییرعلی در اقلام مختلف نستعلیق دست داشته و کتیبهنویسی نیز میکرده است. او را به حسن محاوره و شیرین سخنی نیز ستودهاند و گویند عبدالرحمان جامی به وی عشق میورزیده است. میرعلی در نظم و نثر هم تبحر داشت و شعر فارسی و ترکی را نیکو میسرود و به اوردهٔ "احوال و آثار خوشنویسان" ، از قول "صاحب ریاضالشعراء" کاتب تخلص میکرد و "دیوان" شعری از او به جا مانده است. وی نثر را شیوا مینوشت و رسالهٔ "مدادالخطوط" او در آداب خوشنویسی ، از معروفترین آثار خوشنویسی است که به چاپ رسیده است. میر علی حدود شانزده سال در بخارا روزگار گذرانید و در همان جا درگذشت و در صفهٔ مولانا صالح ، در جوار مزار شیخ سیفالدین باخرزی ، به خاک سپرده شد. از شاگردان معروف او: میرمحمدباقر ، خواجه محمود شهابی سیاوشانی ، سیداحمد مشهدی ، مالک دیلمی ، سلطان محمود بخاری و میر دوری هستند. بعضی از آثار خطی او: یک نسخه "بوستان" سعدی ، به قلم کتابت عالی ، با رقم: "تمت علی یدالعبد... علیالحسینیالکاتب... سنهٔ ۹۱۹"؛ یک نسخه هفتاورنگ" جامی ، به قلم کتابت عالی ، با رقم: "خدم بکتابها العبدالمذنب علیالحسینیالهروی... سنهٔ ثمان عشرین و تسعمائهٔ..."؛ یک نسخه "جام جم" اوحدی ، به قلم کتابت ممتاز ، با رقم: "کتبه العبد...علیالحسینی الکاتب... سنهٔ ثلثین و تسعمائهٔ ، بدارالسلطنهٔ هراهٔ"؛ "مناجات" خواجه عبدالله انصاری ، به قلم دو دانگ عالی ، با رقم: "کتبه العبد... علیالکاتب ، فی سنهٔ ۹۳۵ ، ببلدهٔ بخارا"؛ "گلستان" سعدی ، به قلم کتابت جلی خوش ، با رقم: "کتبه العبدالمذنب میرعلیالکاتب"؛ یک ورق از یک بیاض کوچک ، به قلم غبار ممتاز؛ با رقم: "تمت علی ید احقر الکاتبین علیالحسینی الکاتب ، فی شهور سنهٔ خمس و ثلثین و تسعمائهٔ..."؛ قریب سیصد قطعه ، به قلمهای گوناگون ، با تاریخهای ۹۲۵ تا ۹۵۱ق ، در کتابخانهٔها و موزههای مختلف.
منبع : مطالب ارسالی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران رهبر انقلاب شورای نگهبان مجلس مجلس شورای اسلامی صادق زیباکلام دولت مجلس دوازدهم انتخابات انتخابات مجلس انتخابات مجلس دوازدهم دولت سیزدهم
هواشناسی تهران شهرداری تهران قتل بارش باران حج تمتع سیل سلامت سازمان هواشناسی زلزله پلیس وزارت بهداشت
خودرو قیمت دلار قیمت طلا سایپا قیمت خودرو بانک مرکزی بازار خودرو مسکن بورس گاز ایران خودرو حقوق بازنشستگان
نمایشگاه کتاب کتاب تئاتر نمایشگاه کتاب تهران سالار عقیلی تلویزیون سینمای ایران نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران رضا عطاران دفاع مقدس سریال سینما
خورشید دانشگاه تهران کره زمین
رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه فلسطین جنگ غزه حماس روسیه آمریکا افغانستان سازمان ملل نوار غزه اوکراین
استقلال فوتبال مهدی طارمی پرسپولیس لیگ برتر فولاد خوزستان رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران بازی لیگ برتر ایران باشگاه پرسپولیس هوادار
هوش مصنوعی شفق قطبی تبلیغات ایرانسل نوآوری دبی گوگل ایلان ماسک ناسا اپل
ویتامین خواب کودک تجهیزات پزشکی شیر کاهش وزن افسردگی فشار خون درمان ناباروری بارداری زایمان